Απολύτως κρίσιμα για την επιβίωση του θύματος είναι τα τρία πρώτα λεπτά μετά την εκδήλωση καρδιακής ανακοπής. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ανακοπή δεν θα πρέπει να θεωρείται ισοδύναμη με τον θάνατο, καθώς είναι εφικτή η ανάταξη της θανατηφόρου αρρυθμίας και η επαναφορά της κυκλοφορίας του αίματος. Απαραίτητη προϋπόθεση… για κάτι τέτοιο είναι η κατάλληλη εκπαίδευση του προσώπου που θα το επιχειρήσει.
Εξίσου σημαντική είναι η έγκαιρη ιατρική παρέμβαση σε περίπτωση εμφράγματος. Πολλοί είναι εκείνοι που, ενώ υποφέρουν από παρατεταμένο και δυνατό πόνο στο στήθος, αποφεύγουν τη μετάβασή τους σε νοσοκομείο, ενώ ορισμένοι, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, απευθύνονται στον γιατρό ακόμη και έξι ή επτά ώρες μετά την έναρξη του πόνου. Τα ελληνικά καρδιολογικά κέντρα έχουν ποσοστά επιτυχίας ανάλογα με εκείνα των ξένων κέντρων στην αντιμετώπιση οξέων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου, όμως η καθυστερημένη μετάβαση σε νοσοκομειακή μονάδα πολλαπλασιάζει τις επιπτώσεις από την εκδήλωσή του.
Πόνος και συμπτώματα. Το έμφραγμα είναι μια δυναμική διαδικασία που εξελίσσεται μέσα σε μερικές ώρες. Για τον λόγο αυτό η πρώτη ώρα μετά την εκδήλωσή του θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη. Σε περίπτωση που έχετε δυνατό πόνο στο στήθος, μασήστε μια ασπιρίνη και μεταβείτε χωρίς καθυστέρηση στο νοσοκομείο. Η ασπιρίνη λόγω των θρομβολυτικών ιδιοτήτων της όταν λαμβάνεται ύστερα από έμφραγμα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου κατά 25%.
Ζητήστε από κάποιον να σας μεταφέρει και ποτέ μην οδηγείτε οι ίδιοι.
Ο πόνος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πιθανό να αντανακλάται στον λαιμό ή στα χέρια. Επίσης ενδέχεται να συνοδεύεται από εμετό, ναυτία ή εφίδρωση.
Σε περίπτωση που περιμένετε ασθενοφόρο για να παραλάβει τον ασθενή, κρατήστε τον ήρεμο, διαλέξτε μια άνετη θέση γι’ αυτόν και χαλαρώστε του τα ρούχα.
Το 20% των ασθενών που παρουσιάζουν έμφραγμα αντιμετώπιζαν πρόδρομα συμπτώματα ακόμη και 15 ημέρες πριν από την εκδήλωση του συμβάντος. Τα κυριότερα εξ αυτών περιγράφονται ως «πλάκωμα ή σφίξιμο στο στήθος», «ένα χταπόδι που σφίγγει το στήθος», «πόνο που χτυπάει στην πλάτη και μούδιασμα του αριστερού χεριού».
Το σημερινό «Εθνος – Υγεία» παρουσιάζει τα συμπτώματα που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε ότι κάποιος στο περιβάλλον σας έχει υποστεί έμφραγμα και τις πρώτες βοήθειες που θα πρέπει να παράσχετε σε θύμα καρδιακής ανακοπής το χρονικό διάστημα μέχρι τη μεταφορά του στο νοσοκομείο.
4 σωτήριες κινήσεις
Οι πρώτες βοήθειες σε θύμα καρδιακής ανακοπής
1η φάση
1 Η πρώτη σας κίνηση θα πρέπει να είναι η ειδοποίηση ασθενοφόρου.
2 Ελέγξτε αν ο ασθενής αντιδρά στις φωνές ή το τσίμπημα και αν οι ανώτερες αναπνευστικές του οδοί είναι ανοικτές ώστε να περνά ελεύθερα ο αέρας στα πνευμόνια.
3 Ψηλαφίστε τον σφυγμό του θύματος στο σημείο της καρωτίδας.
4 Ελέγξτε την αναπνοή του κοιτώντας αν ο θώρακας ανυψώνεται, τοποθετώντας το αυτί σας κοντά στο στόμα του και δοκιμάζοντας να ακούσετε τον ήχο της αναπνοής του.
2η φάση
5 Εάν ο ασθενής δεν αντιδρά αλλά έχει σφυγμό και αναπνοή, καθαρίστε τις ανώτερες αναπνευστικές οδούς μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο.
