Το Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ὁ Θεός, τό τρίτο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, παντοδύναμο ὅπως ὁ Πατέρας καί ὁ Υἱός. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ζωογονεῖ, ἐμψυχώνει καί ἐνδυναμώνει τά πλάσματα. Αὐτό δίνει στά ζῶα τή ζωή, στούς ἀνθρώπους τό νοῦ καί στούς χριστιανούς τήν ἀνώτερη ζωή, τήν πνευματική. Αὐτό φωτίζει τόν ἄνθρωπο καί τόν βοηθάει νά μπεῖ στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν.Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνεται στόν καθένα μας ὄχι σύμφωνα μέ τήν ἀξία τῶν καλῶν ἔργων του, ἀλλά δωρεάν, σύμφωνα μέ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιά τή σωτηρία του.Στή συνέχεια θά δοῦμε τί χαρίζει στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα.
1. Ὅταν κατοικήσει μέσα στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα, τοῦ δίνει πίστη καί φωτισμό. Χωρίς Αὐτό, κανείς δέν μπορεῖ νά ἔχει ἀληθινή καί ζωντανή πίστη. Χωρίς τό φωτισμό Του, καί ὁ πιό σοφός καί μορφωμένος ἄνθρωπος εἶναι ὁλότελα τυφλός ὡς πρός τά ἔργα τοῦ Θεοῦ καί τήν κτίση Του. Ἀπεναντίας, τό Ἅγιο Πνεῦμα μπορεῖ νά φωτίσει ἐσωτερικά καί τόν πιό ἀμόρφωτο καί ἁπλοϊκό ἄνθρωπο, νά τοῦ ἀποκαλύψει ἄμεσα τά ἔργα τοῦ Θεοῦ καί νά τοῦ προσφέρει τή γλυκειά γεύση τῆς βασιλείας Του. Ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, αἰσθάνεται στήν ψυχή του ἕνα ἀσυνήθιστο φῶς, πού τοῦ ἦταν ὁλότελα ἄγνωστο μέχρι τότε.
2. Τό Ἅγιο Πνεῦμα γεννάει στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου τήν ἀληθινή ἀγάπη. Ἡ ἀληθινή ἀγάπη εἶναι σάν μιά καθαρή φωτιά, μιά πηγή θερμότητας, πού ζεσταίνει τήν καρδιά. Εἶναι μιά ρίζα, πού βλαστάνει μέσα στήν καρδιά ὅλα τά καλά ἔργα. Γιά τόν ἄνθρωπο πού ἔχει ζωογονηθεῖ ἀπό τήν ἀληθινή ἀγάπη, τίποτα δέν εἶναι δύσκολο, φοβερό ἤ ἀδύνατο. Γι᾽ αὐτόν κανένας νόμος δέν εἶναι βαρύς, καμιά ἐντολή δέν εἶναι ἀνεφάρμοστη. Ὅλα τοῦ εἶναι εὔκολα.Ἡ πίστη καί ἡ ἀγάπη, πού χαρίζει στόν ἄνθρωπο τό Ἅγιο Πνεῦμα, εἶναι τόσο μεγάλα καί δυνατά ὅπλα στά χέρια του, πού, ἄν τά ἔχει, μπορεῖ εὔκολα, ἄνετα, μέ χαρά καί γαλήνη νά βαδίσει τό δρόμο πού βάδισε ὁ Χριστός.
3. Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνει ἀκόμα στόν ἄνθρωπο δύναμη, γιά ν᾽ ἀντιστέκεται στούς πειρασμούς τοῦ κόσμου. Ἔτσι, χρησιμοποιεῖ βέβαια τά ἐπίγεια ἀγαθά, ἀλλά σάν περαστικός ταξιδιώτης, χωρίς νά κολλάει σ᾽ αὐτά τήν καρδιά του. Ἀντίθετα, ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὅσο μορφωμένος καί ἔξυπνος κι ἄν εἶναι, μένει πάντα δοῦλος καί αἰχμάλωτος τοῦ κόσμου.
4. Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνει στόν ἄνθρωπο καί σοφία. Αὐτό τό βλέπουμε κατεξοχήν στούς ἁγίους Ἀποστόλους, πού, πρίν λάβουν τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἦταν ἀγράμματοι καί ἁπλοϊκοί ἄνθρωποι, ὕστερα ὅμως κανείς δέν μποροῦσε ν᾽ ἀντισταθεῖ στή σοφία καί τή δύναμη τοῦ λόγου τους. Τό Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει σοφία ὄχι μόνο στά λόγια τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά καί στίς πράξεις του. Ἔτσι, λ.χ., ἐκεῖνος πού ἔχει μέσα του τό Πνεῦμα, πάντα θά βρεῖ τό χρόνο καί τόν τρόπο νά φροντίσει γιά τή σωτηρία του, ἀκόμα καί μέσα στό θόρυβο τοῦ κόσμου.
5. Τό Ἅγιο Πνεῦμα χαρίζει τήν ἀληθινή χαρά, τήν καρδιακή εὐτυχία καί τήν ἀσάλευτη εἰρήνη. Ὁ ἄνθρωπος πού δέν ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, ποτέ δέν μπορεῖ νά χαρεῖ ἀληθινά, νά εὐχαριστηθεῖ καθαρά, νά νιώσει τήν εἰρήνη πού γλυκαίνει τήν ψυχή. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κάπου-κάπου χαίρεται. Μά ἡ χαρά του εἶναι στιγμιαία καί ὄχι καθαρή. Κάπου-κάπου διασκεδάζει. Μά οἱ διασκεδάσεις του εἶναι πάντα κενές, ἀνούσιες, καί μετά ἀπ᾽ αὐτές τόν κυριεύει μιά ἀκόμα μεγαλύτερη στενοχώρια. Κάπου-κάπου εἶναι ἤρεμος. Μά ἡ ἠρεμία του δέν εἶναι ἡ πνευματική εἰρήνη, εἶναι νάρκη τῆς ψυχῆς. Καί ἀλίμονο σ᾽ ἐκεῖνον πού δέν προσπαθεῖ καί δέν θέλει νά ξυπνήσει ἀπ᾽ αὐτή τή νάρκη!
6. Τό Ἅγιο Πνεῦμα δίνει καί τήν ἀληθινή ταπείνωση. Ὁ ἄνθρωπος, ἀκόμα καί ὁ πιό γνωστικός, δέν μπορεῖ νά γνωρίσει τόν ἑαυτό του ὅσο πρέπει, ἄν δέν ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γιατί χωρίς τή θεία βοήθεια, δέν μπορεῖ νά δεῖ τήν πραγματική κατάσταση τῆς ψυχῆς του. Ἄν εἶναι τίμιος καί κάνει κανένα καλό στούς συνανθρώπους του, νομίζει πώς εἶναι δίκαιος -ἤ καί, σέ σύγκριση μέ τούς ἄλλους, τέλειος- καί πώς δέν τοῦ χρειάζεται τίποτ᾽ ἄλλο! Τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὅταν κατοικήσει μέσα μας, μᾶς ἀποκαλύπτει ὅλη τήν ἐσωτερική μας φτώχεια καί ἀδυναμία. Καί ἀνάμεσα στίς ἀρετές μας, προβάλλει ὅλες τίς ἁμαρτίες μας, τήν ἀμέλειά μας, τήν ἀδιαφορία μας γιά τή σωτηρία τῶν ἄλλων, τήν ἰδιοτέλειά μας ἀκόμα καί ἐκεῖ πού φαινόμαστε μεγαλόψυχοι, τήν παχυλή φιλαυτία μας ἀκόμα καί ἐκεῖ πού ποτέ δέν τήν ὑποπτευόμασταν. Κοντολογίς, τό Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς τά δείχνει ὅλα, ὅπως πραγματικά εἶναι. Καί τότε ἀρχίζουμε ν᾽ ἀποκτᾶμε τήν ἀληθινή ταπείνωση. Τότε ἀρχίζουμε νά χάνουμε τήν ἐμπιστοσύνη μας στίς δικές μας δυνάμεις καί ἀρετές. Τότε ἀρχίζουμε νά θεωροῦμε τόν ἑαυτό μας χειρότερο ἀπό τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Καί ταπεινωμένοι μπροστά στόν Ἰησοῦ Χριστό, ἀρχίζουμε νά μετανοοῦμε εἰλικρινά καί νά ἐλπίζουμε μόνο σ᾽ Ἐκεῖνον.
7. Τό Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς διδάσκει, τέλος, τήν ἀληθινή προσευχή. Κανένας δέν μπορεῖ νά κάνει προσευχή πραγματικά εὐάρεστη στό Θεό, πρίν λάβει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γιατί ἄν ἀρχίσει νά προσεύχεται, χωρίς νά ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, θά δεῖ τό νοῦ του νά μήν μπορεῖ νά συγκεντρωθεῖ. Ἐπιπλέον, δέν γνωρίζει, ὅπως πρέπει, οὔτε τόν ἑαυτό του οὔτε τίς ἀνάγκες του οὔτε τί νά ζητήσει οὔτε πῶς νά τό ζητήσει ἀπό τό Θεό. Καλά-καλά δέν ξέρει οὔτε τί εἶναι ὁ Θεός. Ὅποιος, ὅμως, ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα, γνωρίζει τό Θεό, βλέπει ὅτι Αὐτός εἶναι ὁ Πατέρας του καί ξέρει πῶς νά Τόν πλησιάσει, πῶς νά Τόν παρακαλέσει καί τί νά Τοῦ ζητήσει. Οἱ σκέψεις του στήν προσευχή εἶναι εὔτακτες, καθαρές, προσηλωμένες μόνο στόν Κύριο. Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος μπορεῖ μέ τήν προσευχή του νά πετύχει τά πάντα, ἀκόμα καί βουνά νά μετακινήσει.
Νά, λοιπόν, τί χαρίζει τό Ἅγιο Πνεῦμα σ᾽ ἐκεῖνον πού Τό ἔχει λάβει. Βλέπετε ὅτι, χωρίς τή βοήθεια καί τή συνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ἀδύνατον ὄχι μόνο νά μποῦμε στήν οὐράνια βασιλεία, ἀλλά κι ἕνα βῆμα νά κάνουμε στό δρόμο πού ὁδηγεῖ ἐκεῖ. Γι᾽ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο νά ποθοῦμε καί νά ζητᾶμε τό Ἅγιο Πνεῦμα˙ εἶναι ἀπαραίτητο νά Τό ἀποκτήσουμε καί νά Τό ἔχουμε πάντα μέσα μας, ὅπως Τό εἶχαν οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι.
Ἁγίου Ἰννοκεντίου Μόσχας (†1879)
(Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τό τεῦχος «Φωνή τῶν Πατέρων», ἀρ.25, Ἡ πνοή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἔκδ. Ἱ.Μονῆς Παρακλήτου )
ΠΗΓΗ: https://www.inagiounikolaoutouneou.gr