Σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἡ Ἐκκλησία μας γιορτάζει τὴν προσκύνησιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Λέγει στὸ συναξάρι: «Προβάλλει ἡ Ἐκκλησία μας ὡς βοήθημα μέγιστον τὸν Πανάγιον Σταυρόν, τὴν χαρὰν τοῦ κόσμου, τῶν πιστῶν τὴν δύναμιν, τῶν δικαίων τὸ στήριγμα καὶ τῶν ἁμαρτωλῶν τὴν ἐλπίδα, ἵνα εὐλαβῶς αὐτὸν κατασπαζόμενοι, λάβομεν χάριν καὶ δύναμιν, πρὸς τελείωσιν τοῦ θείου τῆς νηστείας ἀγῶνος».Ἀλλὰ γιατί ἀδελφοί μου ὁ Τίμιος Σταυρὸς εἶναι ἡ χαρά, ἡ δύναμις, τὸ στήριγμα καὶ ἡ ἐλπίδα πάντων; Διότι ἀπὸ τὸν Τίμιον Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ πηγάζει πρῶτα-πρῶτα, ἡ Ἐκκλησία μας, ἡ κιβωτὸς τῆς σωτηρίας μας. Ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ Κυρίου,ἔρευσε αἷμα καὶ ὕδωρ, δηλαδὴ τὸ Βάπτισμα καὶ τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ποὺ συνιστοῦντὴν Ἐκκλησία.
Ἀπὸ ̓κεῖ εἶναι καὶ ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν μας, ἀπὸ ̓κεῖ ἡ καταλλαγή μας μὲ τὸν Θεό. Ἐκεῖ στὸν Σταυρὸν εἶναι ἡ ἦττα τοῦ διαβόλου, ἐκεῖ ἡ ἁμαρτία ἐξησθένησε, ἐκεῖ καὶ ἡ κατάργησις τοῦ κέντρου τοῦ θανάτου. Ἀπὸ ̓κεῖ καὶ ἡ ἀνάπλασις τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε νὰ ἀναστηθεῖ καὶ νὰ γίνει πάλι ὅπως ἦταν πρὸ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου.Ἐπίσης ἀδελφοί μου, καὶ ἕνα ἄλλο σημεῖο ποὺ πρέπει νὰ προσέξουμε. Ὁ Τίμιος Σταυρὸς εἶναι τὸ σύμβολο τῆς «ἀσθενείας» τοῦ Θεοῦ. «Ἀσθένεια» δηλαδὴ ποὺ σταυρώθηκε καὶ ὅτι δὲν μποροῦσε νὰ ἐνεργήσει κατὰ ἄλλον τρόπον. Γι’ αὐτὸ ἔλεγαν οἱ σταυρωτές του: «Ἂν εἶσαι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, κατέβα ἀπὸ τὸν σταυρό, γιὰ νὰ σὲ πιστέψουμε». Εἶναι λοιπόν, τὸ σύμβολο τῆς «ἀσθενείας» τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ ταυτοχρόνως εἶναι τὸ σύμβολο τῆς δυνάμεως, τῆς ἀγάπης καὶ τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ. Εἶναι τὸ σύμβολον τῆς «ἀσθενείας» τοῦ Θεοῦ, διότι ἔπρεπε δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου νὰ ἔρθει στὸν κόσμο, ἐν ἀσθενείᾳ. Καὶ ἐκένωσεν ἑαυτόν, περικρύπτοντας τὴν θεία του δόξαἈκόμη βλέπουμε ὅτι ἦταν τὸ σοφὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ παγιδευθεῖ καὶ νὰ ἐξαπατηθεῖ ἐκεῖνος ποὺ ἐξαπάτησε τοὺς πρωτοπλάστους στὸν παράδεισο, καὶ ἔτσι νὰ κατανικηθεῖ ὁ διάβολος. Γι’ αὐτὸ ἐμφανίζεται ὁ Κύριος ὡς ἀσθε-νής, ὡς μὴ δυνάμενος νὰ ἀντιμετωπίσει τοὺς σταυρωτάς του. Θυμηθεῖτε, ὅταν τὸν συνέλαβαν στὸν κῆπο τῆς Γεσθημανή·ὅταν ἔβγαλε μαχαίρι ὁ Πέτρος γιὰ νὰ ἀμυνθεῖ· «Δὲν θὰ μποροῦσα», λέγει, «νὰ πῶ στὸν Πατέρα μου νὰ στείλει πλῆθος ἀγγέλων γιὰ νὰ μὲ ὑπερασπιστοῦν;».