3η φάση
6 Εάν ο ασθενής δεν αντιδρά, δεν έχει αναπνοή, αλλά έχει σφυγμό:
Απελευθερώστε τους ανώτερους αναπνευστικούς αγωγούς. Εφαρμόστε τεχνητή αναπνοή με τον εξής τρόπο: Κλείστε του τη μύτη, πάρτε βαθιά εισπνοή, τοποθετήστε το στόμα σας στο στόμα του αεροστεγώς και φυσήξτε δυνατά μέσα στο στόμα του. Δίνουμε 10-12 αναπνοές το λεπτό. Ελέγχετε διαρκώς τον σφυγμό και τις αναπνοές του.
4η φάση
7 Εάν ο ασθενής δεν αντιδρά, δεν έχει σφυγμό ούτε αναπνοή κάντε του:
Τεχνητή αναπνοή και θωρακικές συμπιέσεις. Αυτές γίνονται ως εξής: Γονατίζουμε δίπλα στο πλευρό του πάσχοντος, εντοπίζουμε το κατώτερο μέρος του στέρνου του, βάζουμε τις παλάμες μας στο σημείο αυτό πλέκοντας τα δάχτυλά μας και κρατώντας τεντωμένα τα χέρια μας και αρχίζουμε τις συμπιέσεις. Οι συμπιέσεις θα πρέπει να γίνονται με συχνότητα 80-100 το λεπτό, να έχουν βάθος 5-6 εκατοστά και να γίνονται μέχρι να αισθανθούμε αντίσταση. Εάν ο «διασώστης» είναι ένας, θα πρέπει να δίνει τεχνητές αναπνοές και να κάνει 15 θωρακικές συμπιέσεις με τον κύκλο αυτό να επαναλαμβάνεται. Αν οι διασώστες είναι δύο θα πρέπει ο ένας να κάνει μία τεχνητή αναπνοή, να σταματά, ο άλλος να κάνει 5 θωρακικές συμπιέσεις και να συνεχίζουν με αυτούς τους ρυθμούς. Ο κατάλληλος εξοπλισμός βοηθά στις προσπάθειες διάσωσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις περισσότερο χρειάζεται ένας απινιδωτής. Πρόκειται για μια συσκευή που χορηγεί ηλεκτρική ενέργεια στο θύμα με αποτέλεσμα να επαναφέρει τη λειτουργία της καρδιάς του.
Οι εξωτερικοί απινιδωτές αναγνωρίζουν με πλήρη ακρίβεια τη θανατηφόρο αρρυθμία και κατευθύνουν με φωνητικές εντολές τους διασώστες. Το μηχάνημα διευκολύνει την παροχή πρώτων βοηθειών ακόμη και από άτομα που δεν έχουν την απαραίτητη ιατρική εκπαίδευση.
Εξίσου σημαντική είναι η έγκαιρη ιατρική παρέμβαση σε περίπτωση εμφράγματος. Πολλοί είναι εκείνοι που, ενώ υποφέρουν από παρατεταμένο και δυνατό πόνο στο στήθος, αποφεύγουν τη μετάβασή τους σε νοσοκομείο, ενώ ορισμένοι, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, απευθύνονται στον γιατρό ακόμη και έξι ή επτά ώρες μετά την έναρξη του πόνου. Τα ελληνικά καρδιολογικά κέντρα έχουν ποσοστά επιτυχίας ανάλογα με εκείνα των ξένων κέντρων στην αντιμετώπιση οξέων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου, όμως η καθυστερημένη μετάβαση σε νοσοκομειακή μονάδα πολλαπλασιάζει τις επιπτώσεις από την εκδήλωσή του.
Πόνος και συμπτώματα. Το έμφραγμα είναι μια δυναμική διαδικασία που εξελίσσεται μέσα σε μερικές ώρες. Για τον λόγο αυτό η πρώτη ώρα μετά την εκδήλωσή του θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη. Σε περίπτωση που έχετε δυνατό πόνο στο στήθος, μασήστε μια ασπιρίνη και μεταβείτε χωρίς καθυστέρηση στο νοσοκομείο. Η ασπιρίνη λόγω των θρομβολυτικών ιδιοτήτων της όταν λαμβάνεται ύστερα από έμφραγμα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου κατά 25%.
Ζητήστε από κάποιον να σας μεταφέρει και ποτέ μην οδηγείτε οι ίδιοι.
Ο πόνος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πιθανό να αντανακλάται στον λαιμό ή στα χέρια. Επίσης ενδέχεται να συνοδεύεται από εμετό, ναυτία ή εφίδρωση.
Σε περίπτωση που περιμένετε ασθενοφόρο για να παραλάβει τον ασθενή, κρατήστε τον ήρεμο, διαλέξτε μια άνετη θέση γι’ αυτόν και χαλαρώστε του τα ρούχα.
