Βέβαια δεν είναι και τόσο εύκολα και απλά τα πράγματα αυτά.
Ερώτησαν κάποτε έναν έμπειρο αγωνιστή της προσευχής, τον αββά Αγάθωνα:
-Ποια είναι η πιο δυσκολοκατόρθωτη αρετή; Και απάντησε:
Η προσευχή χρειάζεται αγώνα ως την στερνή μας πνοή. Διότι πάντα, όταν ο άνθρωπος θέλει να προσευχηθεί, προσπαθούν οι δαίμονες να τον αποτρέψουν. ‘Επειδή η προσευχή είναι το αποτελεσματικότερο όπλο μας κατά του διαβόλου. Επειδή η προσευχή τον κατακαίει. Επειδή εξουδετερώνει τις παγίδες του. Γι’ αυτό μας πολεμά ιδιαίτερα σ’ αυτό το θέμα. Γι’ αυτό προσπαθεί να την ματαιώσει με ποικίλους πανούργους τρόπους και μεθοδεύσεις.
Χαρακτηριστικά ο μακαριστός π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος δίδασκε:
-Μη αμελείτε ΠΟΤΕ την προσευχή. Στο τραπέζι, το πρωί, το απόγευμα, το βράδυ. Ιδιαιτέρως μη παραλείπετε ΤΟ ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ. Για κανένα λόγο. Όσο απασχολημένοι και κουρασμένοι κι αν είσθε. Είναι ζήτημα αυτοθυσίας, και κυρίως αγάπης Όταν σας τηλεφωνήσει πολύ αργά την νύκτα κάποιο αγαπητό σας πρόσωπο, πως, παρά την κούραση σας, αγκιστρώνεστε στο ακουστικό και μάλιστα κάποτε μια και δυο ώρες, χωρίς να δυσανασχετείτε, αλλά αντίθετα χαίρεστε;
Διηγούνται για τον ίδιο ότι συνέβαινε πολλές φορές μετά από μια εξαντλητικά κοπιαστική ημέρα, λόγω κυρίως πολύωρης εξομολογήσεως, να ανεβαίνει με πολλή δυσκολία τα σκαλοπάτια για το δωμάτιο του κρατώντας τα κάγκελα της σκάλας. Και έλεγε:
Μου ψιθύριζε τότε ο πονηρός στο αυτί:
-Τώρα είσαι κουρασμένος. Γιατί να κάνεις το απόδειπνο; Δεν θα καταλάβεις τίποτε. Θα το κάνεις μηχανικά.
Κι’ εγώ απαντούσα:
-Αν δεν το κάμω καθόλου, θα είναι όλη η νίκη δική σου. Αν το κάμω όμως, έστω και μηχανικά, η μισή νίκη θα είναι δική μου.
Και το έκανα (Υποθήκες ζωής, σελ. 53).
Ας μάθωμε και εμείς να ποθούμε και να επιδιώκουμε για τον εαυτό μας έστω και «μισές» νίκες.
Και μην ξεχνάμε ποτέ, ότι έτσι αρχίζει η πάλη κατά τού διαβόλου και έτσι θα συνεχίζεται μέχρι τέλους της ζωής μας.
