Ἰωσήφ Χαρκιολάκης, Μητροπολίτου Προικοννήσου (τοῦ ἀπὸ Ἀριανζοῦ καὶ Νέας Ζηλανδίας)
Ὁ Ἱερέας δὲν εἶναι ἕνα συνηθισμένο πρόσωπο. Παρὰ τὶς ἁμαρτίες, οἱ ὁποῖες ἀναπόφευκτα ὡς ἄνθρωπο τὸν βαρύνουν, παρὰ τὶς ἀτέλειες καὶ τὶς βρότειες (ἀνθρώπινες) ἀδυναμίες του, ἐξαιτίας τῆς ἁγίας ἱεροσύνης ποὺ φέρει, βρίσκεται ἀνάμεσα στὸν Θεὸ καὶ στοὺς ἀνθρώπους. Μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς! Γιατί ἡ ἱεροσύνη «τελεῖται μὲν ἐπὶ τῆς γῆς, τάξιν δὲ ἐπουρανίων ἔχει ταγμάτων…».
Τελεῖται μὲν πάνω στὴ γῆ ἀλλὰ ἀνήκει στὰ ἔργα τῶν οὐρανίων δυνάμεων. Καὶ τοῦτο εἶναι πολὺ φυσικό, ἐφόσον δὲν τὴν ἵδρυσε οὔτε ἄνθρωπος, οὔτε ἄγγελος, οὔτε ἀρχάγγελος, οὔτε καμιὰ ἄλλη κτιστὴ δύναμη ἀλλὰ τὴν ἵδρυσε τὸ ἴδιο τὸ Πανάγιο Πνεῦμα, τὸ ὁποῖο καὶ ἔκαμε ἀνθρώπους ποὺ ἀκόμα ζοῦν μὲ τὸ σῶμα τους, ἱκανοὺς νὰ διεξάγουν ὑπηρεσία Ἀγγέλων, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἀπλανὴς διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Χρυσορρήμων Ἰωάννης.
Ὁ ἱερέας ἐπιτελεῖ ἔργο Ἀγγέλων. Ἢ μᾶλλον καὶ ὑψηλότερο τῶν Ἀγγέλων, διότι οἱ Ἄγγελοι δὲν ἔχουν ἐξουσία νὰ τελοῦν τὴ Θεία Λειτουργία, ἐνῶ ἐκεῖνος μετέχει στὴν ἱεροσύνη τοῦ Χριστοῦ καὶ θυσιάζει τὸν Ἀμνὸ τοῦ Θεοῦ! Οἱ Ἄγγελοι δὲν ἔχουν ἐξουσία νὰ συγχωροῦν ἁμαρτίες, ἐνῶ ἐκεῖνος ἔχει ἐξουσία, ὄχι μόνο νὰ συγχωρεῖ ἀλλὰ καὶ νὰ μὴ συγχωρεῖ («δεσμεῖν καὶ λύειν») καὶ ἡ ἀπόφασή του δεσμεύει τὴν κρίση τοῦ Θεοῦ! Εἶναι οἰκονόμος τῶν Μυστηρίων τοῦ Θεοῦ! Προσφέρει στὸν Κύριο τὴν προσευχὴ τῆς Ἐκκλησίας- τὴν εὐχαριστία, τὴ δοξολογία καὶ τὰ αἰτήματά μας- καὶ φέρνει στὸ λαὸ τὴ χάρη, τὴν εἰρήνη, τὴ συγχώρηση, τὴν καταλλαγή, τὴν ἴαση, τὴ δωρεά, «πάσαν δόσιν ἀγαθὴν καὶ πᾶν δώρημα τέλειον, ἄνωθεν καταβαῖνον ἐκ τοῦ Πατρὸς τῶν φώτων». Προσφέρει τὸν κόσμο στὸ Θεὸ καὶ κατεβάζει τὸ Θεὸ στὸν κόσμο! Οὐρανώνει τὴ γῆ καὶ θεώνει τὸν ἄνθρωπο!
Βασιλεῖς καὶ ἄρχοντες καὶ οἱ σπουδαῖοι τῆς γῆς, ὅλοι ἀπὸ τὴ μία μεριά δὲν μποροῦν νὰ ἰσοσταθμίσουν ἕναν ἱερέα ἀπὸ τὴν ἄλλη! Γιατί ἐκεῖνος, μόνος του, ἁπλὸς καὶ ἄσημος συχνὰ κατὰ κόσμον, μπορεῖ ὄχι μόνο τὸν κόσμο καὶ τοὺς ἐπὶ γῆς νὰ οἰκονομήσει κατὰ Θεόν ἀλλὰ καὶ τοὺς πρὸ πολλοῦ ἀπελθόντες! Ὅταν λειτουργεῖ ὁ πάπας, ὁ τελευταῖος καὶ ἁμαρτωλὸς -ἂν θέλετε- φωτίζεται καὶ ἡ ἴδια ἡ κόλαση καὶ βρίσκουν κάποια ἀναψυχὴ καὶ παρηγοριὰ κι αὐτοὶ οἱ ἀπολεσθέντες! Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Πατέρας τοῦ Γένους μας, Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς, λέει: «Ἂν συναντήσω στὸν δρόμο ἕναν παπὰ καὶ τὸν Βασιλέα, τὸν παπὰ θὰ τιμήσω περισσότερο κι αὐτὸν θὰ χαιρετήσω πρῶτα. Ἂν συναντήσω ἕναν Ἄγγελο καὶ ἕναν Ἱερέα, πρῶτα τὸν ἱερέα θὰ χαιρετήσω καὶ θὰ προσκυνήσω καὶ μετὰ τὸν Ἄγγελο»!
Ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες, πέρα ἀπὸ τοὺς θρησκευτικοὺς λόγους, ἔχουμε κι ἄλλους λόγους νὰ σεμνυνόμαστε γιὰ τοὺς ἱερεῖς μας. Ὁ ἱερὸς κλῆρος τῆς Ρωμηοσύνης, ὁ ταπεινὸς Ἕλληνας πάπας, δὲν βαστάζει μόνο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τὰ στίγματα, μὰ καὶ τοῦ μαρτυρικοῦ μας Γένους! Ἡ καρδιὰ του ἔπαλλε καὶ πάλλει πάντα στὸν ρυθμὸ τῆς καρδιᾶς τοῦ ποιμνίου του! Πάντοτε μοιράστηκε μὲ τὰ πρόβατά του τὶς τύχες τους! Πατέρας κι ἀδελφὸς καὶ δάσκαλος μαζί! Συναγωνιστὴς καὶ μάρτυρας καὶ θύμα! Ὁ Ἑλληνικὸς Κλῆρος δὲν ὑπῆρξε ποτὲ τάξη εὐγενῶν, οὔτε ταυτίσθηκε μὲ τοὺς ἰσχυρούς τῆς γῆς. Ρακενδύτης (μὲ παλιὰ ροῦχα) συχνὰ καὶ ἀποχειροβίωτος (ποὺ ζεῖ ἀπὸ χειρονακτικὴ ἐργασία), πολύτεκνος καὶ ταπεινός, ἀμέτρητες φορὲς ἔβαψε τὸ ράσο του μὲ τὸ ἱερό του αἷμα στοὺς ἐθνικοὺς ἀγῶνες! Φιλότιμα κράτησε ἀναμμένο τὸ καντήλι τῆς πίστης, καλλιέργησε τὶς ἑλληνορθόδοξες ἀξίες, διατήρησε τὴ γλώσσα τὴν ἑλληνική, δίδαξε ἔργῳ καὶ λόγῳ τὴν τεθλιμμένη ὁδὸ τοῦ Κυρίου…
Ὅλα τὰ παραπάνω εἶναι ἀρκετὰ γιὰ νὰ ὑπογραμμίσουν, ποιὰ πρέπει νὰ εἶναι ἡ στάση τοῦ καθενὸς, ὅταν διαβαίνει ἕνα ράσο. Ὅταν φαίνεται στὸν δρόμο ἕνας ποὺ ἔχει τὸ βαρὺ προνόμιο νὰ εἶναι ἐπωμισμένος τὴν εὐθύνη τῆς σωτηρίας μας καὶ τῆς μεταμορφώσεως τοῦ κόσμου μας σὲ «καινὴ κτίση». Ἕνας ποὺ ἔχει τὸ προνόμιο νὰ φέρει τὸ πένθος τῶν ἁμαρτιῶν μας μαζὶ μὲ τὸ πένθος τοῦ Γένους μας καὶ τοὺς στεναγμοὺς τῆς Ρωμηοσύνης! Ὅμως τὸ ράσο συχνὰ γίνεται ἀντικείμενο χλεύης ἐκ μέρους τῆς πονηρῆς καὶ ἀγνώμονος γενεᾶς μας. Μὲ ἄλλοθι (ἐκ τῶν ὑστέρων!) κάποιες τραγικὲς περιπτώσεις πεπτωκότων ἱερωμένων, χυδαία λόγια, ἀνόητες προλήψεις, ἀκόμη καὶ αἰσχρὲς χειρονομίες ὄχι σπάνια, σημειώνονται στὴ θέα καὶ μόνο τοῦ κληρικοῦ! Ὀδυνηρὸ σύμπτωμα, ποὺ ἀσφαλῶς προδίδει ὑποβόσκουσα βαρύτατη πνευματικὴ νόσο τοῦ νεώτερου Ἑλληνισμοῦ! Κι ὅταν ἡ μνήμη λειτουργεῖ, θυμοῦνται οἱ παλιότεροι, ὄχι χωρὶς πικρία, ὅτι κ’ οἱ ἀλλόθρησκοι κατακτητὲς τοῦ τόπου μας τιμοῦσαν τοὺς ἱερεῖς μας καὶ τοὺς Ἀρχιερεῖς καὶ δὲν ἀποτελοῦσε παράξενο φαινόμενο νά ‘βλεπες Τοῦρκο νὰ φιλάει τὸ χέρι ἑνὸς παπᾶ καὶ νὰ ζητάει τὴν εὐχή του!…
Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι κατηγορηματικός: «Μ’ ὅλη σου τὴν ψυχὴ νὰ εὐλαβεῖσαι τὸν Κύριο καὶ νὰ τιμᾶς τοὺς Ἱερεῖς Του. Μ’ ὅλη σου τὴ δύναμη ν’ ἀγαπήσεις Αὐτὸν ποὺ σ’ ἔπλασε καὶ νὰ μὴν ἐγκαταλείψεις τοὺς λειτουργούς Του. Νὰ φοβᾶσαι τὸν Κύριο καὶ νὰ δοξάζεις τὸν ἱερέα Του…». Καὶ ἀλλοῦ: «Στοὺς προφῆτες μου μὴν κάνετε κακό!» (Α΄ Παραλειπ. 16: 22)
Τοὺς λειτουργούς μου, τοὺς κήρυκες τοῦ λόγου μου, τοὺς ἀπεσταλμένους μου, μὴν τοὺς κακομεταχειρίζεσθε!
