Τὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος εἶναι τὸ ἀρχικὸ Μυστήριο ποὺ καθαρίζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα ἀλλὰ καὶ γενικὰ τὸν καθαρίζει ἀπ΄ὅλες τὶς ἁμαρτίες καὶ καθιστὰ τὸ βαπτιζόμενο «ἐπίγειο ἄγγελο καὶ οὐράνιο ἄνθρωπο».
Ἔτσι καὶ τὸ Μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως ὀνομάζεται ὀρθὰ καὶ δεύτερο βάπτισμα γιατί δίνει τὴ δυνατότητα στὸν Πιστὸ νὰ λευκάνει τὸ χιτώνα τῆς ψυχῆς ποὺ φόρεσε στὸ Βάπτισμα καὶ λέρωσε μὲ τὶς ἁμαρτίες ποὺ διέπραξε. Τὸ Μυστήριο αὐτὸ παρέδωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος στοὺς ἁγίους Ἀποστόλους μετὰ τὴν Ἀνάστασή του: «Ἂν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἂν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται» (Ἰωάν. Κ΄ 23). Καὶ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερο δῶρο ποὺ ἔκανε ὁ Θεὸς στὸν ἄνθρωπο. Ὁ Θεὸς δίνει τὴν δυνατότητα στὸ πλάσμα του νὰ μὴν δώσει λόγο ἐν ἡμέρα κρίσεως γιὰ τὶς ἁμαρτίες ποὺ ἐξομολογήθηκε.
Βέβαια, ὁ πολὺς κόσμος περιφρονεῖ τὸ Μυστήριο αὐτὸ ποὺ εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του. Προβάλει κατὰ τὸν ψαλμωδὸ «προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις» (ψάλμ. 140). Πολλοὶ λόγου χάρη προφασίζονται ὅτι ἐξομολογοῦνται μπροστὰ στὴν εἰκόνα. Σεβόμαστε τὶς ἱερὲς εἰκόνες ἀλλά ὁ Θεὸς ὅρισε τὸν Ἱερέα ποὺ εἶναι δοχεῖο τῆς Χάριτός του νὰ ἰατρεύει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ ὄχι τὴν ἄψυχη εἰκόνα. Ἂν ἴσχυε αὐτό, ἂς βάλουμε ψωμὶ καὶ κρασὶ μπροστὰ στὴν εἰκόνα καὶ ἂς τὰ μεταβάλει ἡ εἰκόνα σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα… Μόνο ὁ Ἱερέας μπορεῖ νὰ μεταβάλλει τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασὶ σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα ἀλλὰ καὶ μόνο αὐτὸς μπορεῖ νὰ τελέσει τὸ Μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως ὁ ὁποῖος εἶναι καὶ οἰκονόμος ὅλων τῶν ὑπόλοιπων Μυστηρίων.
Ἄλλοι πάλι προφασίζονται ὅτι δὲν ἔχουν κάποια σοβαρὰ ἁμαρτήματα, λέγουν δηλαδὴ χαρακτηριστικά: “δὲν σκότωσα, δὲν ἔκλεψα κλπ… δὲν χρειάζομαι ἐξομολόγηση”. Ἐδῶ ὅμως ἀπαντάει χαριτωμένα ὁ ἀείμνηστος Γέροντας Ἐπιφάνειος Θεοδωρόπουλος. Ἀκούγοντας λοιπὸν ὁ πατὴρ τὶς προφάσεις αὐτὲς ἀπὸ ἕνα πνευματικό του τέκνο, εἶπε: «Ἂν τὰ εἶχες κάνει αὐτὰ παιδί μου θὰ ἤσουν στὴ φυλακὴ καὶ ὄχι ἐδῶ μπροστά μου…».
Βέβαια, εἶναι σοβαρὰ αὐτὰ τὰ ἁμαρτήματα ποὺ ἀναφέραμε ἀλλὰ θεραπεύονται στὴν ἐξομολόγηση. Ὅμως, ἂν δὲν τὰ ἔχουμε διαπράξει δὲν σημαίνει ὅτι δὲν ἔχουμε ἄλλα πάθη κι ὅτι δὲν ἔχουμε ἀνάγκη ἀπ΄τὴν ἐξομολόγηση. Ἂν κοιτάξουμε καλὰ τὴν ψυχή μας θὰ δοῦμε ὅτι εἶναι γεμάτη ἀπὸ πολλὲς πληγὲς ποὺ τὶς ἀγνοοῦμε. Δηλαδὴ ἀπὸ πολλὰ πάθη ποὺ παραβλέπουμε λόγω τοῦ ἐγωϊσμοῦ μας ἀλλὰ καὶ τῆς ἅγνειάς μας, ἐξαιτίας τοῦ ὅτι δὲν ἐνδιαφερθήκαμε νὰ καλλιεργήσουμε τὸ χωράφι τῆς ψυχῆς μας καὶ νὰ τὸ ἀπαλλάξουμε ἀπὸ τὰ ζηζάνια.
Γι΄αὐτό, ὅλοι πρέπει ἂν δὲν τὸ ἔχουμε κάνει ἤδη, νὰ ἐπιλέξουμε ἕναν καλὸ καὶ διακριτικὸ πνευματικό. Σὲ αὐτὸν νὰ ἀναθέσουμε τὴν καθοδήγηση τῆς ψυχῆς μας, ἔχοντας πλήρη ἐμπιστοσύνη στὸ πρόσωπό του καὶ ὅταν ἐμφανισθεῖ σὲ σχέση μὲ αὐτὸν κάποια σύγχυση, ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης ἢ ὑπόνοια, ἀμέσως νὰ τὸ ἀναφέρουμε σὲ αὐτὸν μὲ πλήρη εἰλικρίνεια, ἀλλιῶς ὁ ἐχθρὸς μπορεῖ νὰ μᾶς καταστρέψει.
Ὅσον ἀφορᾶ τὶς δικές μας ἐνέργειες πρὶν τὴν ἐξομολόγηση, τὸ πρῶτο εἶναι νὰ προσευχηθοῦμε θερμὰ στὸν Θεὸ νὰ μᾶς φωτίσει γιὰ νὰ βροῦμε τὰ ἁμαρτήματά μας κι ἂν θέλουμε μποροῦμε νὰ τὰ σημειώνουμε σὲ κάποιο χαρτάκι γιὰ νὰ μὴν τὰ ξεχνοῦμε. Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι θεληματική, κατανυκτική, ἀποφασιστική, κατηγορικὴ καὶ εἰλικρινής. Ἐχθροὶ στὴν ἐξομολόγηση εἶναι ὁ ἐγωϊσμός, ἡ δικαιολογία ποὺ προβάλουμε πολλὲς φορές, ἡ πολυλογία, ἡ αὐτοδικαίωση, ἡ ντροπὴ ἀλλὰ καὶ ἡ κατάκριση ἐναντίον ἄλλων.
Βρισκόμαστε στὸ μέσον τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς καὶ ὁδεύουμε πρὸς τὸ Πάσχα. Γι΄αὐτὸ ἂς τρέξουμε στὸ πετραχείλι τοῦ πνευματικοῦ μας γιὰ νὰ βροῦμε παρηγοριὰ καὶ ἐλπίδα. Ἂς τὸ γνωρίζουμε ὅλοι, ὅτι χωρὶς Θεὸ δὲν θὰ ἀνταπεξέλθουμε στὴν κρίση ποὺ διανύουμε.
Καλὴ μετάνοια, καλή Παναγιά!
