Ερώτηση που στάλθηκε στην ιστοσελίδα μας:
Όταν κάποιος βλαστημάει, τι πρέπει να κάνουμε; Πρέπει να του πούμε κάτι ή όχι; Αν έχει κάποια δυσκολία; Αν είναι εκνευρισμένος; Αν το λέει απλά έτσι; Αν τον ξέρουμε ή όχι, πρέπει να φερθούμε ανάλογα;
Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:
Δυστυχώς θα ακούσουμε στην πορεία της ζωής μας ανθρώπους γύρω μας να βλασφημούν. Όλοι μας στενοχωριόμαστε όταν ακούμε κάποιον να αναφέρεται υβριστικά σε ό,τι πιο ιερό υπάρχει, στον ίδιο τον Δημιουργό και Θεό μας, ή στο πρόσωπο της Παναγίας μας, ή σε οτιδήποτε άλλο ιερό. Εκείνη τη στιγμή δικαιολογημένα σκεφτόμαστε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, πώς να αντιδράσουμε, αν πρέπει να αντιδράσουμε. Καταρχήν οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχουν “πρέπει” στην προσέγγιση του συγκεκριμένου ζητήματος. Η στάση μας απέναντι σ’ ένα τέτοιο περιστατικό υπαγορεύεται από δύο μεγάλες αρετές που χαρακτηρίζουν την αληθινή ορθόδοξη ζωή, τη ΔΙΑΚΡΙΣΗ και την ΑΓΑΠΗ προς το συνάνθρωπο.
Ας ξεκινήσουμε απ’ το δεύτερο. Είναι δεδομένο ότι κάθε μας κίνηση προς τον άλλον, κάθε μας λόγος, κάθε μας πράξη διέπεται από την ανιδιοτελή αγάπη μας προς αυτόν. Αυτό δεν αλλάζει οποιοσδήποτε κι αν είναι απέναντί μας, είτε αυτός είναι φίλος ή γνωστός, είτε είναι άγνωστος, είτε μας αγαπάει είτε μας μισεί. Όποιος βιώνει την αγάπη του Θεού στη ζωή του αγαπάει και τους πάντες γύρω του. Έτσι όταν βλέπει ή ακούει κάτι άσχημο, και στην προκειμένη περίπτωση ακούει κάποιον να βλασφημεί, η οποιαδήποτε αντίδρασή του ή μη αντίδρασή του εκπορεύεται από την αστείρευτη πηγή της αγάπης. Δεν υπάρχουν «συνταγές» για το τι ακριβώς πρέπει να κάνει κανείς. Η αγάπη σου θα σου υπαγορεύσει εν πρώτοις πως θα αντιδράσεις, αν θα μιλήσεις, τι θα πεις, ή αν δεν θα μιλήσεις καθόλου.
Το πρώτο είναι η αγάπη. Ύστερα έρχεται η διάκριση. Κι αν τα πράγματα φαίνονταν δύσκολα λίγο πιο πάνω εδώ θα γίνουν δυσκολότερα! Τι εννοούμε; Δεν αρκεί μόνο η αγάπη. Η αγάπη είπαμε είναι η πηγή των λόγων και των πράξεων μας. Το φίλτρο απ’ το οποίο θα περάσουν αυτά όμως είναι η διάκριση. Τι θα πει αυτό; Θα πει ότι το αν θα αντιδράσω ή όχι και το πως, θα το κρίνω λαμβάνοντας υπ’ όψιν μου τα δεδομένα που έχω μπροστά μου. Και όταν λέμε δεδομένα εννοούμε το χώρο που βρισκόμαστε, την ψυχική κατάσταση του άλλου, τη θέση τη δική μου και τη θέση του άλλου που βλασφημεί (π.χ. είμαι μαθητής και είναι δάσκαλος), τη σχέση μας (είμαστε φίλοι ή είναι ένας άγνωστος στο δρόμο), ποιοι άλλοι είναι γύρω μας, αν το κάνει από συνήθεια ή συνειδητά και εν τέλει αν είμαι σε θέση να πω κάτι που θα τον βοηθήσει να συνειδητοποιήσει το λάθος του ή θα κάνω τα πράγματα χειρότερα. Σίγουρα μια οργισμένη αντίδραση δεν βοηθάει, πιθανότατα θα κάνει τα πράγματα χειρότερα. Είναι καλό να καταλάβει ο άλλος ότι η αντίδρασή μου υποκινείται από αγάπη γι’ αυτόν και όχι από μένος διότι άκουσα να βρίζει αυτό που ΕΓΩ πιστεύω, διότι προσβλήθηκα δηλαδή. Ίσως χρειαστεί απλά να σιωπήσουμε κάποιες φορές. Και τότε όμως δεν σημαίνει ότι δεν αντιδρούμε. Ποιος θα πει ότι η προσευχή δεν αντίδραση; Ας πούμε ένα «Κύριε ελέησον» για τον συγκεκριμένο άνθρωπο.
Αγάπη και διάκριση λοιπόν. Αυτά τα δυο μας χρειάζονται για να καταλάβουμε αν και πως θα αντιδράσουμε όταν κάποιος βλασφημεί. Αυτά αποκτώνται βέβαια με προσωπικό αγώνα.