Σύντομη, πολύ σύντομη, ἦταν ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή, ἀδελφοί χριστιανοί, ἀλλά μᾶς ἔδωσε ἕνα δυνατό μήνυμα καί μάθημα. Μᾶς εἶπε νά μήν παραποιοῦμε τίς ἀρετές. Οἱ ἀρετές ἐκφράζουν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μέ αὐτές σωζόμαστε. Ἀλλά θά πρέπει νά τίς ἐκφράζουμε σωστά στήν ζωή μας καί ὄχι ὅπως μᾶς συμφέρει. Γιά παράδειγμα, ἄς πάρουμε τήν κορυφαία ἀρετή, γιά τήν ὁποία καί μᾶς μίλησε σήμερα τό Εὐαγγέλιο, πού εἶναι ἡ ἀγάπη. Ναί, ἀδελφοί, ἡ ἀγάπη εἶναι κορυφαία ἀρετή, γι᾽ αὐτό καί ὁ Θεός μᾶς ἔδωσε ὡς ἐντολή νά τήν ἐφαρμόζουμε μεταξύ μας. Μέ τήν εὐκαιρία νά σᾶς πῶ ὅτι δύο εἶναι οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ, πού ὁπωσδήποτε πρέπει νά τηροῦμε, γιά νά σωθοῦμε. Ἡ μία εἶναι τό νά τελοῦμε τήν θεία Λειτουργία καί νά κοινωνοῦμε τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Γιατί ὁ Χριστός μᾶς εἶπε: «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν» (Λουκ. 22,19)! Γι᾽ αὐτό καί ἐμεῖς οἱ ἱερεῖς, ὅταν τελοῦμε τήν θεία Λειτουργία, λέγουμε στόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, «μεμνημένοι τοίνυν τῆς σωτηρίου ταύτης ἐντολῆς». Εἶναι ἐντολή τοῦ Χριστοῦ τό νά τελοῦμε τήν θεία Λειτουργία καί νά κοινωνοῦμε. Καί ἡ δεύτερη ἐντολή γιά τήν σωτηρία μας εἶναι τό νά ἔχουμε ἀγάπη μεταξύ μας. Ἐντολή αὐτό τοῦ Χριστοῦ, γιατί μᾶς εἶπε: «Ταῦτα ἐντέλλομαι ὑμῖν, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» (Ἰωάν. 15,17).Αὐτή, ἀδελφοί μου, ἡ ἐντολή, ἡ ἐντολή τῆς ἀγάπης, γιά τήν ὁποία μᾶς μιλοῦσε τό Εὐαγγέλιο σήμερα, εἶναι τό πᾶν! Γιατί ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη (Α´ Ἰωάν. 4,8). Καί ἀπό ἀγάπη δημιούργησε τόν ἄνθρωπο. Ἀλλά ὁ ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Καί ἀφοῦ εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, εἶναι καί αὐτός ἀγάπη, ὅπως τό πρωτότυπο τῆς εἰκόνος του, ὁ Θεός, εἶναι ἀγάπη. Ἔτσι, λοιπόν, σάν ἀγάπη πού εἶναι πλασμένος ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά ἐκφράζεται μέ ἀγάπη πρός τόν Θεό καί μέ ἀγάπη πρός τόν πλησίον του, τόν συνάνθρωπό του. Ὅταν λέγουμε ὅτι ἁμάρτησε ὁ ἄνθρωπος, σημαίνει ἁμάρτησε κατά τήν ἀγάπη. Ὅτι, δηλαδή, λιγόστεψε ἤ δέν ἐκφράστηκε καλά ἡ ἀγάπη του πρός τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπό του. Καί ὅταν πάλι λέγουμε γιά τόν ἄνθρωπο ὅτι μετανόησε καί διορθώθηκε, αὐτό σημαίνει ὅτι ξαναπόκτησε τήν πρώτη του ἀγάπη πρός τόν Θεό καί πρός τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Ἡ ἀγάπη, λοιπόν, ἄν εἶναι σωστή, αὐτή ἐκφράζει τήν ὅλη ἀρετή καί τήν πνευματική ποιότητα τοῦ ἀνθρώπου.