Το 20% των ασθενών που παρουσιάζουν έμφραγμα αντιμετώπιζαν πρόδρομα συμπτώματα ακόμη και 15 ημέρες πριν από την εκδήλωση του συμβάντος. Τα κυριότερα εξ αυτών περιγράφονται ως «πλάκωμα ή σφίξιμο στο στήθος», «ένα χταπόδι που σφίγγει το στήθος», «πόνο που χτυπάει στην πλάτη και μούδιασμα του αριστερού χεριού».
Το σημερινό «Εθνος – Υγεία» παρουσιάζει τα συμπτώματα που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε ότι κάποιος στο περιβάλλον σας έχει υποστεί έμφραγμα και τις πρώτες βοήθειες που θα πρέπει να παράσχετε σε θύμα καρδιακής ανακοπής το χρονικό διάστημα μέχρι τη μεταφορά του στο νοσοκομείο.
4 σωτήριες κινήσεις
Οι πρώτες βοήθειες σε θύμα καρδιακής ανακοπής
1η φάση
1 Η πρώτη σας κίνηση θα πρέπει να είναι η ειδοποίηση ασθενοφόρου.
2 Ελέγξτε αν ο ασθενής αντιδρά στις φωνές ή το τσίμπημα και αν οι ανώτερες αναπνευστικές του οδοί είναι ανοικτές ώστε να περνά ελεύθερα ο αέρας στα πνευμόνια.
3 Ψηλαφίστε τον σφυγμό του θύματος στο σημείο της καρωτίδας.
4 Ελέγξτε την αναπνοή του κοιτώντας αν ο θώρακας ανυψώνεται, τοποθετώντας το αυτί σας κοντά στο στόμα του και δοκιμάζοντας να ακούσετε τον ήχο της αναπνοής του.
2η φάση
5 Εάν ο ασθενής δεν αντιδρά αλλά έχει σφυγμό και αναπνοή, καθαρίστε τις ανώτερες αναπνευστικές οδούς μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο.
3η φάση
6 Εάν ο ασθενής δεν αντιδρά, δεν έχει αναπνοή, αλλά έχει σφυγμό:
Απελευθερώστε τους ανώτερους αναπνευστικούς αγωγούς. Εφαρμόστε τεχνητή αναπνοή με τον εξής τρόπο: Κλείστε του τη μύτη, πάρτε βαθιά εισπνοή, τοποθετήστε το στόμα σας στο στόμα του αεροστεγώς και φυσήξτε δυνατά μέσα στο στόμα του. Δίνουμε 10-12 αναπνοές το λεπτό. Ελέγχετε διαρκώς τον σφυγμό και τις αναπνοές του.
4η φάση
7 Εάν ο ασθενής δεν αντιδρά, δεν έχει σφυγμό ούτε αναπνοή κάντε του:
Τεχνητή αναπνοή και θωρακικές συμπιέσεις. Αυτές γίνονται ως εξής: Γονατίζουμε δίπλα στο πλευρό του πάσχοντος, εντοπίζουμε το κατώτερο μέρος του στέρνου του, βάζουμε τις παλάμες μας στο σημείο αυτό πλέκοντας τα δάχτυλά μας και κρατώντας τεντωμένα τα χέρια μας και αρχίζουμε τις συμπιέσεις. Οι συμπιέσεις θα πρέπει να γίνονται με συχνότητα 80-100 το λεπτό, να έχουν βάθος 5-6 εκατοστά και να γίνονται μέχρι να αισθανθούμε αντίσταση. Εάν ο «διασώστης» είναι ένας, θα πρέπει να δίνει τεχνητές αναπνοές και να κάνει 15 θωρακικές συμπιέσεις με τον κύκλο αυτό να επαναλαμβάνεται. Αν οι διασώστες είναι δύο θα πρέπει ο ένας να κάνει μία τεχνητή αναπνοή, να σταματά, ο άλλος να κάνει 5 θωρακικές συμπιέσεις και να συνεχίζουν με αυτούς τους ρυθμούς. Ο κατάλληλος εξοπλισμός βοηθά στις προσπάθειες διάσωσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις περισσότερο χρειάζεται ένας απινιδωτής. Πρόκειται για μια συσκευή που χορηγεί ηλεκτρική ενέργεια στο θύμα με αποτέλεσμα να επαναφέρει τη λειτουργία της καρδιάς του.
Οι εξωτερικοί απινιδωτές αναγνωρίζουν με πλήρη ακρίβεια τη θανατηφόρο αρρυθμία και κατευθύνουν με φωνητικές εντολές τους διασώστες. Το μηχάνημα διευκολύνει την παροχή πρώτων βοηθειών ακόμη και από άτομα που δεν έχουν την απαραίτητη ιατρική εκπαίδευση.
