Όταν σηκώνεσαι το πρωί, να θεωρείς καθήκον σου επιβεβλημένο και εντελώς απαραίτητο, πριν από κάθε άλλο, να προσευχηθείς με πίστη και ευλάβεια προς τον Θεό. Καθώς προσεύχεσαι, να ευλογείς και να δοξολογείς το υπερύμνητο και υπεράγιο όνομά Του, να Τον ευχαριστείς για τις αναρίθμητες ευεργεσίες Του και προπάντων για τη θυσία του Μονογενούς Υιού Του και για τη μακροθυμία που έδειξε στο διάστημα της ζωής σου, που σε ανέχθηκε, αν και αμάρτησες μύριες φορές ενώπιόν Του. Έπειτα να ζητάς το έλεός Του και τη χάρη Του για τα αμαρτήματά σου και στη συνέχεια να ζητάς την ευλογία Του, για να περάσεις την ημέρα αναμάρτητα, ειρηνικά και να εργασθείς το αγαθό…
Να προετοιμάζεσαι κατόπιν με κατάλληλες σκέψεις, έχοντας υπόψη σου ότι ο άνθρωπος περικυκλώνεται πάντοτε από πολλές και ποικίλες παγίδες, εξ αιτίας των οποίων, αν δεν προσέξει, πολύ εύκολα μπορεί να μπλεχθεί και να πέσει στην αμαρτία.
Να συλλογίζεσαι ότι είναι ενδεχόμενο κατά το διάστημα της ημέρας να σε περιφρονήσουν, να σε βρίσουν, να σε συκοφαντήσουν, να σε κακοποιήσουν, με κάθε τρόπο να αδικηθείς και γενικά να συναντήσεις πολλούς και διάφορους πειρασμούς και ποικίλα σκάνδαλα, που σε σπρώχνουν στην αμαρτία. Όλα αυτά συλλογιζόμενος να προετοιμάζεσαι με ισχυρή απόφαση να αντιμετωπίσεις με δύναμη και σύνεση κάθε πειρασμό που θα παρουσιασθεί και να αποκρούσεις κάθε αμαρτία…
Να παίρνεις ακόμη απόφαση στο διάστημα της ημέρας να γίνεις ευεργετικός στον πλησίον σου, κάνοντας σ’ αυτόν ό,τι καλό και ωφέλιμο μπορείς…
Να συλλογίζεσαι ότι ο χρόνος της ζωής σου είναι σύντομος και η ώρα του θανάτου άγνωστη…
Να παίρνεις ακόμη απόφαση να μην κάνεις θέλημα δικό σου. Δηλαδή να μη θελήσεις να κάνεις κάτι που δεν είναι σύμφωνο με το θέλημα του Θεού…
Να θεωρείς ακόμη καθήκον σου και τη μελέτη των λόγων του Θεού, σε οποιαδήποτε ώρα της ημέρας σου είναι δυνατό…
Να προσέχεις να εξασκείς το έργο ή το επάγγελμα που έχεις, με φόβο Θεού, με δικαιοσύνη και αλήθεια, έχοντας υπόψη σου ότι σε βλέπει ο Θεός. Να προσέχεις δε συγχρόνως και στα λόγια σου, στη σκέψη, στην καρδιά σου, ώστε τίποτα το πονηρό να μη γίνει δεκτό στην ψυχή σου.
Αν στο διάστημα της ημέρας σου παρουσιασθεί κάποιος πειρασμός, είτε μικρός, είτε μεγάλος και από αδυναμία ή απροσεξία ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία καταλάβεις κάποια ενοχή στην ψυχή σου, αφού συναισθανθείς αυτή την ενοχή να μην αφήσεις να κυριέψει την ψυχή σου μεγάλη στεναχώρια και απελπισία. Διότι αυτή η στενοχώρια, που προέρχεται τις περισσότερες φορές από την υπόληψη που έχει ο άνθρωπος στον εαυτό του, θα σου φέρει πίεση, θλίψη, ζημιά και όχι πνευματική ωφέλεια.