Ἕνα ὀδυνηρὸ συμβὰν ἀναφέρεται στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, στὸ βιβλίο Δ΄ Βασιλειῶν, κέφ. Β΄. Ὁ Προφήτης Ἐλισαῖος, ἕνας κατ’ ἐξοχὴν πονετικὸς καὶ φιλάνθρωπος ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ἀνέβαινε πρὸς τὴ Βαιθήλ. Καθὼς ἀνέβαινε, ἕνα σμάρι ἀλητόπαιδα ἄρχισαν νὰ τὸν γιουχαΐζουν καὶ νὰ τὸν εἰρωνεύονται: «ἀνάβαινε, φαλακρέ, ἀνάβαινε!» (ἦταν φαλακρός). Βρέθηκε σὲ στιγμὴ ἀνθρώπινης ἀδυναμίας ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ. Πικράθηκε, γύρισε πίσω καὶ τὰ κοίταξε καὶ «τὰ καταράστηκε στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου». Τὴν πικρία τοῦ Προφήτη ἐκδικήθηκαν τὴν ἴδια στιγμὴ δυὸ ἀρκοῦδες, ποὺ βγῆκαν ἀπὸ τὸ διπλανὸ δάσος καὶ «ὅρμησαν πάνω τους καὶ κατασπάραξαν σαράντα δυὸ παιδιά»! Κατασπάραξαν σαράντα δυὸ παιδιά! Ἀσύλληπτα φοβερὸ πράγμα ἡ πικρία καὶ ἡ δίκαιη ἀγανάκτηση τῶν λειτουργῶν τοῦ Θεοῦ! Ρίχνει τὸν αἴτιό της στὴ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ καὶ ἐφαρμόζεται τὸ «εἶναι φοβερὸ νὰ πέσει κανεὶς στὰ χέρια τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ»! (Ἑβρ. 10: 31).
Ἂς μὴν σκεφθεῖ κανείς: Ὁ Ἐλισαῖος ἦταν Προφήτης· ὁ παπὰς δὲν εἶναι κάτι ἀνάλογο! Μεγαλύτερος τοῦ Προφήτη εἶναι ὁ ἱερέας! Ὁ Προφήτης δὲν εἶχε ἐξουσία, οὔτε θεία Λειτουργία νὰ τελεῖ οὔτε ἁμαρτίες νὰ συγχωρεῖ οὔτε νεκροὺς νὰ λύει ἀπὸ τὰ δεσμὰ ἄθεσμων πράξεων! Τὴν ἐξουσία, ὅμως, αὐτὴ τὴν ἔχει ὁ ἱερέας!… Τὰ συμπεράσματα εἶναι ἅπλα καὶ εὔκολα…
Τὸ χειρότερο στὶς περιπτώσεις ἀσεβοῦς συμπεριφορᾶς ἔναντι τῶν Κληρικῶν εἶναι, ὅτι οἱ ἐκδηλώσεις τῆς ἀσέβειας δὲν ἀπευθύνονται πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ ἱερωμένου (συχνὰ οὔτε κὰν τὸν γνωρίζουν οἱ τολμητίες) ἀλλὰ πρὸς τὸ ράσο! Πρὸς τὴν Ἱεροσύνη! Ἑπομένως δὲν εἶναι καθόλου ὑπερβολικὸ νὰ πεῖ κανεὶς, ὅτι αὐτὸ εἶναι μία ἀπ’ τὶς χειρότερες περιπτώσεις βλασφημίας. Ἕνα εἶδος βλασφημίας κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ ὁποῖο χορηγεῖ τὸ χάρισμα τῆς Ἱεροσύνης! Καὶ εἶναι σαφὴς καὶ ἀπερίφραστος ὁ λόγος τοῦ Θεανθρώπου: «Ὅποιος μιλήσει προσβλητικὰ κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, αὐτὸν ὁ Θεὸς δὲν θὰ τὸν συγχωρήσει, οὖτε στον τωρινὸ οὖτε στὸν μελλοντικὸ κόσμο»! (Μάτθ. 12: 32).
