«Ένδυναμού εν τη Χάριτι τη εν Χριστώ Ίησού» (Β’ Τιμ. 6′, 1)
Στο αποστολικό άνάγνωσμα της ημέρας της εορτής του αγίου Δημητρίου ό Απόστολος Παύλος συνιστά στο μαθητή του Τιμόθεο να απόκτηση και χρησιμοποιή την θαυμάσια υπερφυσική δύναμι, την οποία χαρίζει ή «Χάρις ή εν Χριστώ Ίησού». Για την ιδία δύναμι μιλούσε ό ίδιος Απόστολος τόσον όταν σε άλλη περίστασι έλεγε «Πάντα ισχύω εν τω ένδυναμούντί με Χριστώ» (Φιλιπ. δ’, 13), όσον και όταν διατύπωνε την προτροπή: «Ένδυναμούσθε εν Κυρίω και εν τω κρατεί της ισχύός Αυτόύ» (Έφεσ. στ’, 10).
Με αυτήν τη δύναμι ήταν ακριβώς έξωπλισμένος ό άγιος μεγαλομάρτυς Δημήτριος ό μυροβλήτης, ό όποιος είναι το καύχημα των Ελλήνων και ιδίως της Αποστολικής Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης, ή οποία, κατά την έκφρασι του ωραίου ύμνου, «άγάλλεται Δημήτριον κατέχουσα εν κόλποίς ως θησαυρόν». Για μερικές πτυχές της δυνάμεως αυτής γίνεται λόγος κατωτέρω:
1. Ό άγιος Δημήτριος δεν διακρινόταν μόνο για τα σφριγηλά νειάτα του και για το ότι «Πατρίδος έτυχε της μεγάλης πόλεως Θεσσαλονίκης». Έπί πλέον προερχόταν από πλουσίαν και αριστοκρατική οικογένεια και διακρινόταν για την λαμπρή έγκύκλια μόρφωση του και για τις άριστες θεωρητικές και πρακτικές επιδόσεις του στην στρατιωτική τέχνη, ένεκα των οποίων ό αυτοκράτωρ Μαξίμιανός τον άνεβίβασε στο αξίωμα του ανθυπάτου, δηλαδή του στρατιωτικού διοικητού. Ή ζωή λοιπόν των επιγείων ανέσεων, διασκεδάσεων και τέρψεων μειδιούσε στον νεαρό Δημήτριο. Εάν μάλιστα λάβωμε ύπ’ όψι την ηθική έκλυσι και διαφθορά, ή οποία επικρατούσε τότε στις τάξεις των αξιωματούχων του ρωμαϊκού στρατού, κατανοούμε την πνευματική δύναμι, την οποία χρειαζόταν ό νεαρός στρατιωτικός διοικητής για ν’ αποφυγή ν’ άκολουθήση τον ελκυστικό, αλλά ολισθηρό και επικίνδυνο δρόμο της «ήσσονος προσπάθειας».των Χριστιανών, πού διώκονταν από τους ειδωλολάτρες, και ό καθημερινός έμβαπτισμός του στα δροσερά και ζωογόνα νάματα της προσευχής και της μελέτης του Λόγου του Θεού μετέδιδαν στην ψυχή του θαυμάσια δύναμι, με την οποία αυτός ήταν υπόδειγμα σωφροσύνης και αρετής. Ό γενναίος Δημήτριος βροντοφωνούσε το «”Οχι» σε κάθε τι, πού επιβουλευόταν την εσωτερική του ελευθερία κι έπανελάμβανε με τον ‘Απ. Παύλο: «Πάντα μοι έξεστιν, άλλ’ ουκ εγώ εξόυσιααθήσομαι υπό τίνος» (Α’ Κορ. στ’ 12).
2. Άλλα ή «εν Χριστώ» δύναμις είναι έκδηλη και στην ακτινοβολία της προσωπικότητας του αγίου Δημητρίου. Εάν οί πνευματικώς ανερμάτιστοι και ανέστιοι αξιωματικοί του ρωμαϊκού στρατού της εποχής εκείνης ήσαν ουραγοί της έκτροχιασμένης ειδωλολατρικής κοινωνίας, ό Δημήτριος αντιθέτως ήταν ό σημαιοφόρος χριστιανός αγωνιστής, ό ρηξικέλευθος πνευματικός ηγέτης, ό όποιος στην επαφή με τους άλλους, όπως επισημαίνει με πατερική διατύπωσι ό βυζαντινός εγκωμιαστής ήταν «οίος ό λόγος,τοιούτος ό οίος, και οίος ό βίος, τοιούτος ό λόγος»
Ό άγιος Δημήτριος έθεσε στην υπηρεσία των συνανθρώπων του τα τάλαντα, τα χαρίσματα και το αξίωμα του. Ό λαμπρός αυτός άρχων, πού περιστοιχιζόταν από θεράποντες, υπηρέτες και κατώτερους στρατιώτες έβρισκε τη δύναμι, χαρά και ευτυχία όχι στο να άπολαμβάνη εγωιστικά ό,τι του χάρισε ό Θεός, άλλα στο να όιακονή τους άλλους. Κατά τον ίδιο βυζαντινό εγκωμιαστή του, «τον μεν πλούτον είχε τοις δεομένοις κοινόν, δόξαν δέ τοις άδόξοις, και τη ίοχύϊ των ασθενέστερων έρεισμα γέγονε, τους δε ύπ’ αυτόν απαντάς ως γνησίους ήγείτο παίδας».Έτσι εξηγείται γιατί πολλοί ελκύονταν από την χριστιανική πίστι του αγίου Δημητρίου και έδειχναν άφοσίωσι εις αυτόν και στον Χριστόν. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν και ό νεαρός Νέστωρ, ό όποιος, αφού ισχυροποιήθηκε στην πίστι του από τον Δημήτριο, «Λυαίον καθεΐλε την έπαρσιν».
