του Γιώργου Κόκουβα
Κάποτε αποτελούσαν χαρμόσυνα νέα για τους ναυτικούς, που από μακριά έβλεπαν το φως τους και χαμογελούσαν στην σκέψη της στεριάς. Τώρα πια, στέκονται εγκαταλελειμμένοι, ερειπωμένοι, αλλά ακόμα αγέρωχοι στις πιο απόκρημνες άκρες των ελληνικών ακτών. Οι φάροι πάντοτε ασκούσαν ένα είδος μυστηρίου, είτε γιατί σηματοδοτούν το τέλος της θάλασσας, είτε γιατί, υψωμένοι εκεί που γίνεται πιο εντυπωσιακό από ποτέ το ηλιοβασίλεμα, θυμίζουν πύργους των παραμυθιών.
Η πικρή –και καθόλου παραμυθένια- αλήθεια είναι πως οι φάροι πλέον δεν έχουν θέση στον σύγχρονο πολιτισμό, τουλάχιστον με τον τρόπο που γνώριζε ο κόσμος έναν αιώνα νωρίτερα. Έτσι, όπως μαθαίνουμε από τον διαδικτυακό κόμβο Faroi.com, «ένα από τα σημαντικότερα σύγχρονα μνημεία που δίνουν το στίγμα της Ελλάδας και την περίοπτη θέση που κατείχε ανέκαθεν η χώρα μας στην παγκόσμια ναυτική ιστορία αργοσβήνει, παραδομένο στη φθορά του χρόνου και την εγκατάλειψη. Το Eλληνικό Φαρικό δίκτυο αριθμεί σήμερα 120 παραδοσιακούς φάρους μέσης ηλικίας περίπου 2 αιώνων. Μόνον οι 20 βρίσκονται σε καλή κατάσταση ενώ μέτρια χαρακτηρίζεται η κατάσταση άλλων 30».
Παρακάτω, ακολουθούμε τα μονοπάτια που βγάζουν σε 10 γοητευτικούς φάρους της ελληνικής επικράτειας και περιμένουμε υπομονετικά να δύσει ο ήλιος, για να απολαύσουμε το θέαμα:
*Άγιος Σώστης
Πρόκειται για το μικρό νησάκι της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, που έχει γνωρίσει δόξες και καταστροφές, ναυμαχίες και αφίξεις φιλελλήνων κατά την Ελληνική Επανάσταση. Ο φάρος του κατασκευάστηκε το 1859 και υψώνεται 11,50 μέτρα πάνω από το έδαφος του νησιού.
*Άντερος
Στη θέση Χιλιομίλι του Μαλιακού κόλπου, που πήρε την ονομασία της από την πεποίθηση που θέλει την Κωνσταντινούπολη να απέχει από εκεί χίλια μίλια, υψώνεται ο φάρος Άντερος, που μετρά 122 χρόνια ζωής.
*Αντικύθηρα
Στο νοτιότερο μέρος του νησιού, στο ακρωτήριο Απολυτάρες, χτίστηκε πριν 85 περίπου χρόνια ο συγκεκριμένος φάρος, που τότε συγκαταλεγόταν στους μεγαλύτερους φάρους πετρελαίου, ενώ μπορούσε κανείς να τον φτάσει μόνο με βαρκάκι.
*Κεφαλονιά
Όταν το νησί τελούσε υπό αγγλική διοίκηση, λίγα χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση, στους Αγίους Θεοδώρους της Κεφαλονιάς χτίστηκε ο συγκεκριμένος φάρος, ο πύργος του οποίου έχει ύψος 8 μέτρα. Στα μέσα του 20ου αιώνα καταστράφηκε από σεισμό, αλλά ξαναχτίστηκε όπως ακριβώς ήταν.
*Χανιά
Από τους παλαιότερους φάρους επί ελληνικού εδάφους, αυτός του παλιού ενετικού λιμανιού των Χανίων μετρά σχεδόν μισή χιλιετία παρουσίας στην κρητική γη, χτισμένος κατά τον Μεσαίωνα, όταν οι Ενετοί κυριάρχησαν στην Κρήτη. Βέβαια, την σημερινή του μορφή την πήρε με την πάροδο των αιώνων, και καθώς το νησί άλλαζε χέρια. Τελικά, οι Αιγύπτιοι επισκέυασαν τον φάρο κατά τον 19ο αιώνα, και του έδωσαν την μορφή μιναρέ, με εσωτερική σκάλα και γυάλινο πυργίσκο.
*Λευκάδα
Σε μια άλλη γωνιά του Ιονίου, και συγκεκριμένα στην τελευταία, πιο νότια γωνιά της Λευκάδας, το Κάβο Δουκάτο καμαρώνει για τον φάρο του, που ατενίζει τις «γειτόνισσες», Κεφαλονιά και Ιθάκη. Τα λευκά βράχια που τον φιλοξενούν έχουν μεγάλη και τραγική
Ιστορία, που περιλαμβάνει ανθρωποθυσίες στην αρχαιότητα και αυτοκτονίες ερωτευμένων στον μεσαίωνα. Σήμερα, αποτελεί καλή ιδέα για θέαση ηλιοβασιλέματος, μετά από ένα μπάνιο στο Πόρτο Κατσίκι.
*Μελαγκάβι
Το ακρωτήριο με αυτό το όνομα βρίσκεται κοντά στο Λουτράκι, ενώ ο φάρος που στέκεται περήφανα στην άκρη του είναι 105 ετών.
*Ρόδος
Στον Άγιο Νικόλαο της Ρόδου, και μέσα στο Κάστρο, οι Γάλλοι έχτισαν τον 19ο αιώνα τον συγκεκριμένο φάρο. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να λείπει η αρχόντισσα των Δωδεκανήσων από ένα τέτοιο αφιέρωμα, όταν έχει φιλοξενήσει στο λιμάνι της έναν φάρο-θαύμα της ανθρωπότητας, τον περίφημο Κολοσσό.
*Λήμνος
Στο ακρωτήριο της Πλάκας, στα βορειοανατολικά του νησιού, ο πανύψηλος φάρος φτάνει τα 25 μέτρα σε ύψος. Χτίστηκε πριν έναν ακριβώς αιώνα, ενώ κατά την δεκαετία του ’80 μετατράπηκε σε ηλεκτρικός.