Ὁ ἴδιος δὲν μποροῦσε νὰ ὑπερασπιστεῖ τὸν ἑαυτό του; Ἀλλὰ ἦταν τὸ μυστήριο τῆς ἀσθενείας τοῦ Θεοῦ, ἦταν ἡ σοφία του. Διότι τὸ δόλωμα ἦταν τὸ σῶμα του, καὶ ὁ Σταυρὸς τὸ ἀγκίστρι, ὅπως λέγουν οἱ Πατέρες. Καὶ ὅλα αὐτά, γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος.Εἶναι ἐπίσης σοφία Θεοῦ, διότι ἔτσι νίκησε ὁ Χριστὸς τὸν διάβολον, τὴν ἁμαρτίανκαὶ τὸν θάνατον. Γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ σύμβολοτοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἀδελφοί μου, θὰ προηγεῖται τοῦ δεδοξασμένου Ἰησοῦ, ὅταν θὰ ξανάρθει νὰ κρίνει τὸν κόσμον.Λέγει ὁ Ἅγ. Κύριλλος Ἰεροσολύμων: «Καύχημα μὲν τῆς Ἐκκλησίας, πᾶσα πράξις Ἰησοῦ, καύχημα δὲ καυχημάτων ὁ Τίμιος Σταυρός». Διότι προσφέρεται ὡς σιωπῶσα καὶ βοῶσα διδασκαλία.«Μὴ τοίνυν ἐπαισχυνώμεθα τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μᾶλλον ἐγκαυχώμεθα». Μὴ ντρεπόμαστε δηλαδὴ τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μᾶλλον νὰ εἶναι τὸ καύχημά μας, ὅπως στοὺς μάρτυρες. Οἱ μάρτυρες ἔδωσαν τὴν ζωή τους ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ, διότι ἔβλεπαν πρὸς τὸν Πρωτομάρτυρα τῆς πίστεως Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ ἔπαιρνανἀπὸ ἐκεῖ δύναμιν. Διότι εἶναι μικρὸ πράγμα, νὰ δώσεις τὴν ζωή σου, νὰ δώσεις τὸ πᾶν, μ’ ἕνα τέλος μαρτυρικὸ καὶ ἐπώδυνο γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ;Μὲ τὴν δύναμιν, λοιπόν, τοῦ Σταυροῦ, οἱ ἅγιοι πάντες ἐνίκησαν τὸν διάβολο, ἐνίκησαν τὴν σάρκα, ἐνίκησαν τὰ πάθη, ἐνίκησαν τὸν κόσμο καὶ τὰ τοῦ κόσμου. Μ’ αὐτὴν τὴν δύναμιν καὶ ἐμεῖς μποροῦμε νὰ νικήσουμε τὸν διάβολον, τὰ τοῦ κόσμου καὶ τὸν κακό μας ἑαυτό.Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί. Ἂς προσκυνοῦμε τὸν Τίμιο Σταυρό, ἂς τὸν φέρουμε πάντοτε ἐπάνω μας. Εἶναι τὸ μοναδικὸ φυλακτό. Νὰ ὑπάρχει στὸ σπίτι μας, στὸ αὐτοκίνητό μας, στὴν δουλειά μας, παντοῦ.
Ἀλλὰ θὰ μοῦ πεῖτε, γιατί πολλοὶ ἐνῶ τὸν φοροῦν, παθαίνουν διάφορες ἀτυχίες; Ἁπλούστατα, διότι τὸν φοροῦν ὡς κόσμημα, δὲν πιστεύουν στὸ περιεχόμενό του, δὲν πιστεύουν σ’ ἐκεῖνον ποὺ ἁπλώθηκε πάνω στὸν Τίμιο Σταυρό! Μπορεῖ νὰ εἶναι ἀπὸ πολύτιμο μέταλλο, ἀπὸ ξύλο ἢ ἀπὸ ὁποιοδήποτε ὑλικό, δὲν ἔχει σημασία, ἀρκεῖ νὰ πιστεύουμε σ’ Ἐκεῖνον ποὺ σταυρώθηκε πάνω σ’ αὐτόν.Ἐπίσης νὰ τὸν σημειώνουμε εἰς τὸ σῶμα μας σωστὰ καὶ ὀρθόδοξα, νὰ κάνουμε τὸν σταυρό μας παντοῦ καὶ πάντοτε, καὶ νὰ περιφρουροῦμε καὶ νὰ περιτειχίζουμε τὴν ὕπαρξή μας. Ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους θὰ εὐλογοῦμε καὶ κάθε ἀντικείμενο ποὺ χρησιμοποιοῦμε, νὰ ἔχει τὴν εὐλογία καὶ τὴν σκέπη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.Ἀκόμη, ἀγαπητοί μου, νὰ ζοῦμε τὸν Τίμιο Σταυρό, θὰ πεῖ νὰ ζοῦμε σταυρικὴ ζωή, τὴν ζωὴ ποὺ λέγει ὄχι στὴν ἁμαρτία, ἀλλὰ ναί στὴν ἀρετή. Δὲν θὰ ἀγαποῦμε οὔτε τὸν ἑαυτόν μας μὲ μιὰ ἀγάπη ἐγωκεντρικὴ καὶ μὲ προσκόληση ὑλιστική. Τὸ ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν, στὸ εὐαγγέλιο, αὐτὴν τὴν ἔννοια ἔχει.Ἐνῶ τὸ ἀκολουθήτω μοι, δίνει νόημα στὸν σταυρό μου καὶ παίρνει τὴν αἰώνια σφραγίδα ἀπὸ τὸν Χριστό.Ἔτσι ἂν ζοῦμε, τότε ζοῦμε τὸν Σταυρόν, τότε πράγματι ἡ ζωή μας γίνεται ἀναστάσιμη, διότι ὅπου σταυρός, ἐκεῖ καὶ ἀνάστασις.Ὁ σταυρὸς ἂς εἶναι λοιπὸν τὸ καύχημά μας καὶ ἡ δόξα μας.
Αρχιμ. Αλεξίου, Ηγουμένου Ι. Μ. Ξενοφώντος