Όταν βρίσκεσαι πληγωμένος, επειδή έπεσες σε κάποιο αμάρτημα λόγω αδυναμίας σου η καμιά φορά με την θέλησή σου για κακό σου, μη δειλιάσης· ούτε να ταραχθείς γι αὐτό, αλλά αφού επιστρέψεις αμέσως στο Θεό, μίλησε έτσι·
«Βλέπε, Κύριέ μου· έκανα τέτοια πράγματα σαν τέτοιος που είμαι· ούτε ήταν δυνατό να περίμενες και τίποτα άλλο από εμένα τον τόσο κακοπροαίρετο και αδύνατο, παρά ξεπεσμό και γκρέμισμα».
Και εδώ, ξευτελίσου στα μάτια σου αρκετή ώρα και λυπήσου με πόνο καρδιάς για την λύπη που προξένησες στον Θεό και χωρίς να συγχυσθείς, αγανάκτησε κατά των αισχρών σου παθών, ιδιαιτέρως δε και μάλιστα, εναντίον εκείνου του πάθους που έγινε αιτία να πέσης· έπειτα πες πάλι· «Ούτε μέχρι εδώ θα στεκόμουνα, Κύριέ μου, και θα αμάρτανα χειρότερα, εάν εσύ δεν με κρατούσες με την πολύ μεγάλη σου αγαθότητα».
Και ευχαρίστησέ τον και αγάπησέ τον περισσότερο παρά ποτέ θαυμάζοντας την τόση μεγάλη ευσπλαχνία του, ότι και παρόλο που λυπήθηκε από σένα, πάλι σου δίνει το δεξί του χέρι και σε βοηθάει, για να μη ξαναπέσεις στην αμαρτία· τελευταία πες με μεγάλο θάρρος στη μεγάλη ευσπλαχνία του· «Εσύ, Κύριέ μου, κάνε σαν εκείνος που είσαι και συγχώρεσε με και μην επιτρέψεις στο εξής να ζω χωρισμένος από σένα, ούτε να απομακρυνθώ ποτέ, ούτε να σε λυπήσω πλέον».
Και κάνοντας έτσι, μη σκεφθείς αν σε συγχώρεσε, διότι αυτό δεν είναι τίποτα άλλο, παρά υπερηφάνεια, ενόχλησις του νου, χάσιμο του καιρού και απάτη του διαβόλου, χρωματισμένη με διάφορες καλές προφάσεις.
Γι αὐτό, αφήνοντας τον εαυτό σου ελεύθερα στα ελεήμονα χέρια του Θεού, ακολούθησε την άσκηση σου, σαν να μην είχες πέσει. Και αν συμβεί εξαιτίας της αδυναμίας σου να αμαρτήσεις πολλές φορές την ημέρα (65) και να μείνεις πληγωμένος, κάνε αυτό που σου είπα όλες τις φορές, όχι με μικρότερη ελπίδα στο Θεό. Και κατηγορώντας περισσότερο τον εαυτό σου και μισώντας την αμαρτία περισσότερο, αγωνίσου να ζεις με περισσότερη προφύλαξη.
Αυτή η εκγύμνασις δεν αρέσει στο διάβολο· γιατί βλέπει πως αρέσει πολύ στο Θεό, επειδή και μένει ντροπιασμένος ο αντίπαλος, βλέποντας ότι νικήθηκε από εκείνον, που αυτός είχε πριν νικήσει. Γι αυτό και διαφορετικούς απατηλούς τρόπους χρησιμοποιεί για να μας εμποδίσει να μη το κάνουμε.Και πολλές φορές πετυχαίνει τον σκοπό του εξαιτίας της αμέλειάς μας και της λίγης φροντίδας που έχουμε στον εαυτό μας.
Γι αὐτό, όσο εσύ βρεις δυσκολία σε αυτό από τον εχθρό, τόσο περισσότερο πρέπει να αγωνισθείς να το κάνεις πολλές φορές, ακόμη και αν μία μόνο φορά έπεσες· μάλιστα πρέπει αυτό να κάνεις, αν, αφού αμαρτήσης, αισθάνεσαι ότι ενοχλείσαι και συγχύζεσαι και σε πιάνει απελπισία για να μπορέσεις έτσι με αυτό να αποκτήσεις ειρήνη και γαλήνη στην καρδιά σου και θάρρος μαζί· και αφού οπλισθείς με αυτά τα όπλα, να στραφείς στο Θεό.
Γιατί, αυτή η παρόμοια ενόχλησις και ταραχή που έχει κάποιος για την αμαρτία, δεν γίνεται επειδή με αυτό που έκανε λύπησε τον Θεό, αλλά γίνεται για τον φόβο της δικής του καταδίκης· και αυτό σημαίνει ότι, αυτή προέρχεται από την φιλαυτία, όπως πολλές φορές είπαμε.
Ο τρόπος λοιπόν, για να αποκτήσεις την ειρήνη, είναι ο εξής· να ξεχάσεις τελειωτικά την πτώση και την αμαρτία σου (66) και να παραδοθείς στην σκέψη της μεγάλης και άφατης αγαθότητας του Θεού· και ότι, αυτός μένει πολύ πρόθυμος και επιθυμεί να συγχωρέσει κάθε αμαρτία, όσο και αν είναι βαριά, προσκαλώντας τον αμαρτωλό με διάφορους τρόπους και μέσα από διάφορους δρόμους, για να έλθει σε συναίσθηση και να ενωθεί μαζί του σε αυτή την ζωή με την Χάρι του· στην δε άλλη, να τον αγιάσει με τη δόξα του και να τον κάνει αιώνια μακάριο.
Και αφού με αυτές και παρόμοιες σκέψεις και στοχασμούς, γαληνέψεις το νου σου, τότε θα επιστρέψεις στην πτώση σου, κάνοντας όπως είπα πιο πάνω· κατόπιν, όταν έρθει η ώρα της εξομολογήσεως (την οποία σε προτρέπω να κάνεις πολύ συχνά), θυμήσου όλες σου τις αμαρτίες, και με νέο πόνο και λύπη, για την λύπη του Θεού, και με πρόθεση και απόφαση να μη τον λυπήσεις πλέον, φανέρωσε τες όλες στον Πνευματικό σου και κάνε με προθυμία τον κανόνα που θα σου ορίσει.
