Σκέψεις και συμβουλές
Μαρία Σκαμπαρδώνη
Φοιτήτρια Θεολογίας και Δημοσιογράφος
Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από την προσπάθεια του ανθρώπου να επικοινωνήσει με το Θεό. Πιο προσωπική και ιερή στιγμή από μία ψυχή που εναποθέτει κάθε αίτημα και ευχαριστία μπροστά σε αυτόν τον Παντογνώστη και Παντοδύναμο Δημιουργό, ο οποίος κρατάει τα πάντα στα χέρια Του.
Η προσευχή κατέχει περίοπτη θέση στη Χριστιανική πίστη. Στη διδασκαλία και τη ζωή του Ιησού Χριστού. Στη διδασκαλία των Επιστολών και των Ευαγγελίων. Στη διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας. Φαινόμενο πανανθρώπινο και πανθρησκειακό, η προσευχή αποτελεί το ίσως πιο ανακουφιστικό φάρμακο. Μας στηρίζει και ενδυναμώνει την πίστη μας την ώρα των δοκιμασιών, μας δυναμώνει τη χαρά, μας παρηγορεί στη θλίψη. Είναι ανάγκη για το πνεύμα, όπως ανάγκη είναι και η αναπνοή για το σώμα.
“Μηδέν μεριμνάτε, αλλ’ εν παντί τη προσευχή και τη δεήσει μετά ευχαριστίας τα αιτήματα υμών γνωριζέσθω προς τον Θεόν”, είναι η προτροπή του Αποστόλου Παύλου στην προς Φιλιππησίους στο 4:6. Γεμάτη η Αγία Γραφή με προτροπές για προσευχή, εδάφια που εξυμνούν τη θαυματουργή επίδραση της προσευχής και της δύναμης που έχει να μεταβάλλει το αδύνατο σε δυνατό.
Η προσευχή είναι ανάγκη, καθήκον και τρόπος ζωής ενός πιστού ανθρώπου. Είναι ψυχική ελευθερία από την καταδυνάστευση των καθημερινών δυσκολιών και αναγκών που μαστίζουν τη ζωή ενός ανθρώπου. Είναι επικοινωνία και γνωριμία με τον Θεό, ελάφρυνση από κάθε εσωτερικό φόβο και θλίψη, χαρά για την ένωση με τον Ίδιο.
Υπάρχουν όμως και οι προϋποθέσεις ώστε η προσευχή μας από μία ανιαρή συνήθεια να μετατραπεί σε τέχνη και να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα;
Ας δούμε μερικές σκέψεις για εξάσκηση και βελτίωση της προσευχής, αυτής της τόσο σημαντικής ανάγκης του ανθρώπου που συνήθως, παραμελεί.
Να αφιερώνουμε χρόνο στην προσευχή. Αν θέλουμε να προσευχηθούμε από αγγαρεία και κοιτάμε το ρολόι μας βιαστικά, τότε μάλλον πρέπει να αμφιβάλλουμε για την ποιότητα της προσευχής μας! Καλό είναι να προγραμματίζουμε την προσευχή και να μην την αναβάλλουμε με τη σαθρή δικαιολογία «δεν έχουμε χρόνο».
Να διαβάζουμε πάντοτε ένα κεφάλαιο από την Καινή Διαθήκη ή τους Ψαλμούς, καθώς αυτή η ανάγνωση ενθαρρύνει την καρδιακή πίστη.
Να έχουμε μία συγκεκριμένη ώρα· υπάρχουν άνθρωποι που προτιμούν το πρωί, άλλοι το χάραμα, άλλοι το βράδυ. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του χρόνο, για αυτό καλό είναι να βάζει την προσευχή σε ένα καθημερινό πρόγραμμα και να μην την αφήνει για την τελευταία στιγμή.
Να ευχαριστούμε πρωτίστως τον Θεό για όλα όσα μας προσφέρει πριν εναποθέσουμε τα αιτήματά μας στα πόδια του Παντοδύναμου Θεού.
Να μην αφήνουμε άσκοπες σκέψεις να πλανώνται στο μυαλό μας όταν προσευχόμαστε. Την ώρα της προσευχής, το μυαλό και η καρδιά μας πρέπει να είναι μονάχα εκεί.
Να φροντίζουμε να επικρατεί ησυχία στο μέρος που προσευχόμαστε. Δεν κάνουμε προσευχή για να μας επαινέσουν οι άνθρωποι, δε βρισκόμαστε σε μέρη με φασαρία και βουή. Ένα μέρος που να ενθαρρύνει την πνευματικότητα της στιγμής (για παράδειγμα, ένα εικονοστάσι), ενθαρρύνει την εμπιστοσύνη στη Θεία Παντοδυναμία και τονώνει την αφοσίωση.
Προσέχουμε το ήθος μας την ώρα της προσευχής. Όταν προσευχόμαστε, φροντίζουμε να έχουμε ταπείνωση και συντριβή. Δεν κομπάζουμε και δεν κατακρίνουμε άλλους ανθρώπους, ταπεινωνόμαστε εμείς οι ίδιοι.
Όταν προσευχόμαστε, δεν έχουμε καμία αμφιβολία πως ο Θεός εισακούει τα αιτήματά μας και μας ενδυναμώνει. Όπως γράφει και ο Απόστολος Ιάκωβος στην Επιστολή Ιακώβου, κεφάλαιο Α:6: «Να ζητεί ο πιστός με εμπιστοσύνη, δίχως να διστάζει στο παραμικρό. Διότι εκείνος που αμφιβάλλει και ταράζεται, μοιάζει με το κύμα της θαλάσσης που τραντάζεται από τον άνεμο και καταντά ασταθής».
Προσευχόμαστε πάντοτε; δε θυμόμαστε το Θεό μονάχα τη δύσκολη στιγμή. «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε», λέει ο Απόστολος στην Α’ Θεσσαλονικείς 5, 17.
Στο τέλος της προσευχής μας, πάντοτε ζητάμε να γίνεται το θέλημα του Θεού και όχι το δικό μας. Διότι ο Θεός, μου έχει δώσει το δικαίωμα να Του ζητάω τα αιτήματά μου· όμως, πάντοτε θυμάμαι πως Εκείνος ως Παντογνώστης, γνωρίζει το καλύτερο για εμένα.
«Για αυτό σας λέω: όλα όσα ζητάτε όταν προσεύχεστε, να πιστεύετε ότι θα τα λάβετε, και θα σας δοθούν». (Κατά Μάρκον 11, 24)
Η προσευχή είναι εκείνη που θα ανοίξει τη θύρα της Θείας προστασίας και βοήθειας, εκείνη που θα γαληνέψει την ψυχή και θα χαρίσει ελπίδα. Μην την αμελείς ποτέ!
