Τη Μητέρα του Χριστού την αισθανόμαστε σαν τη δική μας μητέρα, γι’ αυτό την τιμούμε και τη γιορτάζουμε πολλές φορές το χρόνο. Μία από τις κυριότερες και μεγαλύτερες Θεομητορικές εορτές του έτους είναι τα «Εισόδια» της Θεοτόκου. Η Εκκλησία μας την τιμά στις 21 Νοεμβρίου, με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Η σημασία της εορτής αυτής είναι μεγάλη και ιερή. Αποτελεί την βάση και την αρχή για όλη την μετέπειτα ζωή της Θεοτόκου.
Όλοι γνωρίζομε το συμπαθέστατο βιβλικό ζευγάρι του Ιωακείμ και της Άννας. Ζευγάρι πιστό στον ένα και αληθινό Θεό των πατέρων τους. Ήταν και οι δύο τους άνθρωποι καλόγνωμοι και ειρηνικοί και η συμβίωσή τους κυλούσε ήρεμα. Ωστόσο μια μελαγχολία βάραινε τις ψυχές τους. Στις καρδιές και των δύο, φώλιαζε η ίδια λαχτάρα. Να γίνουν γονείς, να αποκτήσουν έστω και ένα παιδί.
Η Άννα και ο Ιωακείμ, με τις θερμές καθημερινές προσευχές τους, είχαν τάξει να αφιερώσουν το παιδί που θα τους χάριζε ο Κύριος στην υπηρεσία Του. Είχαν διαβάσει στα ιερά βιβλία (Παλαιά Διαθήκη) για μια άλλη Άννα την γυναίκα του Ελκανά που πριν εκατοντάδες χρόνια είχε και αυτή τον ίδιο καημό, να αποκτήσει ένα παιδί. Ο Κύριος είχε εισακούσει τότε την θερμή προσευχή της Άννας του Ελκανά και της χάρισε ένα αγοράκι (προφήτη Σαμουήλ αργότερα). Αυτά σκεφτόταν η Άννα και ο Ιωακείμ και ήλπιζαν. Και έτσι μ’ όλο που τα χρόνια κυλούσαν αφήνοντας πάνω τους τ’ αχνάρια τους, εκείνοι δεν έπαψαν να προσεύχονται θερμά και να περιμένουν το θαύμα. Μα το πότε θα γίνει το θαύμα που ο καθένας μας περιμένει, μόνον ο Θεός το γνωρίζει.
Ο κόσμος πλήγωνε το αγαπημένο ζευγάρι και δεν το άφηναν ούτε θυσίες να προσφέρει στον Θεό, γιατί τότε επικρατούσε η γνώμη ότι οι άνθρωποι που δεν γεννούσαν παιδιά δεν είχανε το δικαίωμα της προσφοράς θυσιών.
Μα να, το πλήρωμα του χρόνου φθάνει σε μια εποχή που οι ανθρώπινες ελπίδες έχουνε σβήσει. Και η Άννα γέννησε την μονάκριβη στον κόσμο θυγατέρα της, όταν το κεφάλι της ήταν άσπρο από τα γερατειά και τα όργανά της νεκρωμένα λόγω της ηλικίας. Έτσι στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε την γέννηση της Χάρη της. Χαρά γέμισε το σπιτικό και τις ψυχές του πιστού ζευγαριού. Στην δύση της ζωής τους ανέτειλε και γι’ αυτούς ο ήλιος της χαράς! Μα μέσα στη χαρά τους δεν ξεχάσανε το μεγάλο τους τάμα, “να αφιερώσουν την κόρη τους στον Ναό, στην υπηρεσία του Θεού”.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής της Μαρίας πέρασαν γρήγορα και έφθασε η ώρα της εκπληρώσεως του τάματος. Χαρούμενο και βαθιά συγκινημένο το γερασμένο ζευγάρι, περιτριγυρισμένο από φίλους, συγγενείς και κοπέλες γιορτινά ντυμένες με άσπρες λαμπάδες στα χέρια, προχωρεί το δρόμο που φέρνει στον Ναό. Η μικρή Μαρία ανάμεσα στον πατέρα και την μητέρα της, προχωρεί χαρούμενη. Προχωρεί σαν να μαντεύει τον ευλογημένο προορισμό της. Οι γονείς της την παραδίδουν στα χέρια του Ζαχαρία του ιερέα. Αυτός την αγκάλιασε, την ευλόγησε και είπε: «Εμεγάλυνε ο Κύριος το ονομά σου σε όλες τις γενεές. Με σένα θα ευλογηθούν τα έθνη και ο Κύριος θα λυτρώση τους υιούς του Ισραήλ». Ο Ζαχαρίας Την έβαλε στα άδυτα του Ναού, στα Άγια των Αγίων όπου μόνο ο αρχιερέας έμπαινε και αυτό μια φορά το χρόνο. Αυτή την όμορφη επέτειο γιορτάζουμε στις 21 Νοεμβρίου.
Ἐκεῖ λοιπόν, εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἔμεινε ἡ ἀειπάρθενος Κόρη ἐπί δώδεκα χρόνια τρεφομένη ξενοπρεπῶς ἀπό τόν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ μέ τροφή οὐρανία. Περιττό νά ποῦμε, ὅτι ἀξιώθηκε καί τῆς τοῦ Θεοῦ ἐμφανείας μέχρις ὅτου ἦλθε ὁ καιρός τοῦ Εὐαγγελισμοῦ Της.
Μέ αὐτήν τήν θεϊκή τροφή, ἡ Θεοτόκος ἐδυνάμωσε καλύτερα τήν φύσι Της καί ἐτελειοποιοῦσε τόν ἑαυτό Της τόσο, ὥστε ἔγινε καθαρωτέρα καί ἀνωτέρα καί ἀπό αὐτές τίς ἀσώματες ἀγγελικές δυνάμεις. Εἶχε δέ ὡς ὑπηρέτες ἀγγέλους. Ἄν θέλωμε λίγο νά ἐμβαθύνωμε, δέν εἰσῆλθε ἁπλῶς καί μόνον εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων τοπικά, ἀλλά κατά κάποιον τρόπο παρελήφθη ἀπό τόν Θεό σέ συνοίκησι μέ Αὐτόν. Εἶναι αὐτό πού ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγοντας ”ἡ ἐν Θεῷ σύγκρασις”.
Έτσι η Μαρία ταμένη από την μητέρα της, αφιερώθηκε και αφοσιώθηκε στον Θεό, ο οποίος την αντάμειψε όσο καμιά άλλη γυναίκα στον κόσμο. Μέσα στα αγνά σπλάχνα της εσκήνωσε ο Ίδιος ο Θεός. Έγινε μάνα Θεού και έμεινε η αειπάρθενος Μητέρα εις τους αιώνας. Γιατί όταν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ της έφερε το θείον μήνυμα, έσκυψε το κεφάλι ταπεινά και είπε: «Ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κοιτά τό ρήμα σου». Τελεία υποταγή, Και ήξερε πώς αυτό που ζητούσε απ’ αυτήν ο Κύριος, δηλαδή το να βρεθεί η μνηστευμένη Μαρία έγκυος, τιμωρείτο με λιθοβολισμό. Το ήξερε και όμως έσκυψε το κεφάλι της μπροστά στο θέλημα του Θεού με πλήρη υποταγή και εμπιστοσύνη.
Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η αναφορά για το περιστατικό των Εισοδίων της Θεοτόκου δεν γίνεται σε κάποιο από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά σε δύο απόκρυφα Ευαγγέλια: το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου (κεφ. 6-7) και το Ευαγγέλιο του Ψευδο-Ματθαίου.
Τα Εισόδια της Θεοτόκου καθιερώθηκαν ως εκκλησιαστική εορτή κατά τον 7ο αιώνα, πρώτα στην Ανατολή και πολύ αργότερα στη Δύση. Αναφορές υπάρχουν στα γραπτά του Αγίου Μάξιμου του Ομολογητή και των πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως Ταράσιου και Γερμανού. Με τα Εισόδια της Θεοτόκου συνδέεται και η βασιλική της Αγίας Μαρίας της Νέας, που χτίστηκε δίπλα στα ερείπια του Ναού του Σολομώντος και εγκαινιάστηκε στις 21 Νοεμβρίου 543 από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Εξ αυτού του γεγονότος φαίνεται να επελέγη από την εκκλησία ο εορτασμός των Εισοδίων της Θεοτόκου στις 21 Νοεμβρίου. Επί αυτοκράτορος Μανουήλ Α’ Κομνηνού (1143-1180) καθιερώθηκε ως ημέρα αργίας για το Βυζάντιο.
Στις μέρες μας, με ιδιαίτερη λαμπρότητα και κατάνυξη εορτάζονται τα Εισόδια της Θεοτόκου στα Χανιά, τη Λειβαδιά, την Αμφίκλεια και την Κίμωλο. Αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου είναι η Καπνικαρέα, το θαυμάσιο αυτό βυζαντινό ναΐδριο του 11ου αιώνα, που βρίσκεται στο μέσο της οδού Ερμού στην Αθήνα. Στις 21 Νοεμβρίου γιορτάζουν ο Παναγιώτης, η Μαρία, η Δέσποινα, αλλά και οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις γιορτάζουν την «Υπέρμαχο στρατηγό» τους.
Τα Εισόδια της Παναγίας μας ας γίνουν αφορμή να προετοιμάζουμε και εμείς τα δικά μας «εισόδια» στον Ναό, όταν ερχόμαστε για να εκκλησιασθούμε. Και σας θυμόμαστε ότι όπως η Θεοτόκος αφέθηκε στα χέρια Του με τέλεια υπακοή και αφοσίωση έτσι και εμείς θα πρέπει να αφήσουμε την δική μας ζωή στα χέρια Του. Και όπως δεχόμαστε τις τις μπουνάτσες και το πρίμο αγέρι (τις καθημερινές ευλογίες) έτσι πρέπει να δεχόμαστε και τις φουρτούνες.και τις μπόρες (αρρώστιες, θάνατοι, αντιξοότητες) με υποταγή λέγοντας: “Γεννηθήτω το θέλημά σου Κύριε”.
Η εκκλησία μας με ωραιότατα τροπάρια λαμπρύνει την γιορτή αυτή:
Απολυτίκιον:
Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις` εν ναώ του Θεού τρανώς η παρθένος δείκνυται και τον Χριστόν τοις πάσιν προκαταγγέλλεται. Αυτή και ημείς μεγαλοφώνως βοήσωμεν` χαίρε της οικονομίας του κτίστου η εκπλήρωσις.
Κοντάκιον:
Ο καθαρώτατος ναός του Σωτήρος η πολυτίμητος παστάς και παρθένος το ιερόν θησαύρισμα της δόξης του Θεού, σήμερον εισάγεται εν τω οίκω Κυρίου, την χάριν συνεισάγουσα την εν πνεύματι θείω ην ανυμνούσιν άγγελοι Θεού. Αύτη υπάρχει σκηνή επουράνιος.
Επιμέλεια κειμένου Χώρα Του Αχωρήτου