ΥΠΌΘΕΣΗ Θ΄ (9)
Τοῦ ἀββᾶ Μάρκου
Ὁ Κύριος μας, γνωρίζοντας ὅτι ὅλα ὀχυρώνονται μέ τήν προσευχή, λέει: «Μή μεριμνήσετε τί θά φᾶτε ἤ τί θά πιεῖτε ἤ τί θά ντυθεῖτε, ἀλλά νά ζητᾶτε πρῶτα τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, καί ὅλα αὐτά θά ἀκολουθήσουν»1. Καί μᾶλλον μέ τά λόγια αὐτά ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ σέ μεγαλύτερη πίστη. Γιατί, ποιός ἄνθρωπος πού θά ἀποβάλει τή μέριμνα γιά τά πρόσκαιρα καί θά ἐλευθερωθεῖ ἀπό τίς ἀνάγκες δέν θά πιστέψει ὅσα λέει ὁ Κύριος σχετικά μέ τά αἰώνια ἀγαθά; Αὐτό φανέρωνε καί ἐκεῖνος λέγοντας: «Ὁ πιστός στά μικρά θά εἶναι πιστός καί στά μεγάλα»2. Καί σέ τοῦτο ὅμως ἔδειξε σ᾿ ἐμᾶς τή φιλανθωπία του. Γνωρίζοντας δηλαδή ὅτι εἶναι ἀπαραίτητα ἡ ἡμερήσια ἐπιμέλεια τοῦ σώματος, δέν ἀπέκλεισε τήν καθημερινή φροντίδα, ἀλλά μᾶς παραχώρησε τό σήμερα καί, ὡς Θεός πού εἶναι, προστάζει νά μή μεριμνοῦμε γιά τό αὔριο3. Γιατί δέν εἶναι δυνατόν, ἔχοντας σῶμα καί ὄντας ἄνθρωποι, νά μή λογαριάσουμε καθόλου τίς ἀνάγκες τοῦ σώματος. Τό νά περιοριστοῦν τά πολλά σέ λίγα, μέ τήν προσευχή καί τήν ἐγκράτεια, εἶναι κάτι πού γίνεται· τό νά μή λογαριαστοῦν ὅμως καθόλου, εἶναι ἀδύνατο.
Γι᾿ αὐτό καί ὅποιος θέλει νά γίνει ἄνδρας ὥριμος, φτάνοντας στήν τελειότητα πού μέτρο της εἶναι ὁ Χριστός4, ὅπως λέει ἡ Γραφή, αὐτός δέν πρέπει νά προτιμᾶ τίς κάθε λογῆς ὑπηρεσίες ἀπό τήν προσευχή ἤ νά τίς ἀναλαμβάνει χωρίς ἀνάγκη καί ὅπως τύχει. Ὅταν ὅμως τοῦ παρουσιάζονται ἀπό κάποια ἀνάγκη καί μέ οἰκονομία τοῦ Θεοῦ, ὀφείλει νά μήν τίς ἀπωθεῖ καί νά μην τίς ἀπορρίπτει, καί στήν οἰκονομία τοῦ Θεοῦ νά ὑποτάσσεται χωρίς σκέψη. Ὅποιος δέν φρονεῖ ἔτσι, αὐτός οὔτε πιστεύει ὅτι, σύμφωνα μέ τή Γραφή, ἐντολή ἀπό ἐντολή διαφέρει ἤ ἡ μία περιέχει τήν ἄλλη, οὔτε θέλει, σύμφωνα μέ τόν προφήτη, νά συμμορφώνεται πρός ὅλες τίς ἐντολές5, ὅταν τοῦ παρουσιάζονται σύμφωνα μέ τή θεία οἰκονομία.