Τι πρέπει να κάνεις τότε για να ωφεληθείς; Να καταλάβεις και να συναισθανθείς ότι είσαι αδύνατος, ότι είσαι τιποτένιος και άθλιος. Αφού ταπεινωθείς έτσι, να ζητήσεις τη συγχώρηση και το έλεος του Θεού και, πιστεύοντας ότι την παίρνεις, να ειρηνεύεις και να εξακολουθείς έπειτα το έργο σου με φόβο Θεού…
Επίσης στο διάστημα της ημέρας, εάν από οποιαδήποτε αιτία αισθανθείς αντιπάθεια εναντίον κάποιου, αμέσως να σκεφθείς ότι αυτό είναι αμαρτωλό, συγχρόνως δε να συλλογισθείς γενικά τις αμαρτίες σου, για να ταπεινωθεί η ψυχή σου…
Επίσης, αν στο διάστημα της ημέρας συμβεί να αδικήσεις κάποιον με οποιοδήποτε τρόπο ή να τον πικράνεις από απερισκεψία ή να λυπήσεις κάποιον χωρίς λόγο, τότε να πάρεις την απόφαση να επιδιώξεις τη συμφιλίωση μαζί του, ζητώντας με ταπείνωση από αυτόν συγχώρηση και ικανοποιώντας τον με την επανόρθωση του αδικήματος.
Το βράδυ δε αναπολώντας στη μνήμη σου, όσο σου είναι δυνατό, την όλη ημερήσια διαγωγή σου, να ανακρίνεις τον εαυτό σου σύμφωνα με το θείο νόμο. Να ανακρίνεις, για παράδειγμα τον εαυτό σου, αν έπραξες κάτι που απαγορεύει ο Θεός, αν δέχθηκες στην ψυχή σου κάτι κακό και πονηρό, αν είπες κάτι ανάρμοστο, αν σκανδάλισες ή λύπησες κάποιον, αν κατέκρινες κανένα. Να ανακρίνεις τον εαυτό σου αν παρέλειψες να κάνεις κάποιο καλό έργο που μπορούσες να κάνεις. Αν έκανες κάτι καλό, αλλά όχι με ελατήριο αγαθό. Αν εργάσθηκες κάποιο καλό έργο, αλλά με ατέλειες, ενώ μπορούσες να το εργασθείς πιο τέλεια.
Πριν δε πέσεις να κοιμηθείς, να θεωρείς ως καθήκον σου απαραίτητο να προσευχηθείς, δοξάζοντας και ευχαριστώντας τον Θεό, γιατί με την αγαθοσύνη και μακροθυμία Του σε διατήρησε στη ζωή μέχρι την ώρα εκείνη, γιατί σε προφύλαξε από διάφορους κινδύνους και πειρασμούς και γιατί σε ευεργέτησε κατά πολλούς και ποικίλους τρόπους. Στο κρεβάτι, μέχρις ότου κοιμηθείς, να προσπαθείς μέσα στο μυαλό σου να κυκλοφορούν θεία νοήματα, ωφέλιμα στην ψυχή σου…
Ακολουθώντας, αδελφέ, κάθε μέρα τέτοια πορεία, θα ζεις μέσα στο θέλημα του Θεού, στην αγάπη και προστασία Του όλες τις μέρες που θα σε αφήσει να ζήσεις σ’ αυτόν τον κόσμο. Όταν δε ευδοκήσει η αγαθότητα του Θεού να φύγεις από την παρούσα ζωή, τότε γεμάτος χαρά θα πας εκεί, όπου είναι τα πνεύματα των δικαίων και θα ζεις μέσα σε ειρήνη και χαρά, ελευθερωμένος και απαλλαγμένος για πάντα από τον κίνδυνο της αμαρτίας και από τον πόλεμο εναντίον της, καθώς και όλες τις θλίψεις και τους φόβους…
Διασκευασμένο απόσπασμα από το βιβλίο «Ο ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ», Αρχιμ. Ευσεβίου Ματθόπουλου