3. Ή δύναμις, την οποία χορηγεί ή «εν Χριστώ Ιησού» Χάρις, έλαμψε και οτό ηρωικό τέλος του Μεγάλομάρτυρος. Βεβαίως ό Δημήτριος, όπως και οποιοσδήποτε άλλος από τους μάρτυρες του Χριστιανισμού, δέν ήταν όν υπεράνθρωπο και υπερφυσικό, που ζούσε έξω από τα επίγεια πλαίσια της
φυσικής πραγματικότητας. ‘Ηταν άνθρωπος με σάρκα και οστά, όπως είναι κι ό καθένας από εμάς. Είχε ποικίλους επίγειους δεσμούς, νεότητα, πλούτον, κοσμικό αξίωμα, δόξες, τιμές και οραματισμούς για ένα ακόμη λαμπρότερο μέλλον.
Το ότι ό άγιος Δημήτριος αρνήθηκε όλα αυτά· το ότι δέν ύπήκουσε στον Μαξιμιανό, ό όποιος με ελκυστικές υποσχέσεις τον προέτρεπε να άρνηθή τον Χριστό· το ότι προτίμησε το μαρτύριο μιας σκοτεινής φυλακής καί τον επώδυνο μαρτυρικό θάνατο – όλα αυτά με κανένα τρόπο δέν ήταν αποτέλεσμα περιφρονήσεως των αξιών και αγαθών της ζωής ή συνέπεια στωικής και φακιρικής τρόπον τινά απάθειας απέναντι στους φυσικούς νόμους και στις όδύνες.
Ή ηρωική καρτερία του ήταν αποτέλεσμα της θερμής πίστεως, ή οποία χαρίζει στον άνθρωπο τη δύναμι να θετή πάνω από κάθε άλλο αγαθό την αγάπη και την άφοσίωσι στον Χριστό. Αποτέλεσμα της ψυχολογικής αυτής καταστάσεως και ατμοσφαίρας ήταν ακριβώς ή λογική περίσκεψις, ή ψυχική άγαλλίασις και γενικώς όλες οι αποδείξεις «του πνεύματος καί της δυνάμεως» (Α’ Κορ. 6′ 4), οι όποιες συνόδευαν το ηρωικό μαρτυρικό τέλος του αγίου Δημητρίου. Με απερίγραπτο ψυχικό μεγαλείο δέχθηκε τις φοβερές πληγές, τις όποιες έκαμαν σ’ όλο το σώμα του οί λόγχες των στρατιωτών του Μαξιμιανού, και προσέφερε το αίμα του ως αγία σπονδή στον αρχηγό των μαρτύρων, στον Κύριο Ιησού Χριστό, για να συνεχίζη και από τον ουρανό να είναι όργανο εκδηλώσεως της Χάριτος «εν Χριστώ Ιησού», ελευθερώνοντας αιχμαλώτους, θεραπεύοντας κάθε είδους αρρώστιες και πολλές φορές σώζοντας μέχρι σήμερα τη Θεσσαλονίκη από χέρια βαρβαρικά.
Ό άγιος Δημήτριος με το φωτεινό παράδειγμα του δείχνει σε όλους και προ πάντων στη νεολαία την οδό της αληθινής πνευματικής δυνάμεως. Εάν ό άγιος προστάτης της Συμπρωτευούσης κάτω από τις πιο δυσμενείς και αντίξοες εξωτερικές συνθήκες παρουσίασε τόσον πνευματικό δυναμισμό και τέτοιο άκτινοβόλο μεγαλείο, πολύ περισσότερον μπορεί σήμερα κάθε Χριστιανός, κάθε νέος και μάλιστα κάθε κληρικός ν’ άκολουθήση στα ίχνη του αγίου Δημητρίου και ν’ αφιέρωση όλες τις δυνάμεις του για την έξυπηρέτησι των συνανθρώπων του και τη δόξα του Χρίστου, επαναλαμβάνοντας τους λόγους του Απ. Παύλου: «Πάντα ισχύω εν τω ένδυναμούντί με Χριστώ» (Φιλιπ. δ’, 13).
του κ.Ευαγγέλου Δ.Θεοδώρου