Ἀλλά τό Εὐαγγέλιο σήμερα, ἀδελφοί χριστιανοί, μᾶς μιλοῦσε γιά παραποιημένη ἀγάπη, γιά ἀγάπη, δηλαδή, ὄχι ὅπως τήν θέλει ὁ Θεός, ἀλλά ὅπως τήν ἔκανε ὁ ἄνθρωπος πρός τό συμφέρον του καί τίς ἁμαρτωλές του ἐπιθυμίες. Πραγματικά! Ὑπάρχει ἀγάπη συμφεροντολογική, μέ τό νά ἀγαποῦμε τόν ἄλλο γιά τό συμφέρον μας. Ὑπάρχει ἀγάπη ἐγωπαθής, μέ τό νά δείχνουμε ὅτι ἀγαπᾶμε καί εὐεργετοῦμε, γιά νά ἀναδείξουμε τό «ἐγώ» μας καί ὅτι εἴμαστε καλοί καί εὐεργέτες. Ὑπάρχει ἀγάπη σαρκική, γιά τήν ὁποία μιλᾶνε τά μοντέρνα τραγούδια καί σιγοκουβεντιάζουν καί τά νεαρούτσικα παιδιά μας ἀκόμη. Αὐτές οἱ ἀγάπες, χριστιανοί μου, οἱ ἐγωπαθεῖς, οἱ συμφεροντολογικές καί οἱ σαρκικές εἶναι ἁμαρτωλές ἀγάπες. «Καί γάρ οἱ ἁμαρτωλοί τό αὐτό ποιοῦσι», εἶπε ὁ Χριστός σήμερα στό Εὐαγγέλιο!Καί πῶς πρέπει νά ἀγαπᾶμε; Ποιά εἶναι ἡ ἀγάπη πού θέλει ὁ Χριστός, ἡ ἀγάπη πού μᾶς σώζει; Κατά πρῶτον ἡ ἀγάπη δέν πρέπει νά εἶναι προσωποληπτική. Νά μήν ἀπευθύνεται, δηλαδή, σέ μερικά πρόσωπα μόνο, στά πρόσωπα μόνο ἐκεῖνα πού μᾶς ἀγαποῦν. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός μᾶς εἶπε σήμερα: «Καί εἰ ἀγαπᾶτε τούς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, ποία ὑμῖν χάρις ἐστί;». Ἡ ἀγάπη μας πρέπει νά εἶναι σέ ὅλους. Ἕνα ὡραῖο παλαιό ἆσμα, πού τραγουδάγαμε στά κατηχητικά Σχολεῖα, ἔλεγε: «Θἄχουμε πάντα ὡς σύνθημά μας τήν ἀγάπη τήν χριστιανική, πού δέν κάνει ποτέ διακρίσεις, εἶναι ἡ ἴδια γιά κάθε ψυχή»! «Πού δέν κάνει ποτέ διακρίσεις»! Ἄν κάνει διακρίσεις, δέν εἶναι χριστιανική ἀγάπη, δέν εἶναι ἀγάπη αὐτή πού θέλει ὁ Χριστός, ἀγάπη πού μᾶς σώζει.
Δεύτερον, ἀδελφοί, ἡ ἀγάπη τοῦ χριστιανοῦ πρέπει νά εἶναι θυσιαστική. Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ καλή πράξη πού γίνεται σέ κάποιον δέν πρέπει νά ἀποβλέπει σέ ἀτομικό συμφέρον μας ἤ ὄφελός μας, ἀλλά νά γίνεται καθαρά ἀπό ἀγάπη γι᾽ αὐτόν. Καί νά γνωρίζουμε ἀκόμη ὅτι αὐτός, στόν ὁποῖο ἐμεῖς προσφέρουμε ἀγάπη, θά φανεῖ ἀγνώμων ἀπέναντί μας καί ἀκόμη ὅτι θά μᾶς πολεμήσει, ἐμεῖς δέν πρέπει νά ἐλαττώσουμε τήν ἀγάπη μας καί τήν προσφορά τῆς καλωσύνης μας σ᾽ αὐτόν. Καί φθάσαμε τώρα, ἀδελφοί χριστιανοί, στήν τέλεια ἀγάπη, πού μᾶς παρέδωσε ὁ Χριστός μας στό σημερινό ἅγιο Εὐαγγέλιο. Καί ἡ τέλεια ἀγάπη εἶναι ἀγάπη καί στούς ἐχθρούς μας ἀκόμη. «Ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν», μᾶς εἶπε ὁ Κύριος σήμερα. Δύσκολο μάθημα αὐτό, χριστιανοί μου, ἀλλά μέ τήν Χάρη τοῦ Χριστοῦ ὅλα γίνονται κατορθωτά. Πραγματικά! Οἱ ἅγιοί μας εἶχαν μεγάλη ἀγάπη στόν Χριστό καί στούς ἀνθρώπους. Μέ τήν Χάρη δέ τοῦ Χριστοῦ, πού εἶχαν γιά τήν ἁγιότητά τους, πέτυχαν νά φθάσουν καί στήν κορυφή τῆς ἀγάπης, στήν ἀγάπη καί στόν ἐχθρό τους ἀκόμη. Διαβάστε τόν βίο τοῦ ἁγίου Νεκταρίου καί θά δεῖτε καί θά θαυμάσετε γιά τίς προσευχές πού ἔκανε τά μεσονύκτια γιά τούς δεινούς συκοφάντες του καί τούς διῶκτες του. Διαβάστε καί γιά τόν ἅγιο Διονύσιο, πού προστάτεψε τόν φονιά τοῦ ἀδελφοῦ του. Καί διαβάστε πάλι τά ἱερά Συναξάριά μας, γιά νά δεῖτε τούς μάρτυρες ὅτι προσεύχονταν γιά τούς δημίους τους, οἱ ὁποῖοι τούς βασάνιζαν ἄσπλαγχνα. Ἡ ἀγάπη πρός τούς ἐχθρούς, γιά τήν ὁποία μᾶς εἶπε σήμερα ὁ Κύριος, ἀγαπητοί μου, εἶναι ἡ τέλεια ἀγάπη, εἶναι ἡ τέλεια ἀρετή, εἶναι τό τέλειο μάθημα, πού μᾶς ἔδωσε ὁ Ἰησοῦς Χριστός γενόμενος ἄνθρωπος. Γι᾽ αὐτό καί μᾶς τό παρέδωσε τό μάθημα αὐτό τελευταῖα, σάν τό ἀνώτερο ἀπ᾽ ὅλα. Μᾶς τό παρέδωσε ἀπό τήν ἕδρα τοῦ Σταυροῦ Του προσευχόμενος γιά τούς ἐχθρούς Του καί λέγοντας: «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι»!