Τίς ὑπηρεσίες ἑπομένως πού εἶναι ἀναγκαῖες καί μᾶς παρουσιάζονται σύμφωνα μέ τή θεία οἰκονομία, πρέπει νά τίς δεχόμαστε ὁπωσδήποτε, νά ἀποφεύγουμε ὅμως τίς ἄκαιρες ἀσχολίες, καί μάλιστα ἐκεῖνες πού μᾶς παρασύρουν στήν πολυτέλεια καί στήν ἀπόκτηση περισσοτέρων ὑλικῶν ἀγαθῶν, καί νά προτιμοῦμε τήν προσευχή. Γιατί, ὅσο κανείς περιορίσει τίς ἀσχολίες αὐτές μέ τή χάρη τοῦ Κυρίου καί περικόψει ἐκεῖνες πού ἐνδιαφέρονται γιά τά ὑλικά, τόσο περιορίζει τόν νοῦ του ἀπό τήν περιπλάνηση. Καί ὅσο περιορίσει τόν νοῦ του, τόσο ἀνοίγει τόπο γιά τήν καθαρή προσευχή καί δείχνει τήν πίστη του στόν Χριστό. Ἄν ὅμως κανείς, ἀπό ὀλιγοπιστία ἤ κάποια ἄλλη ἀδυναμία, δέν μπορεῖ νά τό κάνει αὐτό, τουλάχιστον ἄς ἀναγνωρίζει τήν ἀλήθεια καί ἄς προσπαθεῖ ὅσο μπορεῖ, κατηγορώντας τή νηπιακή του κατάσταση. Γιατί εἶναι καλύτερο νά δώσει στόν Θεό λόγο γιά τίς ἐλλείψεις του, παρά γιά πλάνη καί ὑπερηφάνεια.
Πλήν ὅμως, πέρα ἀπό ὅλα ὅσα εἴπαμε, μᾶς χρειάζεται πολλή διάκριση ἀπό τόν Θεό, ὥστε νά γνωρίζουμε πότε καί ποιά ἀσχολία ὀφείλουμε νά προτιμοῦμε ἀπό τήν προσευχή. Καί τοῦτο ἐπειδή ὁ καθένας πού ἀσχολεῖται μέ τήν ἀγαπημένη του ἐργασία, νομίζει ὅτι κάνει ἀπαραίτητη ὑπηρεσία, ἀγνοώντας ὅτι ὀφείλει νά κρίνει τά πράγματα ἔτσι πού νά γίνεται εὐάρεστος στόν Θεό καί ὄχι στόν ἑαυτό του. Καί κάτι ἄλλο, ἀκόμη πιό δυσδιάκριτο ἀπό αὐτό: καί αὐτές τίς ἀναγκαῖες ἐντολές πρέπει νά τίς προτιμοῦμε ὄχι πάντοτε, οὔτε ὅλο τίς ἴδιες, ἀλλά τήν καθεμία στόν καιρό της. Γιατί ἡ κάθε ὑπηρεσία δέν ἐκτελεῖται πάντοτε, ἀλλά στόν ὁρισμένο καιρό, ἐνῶ γιά τήν προσευχή ἔχει νομοθετηθεῖ νά γίνεται ἀδιάκοπα6, καί γι᾿ αὐτόν τόν λόγο ὀφείλουμε νά τήν προτιμοῦμε ἀπό τίς μή ἀναγκαῖες ἀσχολίες.
Αὐτή τή διαφορά διδάσκοντας καί ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι, ἔλεγαν στό πλῆος τῶν χριστιανῶν πού ἤθελαν νά τούς ἀπασχολήσουν σέ ὑπηρεσία: «Δέν εἶναι καλό νά ἀφήσουμε ἐμεῖς τό κήρυγμα τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί νά ὑπηρετοῦμε σέ τραπέζια. Διαλέξτε λοιπόν μέ προσοχή ἀπό ἐσᾶς τούς ἴδιους ἑφτά ἄντρες μέ καλή φήμη, τούς ὁποίους θά ὁρίσουμε νά κάνουν αὐτό τό ἔργο, καί ἐμεῖς θά ἀφοσιωθοῦμε στό ἔργο τοῦ κηρύγματος καί στήν προσευχή». Καί τά λόγια αὐτά ἄρεσαν σέ ὅλους7.
Τί λοιπόν μαθαίνουμε ἀπό αὐτά; Ὅτι γιά ἐκείνους πού δέν μποροῦν ἀκόμη νά ἀφοσιωθοῦν στήν προσευχή, εἶναι καλό νά ἀσχολοῦνται μέ τήν ὑπηρεσία, ἔτσι ὥστε νά μή χάσουν καί τά δύο· αὐτοί ὅμως πού μποροῦν, εἶναι πιό καλό νά μήν παραμελοῦν τό ἀνώτερο, δηλαδή τήν προσευχή.
Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι
κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀμήν.