Ο χριστιανισμός είναι η θρησκεία της σωτηρίας. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι απλά ένα ΄΄πρόγραμμα βελτιώσεως της ζωής΄΄, πως δεν συνιστά απλά μια επινόηση για να υπερνικήσουμε τις καθημερινές αντιξοότητες της ζωής, ούτε και ένα σύνολο αφηρημένων αρχών και κανόνων συμπεριφοράς. Η σωτηρία προϋποθέτει πως κάποιος χάνεται. Εκείνος που πνίγεται, εκείνος που καταβροχθίζεται από τις φλόγες, εκείνος που πέφτει από το χείλος του γκρεμού δεν προσεύχεται για κάποια ανακούφιση, ούτε προφέρει παρηγορητικές λέξεις, αλλά προσεύχεται για τη σωτηρία. Ωστόσο αυτή ακριβώς η αίσθηση της απώλειας και συνεπώς η εμπειρία του χριστιανισμού ως σωτηρίας είναι που έχει καταπνιγεί στο διάβα των αιώνων του χριστιανισμού. Οι περισσότεροι χριστιανοί συνεχίζουν από συνήθεια να λένε τέτοιες λέξεις ΄΄Σωτήρας΄΄, ΄΄Σωτηρία΄΄, ΄΄Σώσον ημάς΄΄, αλλά μέσα τους ασυνείδητα βιώνουν αυτές τις λέξεις με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι οι πρώτοι χριστιανοί. Μέσα στον ίδιο τον χριστιανισμό έχει λάβει χώρα ένα ιδιόμορφο υποκατάστατο λέξεων, ή μάλλον, όχι λέξεων, γιατί η ορολογία παραμένει η ίδια, αλλά νοήματος με το οποίο ακούγονται οι λέξεις.
Αυτό το υποκατάστατο έλαβε χώρα γιατί σταματήσαμε να θεωρούμε τον εαυτό μας ως ύπαρξη που στ’ αλήθεια χάνεται, ύπαρξη που η ζωή της σπεύδει αμείλικτα προς την ανόητη κατάρρευση, ύπαρξη της οποίας η ζωή αναλώνεται από το κακό, από τον παραλογισμό, από τον τρόμο του θανάτου και της φθοράς, από τον κτηνώδη αγώνα για επιβίωση, , από τη φοβερή επιθυμία για δύναμη, από τον πόλεμο όλων εναντίον όλων, από τα ψέματα που δηλητηριάζουν τις ίδιες τις πηγές της ζωής, από την άγνοια και την παγκόσμια καταδίκη του θανάτου. Με άλλα λόγια, καταποντιζόμαστε από όλα εκείνα που ο λεγόμενος πολιτισμός μας χρησιμοποιεί-αλίμονο επιτυχώς- για να καταπνίξει τη ζωή και να την παραμορφώσει. Όλα αυτά έχουμε μάθει κάπως να μην τα προσέχουμε, ενώ αναγνωρίζουμε συνάμα πως η ζωή μας φοβίζει. Όλα αυτά έχουμε μάθει να τα ξορκίζουμε με τον έξαλλο ρυθμό της καθημερινής ζωής. Όχι, δεν είναι τυχαίο πως ο εκκωφαντικός θόρυβος της δυνατής μουσικής μαίνεται ολοένα και πιο δυνατός, πως ο ρυθμός της ζωής γίνεται ολοένα και ταχύτερος, πως οι νέες εφευρέσεις συνεχώς αυξάνουν σε αριθμό και πως όλα αυτά μας πνίγουν μέρα με τη μέρα. Αυτή είναι μια ανθρωπότητα που φοβάται να στοχαστεί, που φοβάται να μείνει μόνη με τον εαυτό της και να δεί πως η καταστροφή, ο φόβος, το μίσος και το κακό αποτελούν τη ζωή στην οποία καταδικαστήκαμε να ζούμε. Ωστόσο αυτή είναι η αντίληψη, η εικόνα της ζωής που βρίσκουμε στα Ευαγγέλια. Ο Χριστός έρχεται σε ανθρώπους που ΄΄κάθονται στο σκοτάδι΄΄ και ΄΄στη σκιά του θανάτου΄΄. Αυτός είναι ο πρώτος ορισμός της ανθρώπινης καταστάσεως στα Ευαγγέλια. Η χαρά της νύχτας των Χριστουγέννων αμαυρώνεται αμέσως. Ο Ηρώδης θέλει να σκοτώσει το Βρέφος και για αυτό δολοφονεί πλήθος παιδιών…..
Αυτό το υποκατάστατο έλαβε χώρα γιατί σταματήσαμε να θεωρούμε τον εαυτό μας ως ύπαρξη που στ’ αλήθεια χάνεται, ύπαρξη που η ζωή της σπεύδει αμείλικτα προς την ανόητη κατάρρευση, ύπαρξη της οποίας η ζωή αναλώνεται από το κακό, από τον παραλογισμό, από τον τρόμο του θανάτου και της φθοράς, από τον κτηνώδη αγώνα για επιβίωση, , από τη φοβερή επιθυμία για δύναμη, από τον πόλεμο όλων εναντίον όλων, από τα ψέματα που δηλητηριάζουν τις ίδιες τις πηγές της ζωής, από την άγνοια και την παγκόσμια καταδίκη του θανάτου. Με άλλα λόγια, καταποντιζόμαστε από όλα εκείνα που ο λεγόμενος πολιτισμός μας χρησιμοποιεί-αλίμονο επιτυχώς- για να καταπνίξει τη ζωή και να την παραμορφώσει. Όλα αυτά έχουμε μάθει κάπως να μην τα προσέχουμε, ενώ αναγνωρίζουμε συνάμα πως η ζωή μας φοβίζει. Όλα αυτά έχουμε μάθει να τα ξορκίζουμε με τον έξαλλο ρυθμό της καθημερινής ζωής. Όχι, δεν είναι τυχαίο πως ο εκκωφαντικός θόρυβος της δυνατής μουσικής μαίνεται ολοένα και πιο δυνατός, πως ο ρυθμός της ζωής γίνεται ολοένα και ταχύτερος, πως οι νέες εφευρέσεις συνεχώς αυξάνουν σε αριθμό και πως όλα αυτά μας πνίγουν μέρα με τη μέρα. Αυτή είναι μια ανθρωπότητα που φοβάται να στοχαστεί, που φοβάται να μείνει μόνη με τον εαυτό της και να δεί πως η καταστροφή, ο φόβος, το μίσος και το κακό αποτελούν τη ζωή στην οποία καταδικαστήκαμε να ζούμε. Ωστόσο αυτή είναι η αντίληψη, η εικόνα της ζωής που βρίσκουμε στα Ευαγγέλια. Ο Χριστός έρχεται σε ανθρώπους που ΄΄κάθονται στο σκοτάδι΄΄ και ΄΄στη σκιά του θανάτου΄΄. Αυτός είναι ο πρώτος ορισμός της ανθρώπινης καταστάσεως στα Ευαγγέλια. Η χαρά της νύχτας των Χριστουγέννων αμαυρώνεται αμέσως. Ο Ηρώδης θέλει να σκοτώσει το Βρέφος και για αυτό δολοφονεί πλήθος παιδιών…..
Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σμέμαν