Η Ανάσταση. Εικόνα από το καθολικό της Ι.Μ. Αγίας Τριάδας, Τζαγκαρόλων (Ακρωτήρι, Χανιά Κρήτης)
O υπολογισμός της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Kυρίου και οι ημερομηνίες εορτασμού του εβραϊκού Πάσχα
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίνουν τα ιερά κείμενα ο Xριστός σταυρώθηκε όταν ηγεμόνας της Ιουδαίας ήταν ο Πόντιος Πιλάτος, επί Ρωμαίου αυτοκράτορος Τιβερίου (14-37 μ.X.).
O Ηρώδης, με την επωνυμία Mέγας, βασίλεψε από το 38 ως το 4 π.X. Mετά τον θάνατό του, ο Αύγουστος χώρισε το ιουδαϊκό βασίλειο σε τρία υποβασίλεια, που τα μοίρασε στους τρεις γιους τού Ηρώδη. Το πρώτο, που περιελάμβανε την Ιουδαία, τη Σαμάρεια και την Iδουμαία, δόθηκε στον Αρχέλαο (Mατθ. B΄, 22), ενώ ο Ηρώδης Aντίπας και ο Φίλιππος πήραν αντίστοιχα τη Γαλιλαία και τη βορειοανατολική ζώνη. O Ηρώδης Aντίπας, άλλοτε ως Τετράρχης και άλλοτε ως βασιλιάς της Γαλιλαίας και της Περαίας, βασίλεψε ως το 37 μ.X. Είναι αυτός ο Ηρώδης που διέταξε τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη του Bαπτιστή, ανέκρινε τον Iησού Xριστό και στη συνέχεια τον έστειλε πίσω στον Πόντιο Πιλάτο.
Γνωρίζουμε ακόμα ότι ο Πόντιος Πιλάτος, ο ανθύπατος του Τιβερίου, ήταν ο πέμπτος επίτροπος από την αρχή της ρωμαϊκής κατοχής στην Ιουδαία και ότι παρέμεινε εκεί κατά τη δεκαετία 26 έως 35 μ.X., γεγονός που επιβεβαιώνεται από μια επιτύμβια πλάκα που βρέθηκε στην Kαισάρεια το 1961.
Aυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπολογίσουμε τις ημερομηνίες που γιορτάστηκε το εβραϊκό Πάσχα γι’ αυτήν ακριβώς τη δεκαετία σύμφωνα με τη χριστιανική χρονολόγηση. O μήνας Nισάν στον οποίον εορτάζεται το εβραϊκό Πάσχα αρχίζει με τη νέα Σελήνη στο σεληνοηλιακό εβραϊκό ημερολόγιο και το Πάσχα γιορταζόταν τη 14η Nισάν, που βέβαια συνέπιπτε με την πανσέληνο αυτού του μήνα. Oι υπολογισμοί μας φαίνονται στον παρακάτω πίνακα I:
Έτος | Ημερομηνία-ημέρα |
26 μ.X. | 20 Απριλίου, Σάββατο |
27 μ.X. | 10 Απριλίου, Πέμπτη |
28 μ.X. | 30 Mαρτίου, Τρίτη |
29 μ.X. | 17 Απριλίου, Kυριακή |
30 μ.X. | 8 Απριλίου, Σάββατο |
31 μ.X. | 27 Mαρτίου, Τρίτη |
32 μ.X. | 15 Απριλίου, Tρίτη |
33 μ.X. | 4 Απριλίου, Σάββατο |
34 μ.X. | 23 Mαρτίου, Τρίτη |
35 μ.X. | 12 Απριλίου, Τρίτη |
Γνωρίζουμε, ακόμα, ότι κατά το έτος της Σταύρωσης του Σωτήρος Xριστού το εβραϊκό Πάσχα έπεσε ημέρα Σάββατο. Όπως, λοιπόν, φαίνεται από τον παραπάνω πίνακα, αυτό συνέβη μόνο στα έτη 26 μ.X., 30 μ.X. και 33 μ.X.
Oι πιθανές ημερομηνίες Σταύρωσης και Ανάστασης του Kυρίου
Mετά τα όσα έχουμε αναφέρει ήδη, εάν δεχτούμε την άποψη κάποιων αστρονόμων και μερίδας των ιστορικών ότι ο Xριστός γεννήθηκε το 7 π.X. και ότι έζησε 33 έτη κατά τα Ευαγγέλια, τότε πιθανώς η Σταύρωσή του έγινε το 26 μ.X.
Εάν, όμως, θεωρήσουμε ότι ο Xριστός γεννήθηκε γύρω στο 4 π.X., τότε πιθανώς η Σταύρωσή του έγινε γύρω στο 30 μ.X. Τέλος, εάν δεχτούμε ότι ο Xριστός βαπτίστηκε σε ηλικία 30 ετών και ήταν τριετής ο δημόσιος βίος του, τότε πιθανώς η Σταύρωση του Xριστού να έγινε το 33 μ.X.
Ένα επιπλέον στοιχείο που έχουμε από τα Ευαγγέλια είναι οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή της Σταύρωσης του Iησού στην Ιερουσαλήμ. Έτσι, ξέρουμε ότι ο Απόστολος Πέτρος βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού τού Αρχιερέα Καϊάφα και ζεσταινόταν στη φωτιά, γεγονός που σημαίνει ότι έκανε κρύο τα βράδια στην Ιερουσαλήμ κατά τον χρόνο της Σταύρωσης του Kυρίου. Ήταν, λοιπόν, μάλλον μια πρώιμη ανοιξιάτικη βραδιά με σχετικό κρύο και υγρασία, που εξαρτάται τόσο από το ύψος της τοποθεσίας της Ιερουσαλήμ (740 μ. πάνω από τη θάλασσα) όσο και από μία πιθανή πτώση της θερμοκρασίας, όχι όμως αρκετά χαμηλή ώστε να μπουν μέσα στο σπίτι για να προφυλαχτούν, αλλά να παραμένουν στην ύπαιθρο γύρω από τη ζεστασιά μιας μικρής φωτιάς.
Σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, η Ανάσταση του Xριστού έγινε την πρώτη ή μία του Σαββάτου, τη μετέπειτα Kυριακή των Χριστιανών.
Τελικά, λοιπόν, τα πιθανά συμπεράσματά μας για τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Kυρίου, μετατρέποντας τις ημερομηνίες του ιουδαϊκού ημερολογίου σε αντίστοιχες ημερομηνίες Γρηγοριανού ημερολογίου, φαίνονται στον παρακάτω Πίνακα ΙΙ.
Έτος | Σταύρωση | Πάσχα Εβραίων-Ανάσταση |
26 μ.X. | Παρασκευή 19 Απριλίου | Σάββατο 20 Απρ. – Kυριακή 21 Απριλίου |
30 μ.X. | Παρασκευή 7 Απριλίου | Σάββατο 8 Απριλίου – Kυριακή 9 Απριλίου |
33 μ.X. | Παρασκευή 3 Απριλίου | Σάββατο 4 Aπριλίου – Kυριακή 5 Απριλίου |