Ρωτᾶ τόν Ἀββᾶ Μωυσῆ
Τρεις είναι οι αιτίες των λογισμών.
Πριν απ’ όλα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι λογισμοί προέρχονται από τρεις πηγές. Από τον Θεό, από τον διάβολο καί από τον εαυτό μας. Προέρχονται από τον Θεό, όταν Εκείνος συγκαταβαίνει να μας επισκεφτεί με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και να μας ανεβάσει σε ψηλότερο πνευματικό επίπεδο. Και παρόλο που εμείς δεν έχουμε προκόψει όσο πρέπει στην πνευματική ζωή ή είμαστε καταβεβλημένοι από την ακηδία, ο Κύριος έρχεται. Και άλλοτε μας εξαγνίζει με τη σωτήρια συντριβή της καρδιάς. Άλλοτε μας αποκαλύπτει ουράνια μυστήρια ή μετατρέπει τις επιδιώξεις μας και τη θέλησή μας προς το αγαθό, όπως έκανε και στην περίπτωση του βασιλιά Άχαζ. Αυτός, τιμωρημένος από τον Θεό, παρακινήθηκε να ζητήσει τά βιβλία των Χρονικών.
Από αυτό θυμήθηκε τις υπηρεσίες που του πρόσφερε ο Μαρδοχαίος και αμέσως του τις ανταπέδωσε με μεγάλες τιμές. Στο τέλος ανακάλεσε, την απάνθρωπη, καταδικαστική απόφασή του για τη σφαγή των Ιουδαίων (Εσθήρ 6, 6 και εξ.). Άλλη περίπτωση είναι αυτή του προφήτη Δαυίδ που λέει: «Εγώ θα ακούσω τι θα λαλήσει στ’ αυτιά της ψυχής μου ο Κύριος και Θεός μου» (Ψαλμ. 84, 9). Και αυτό επίσης που λέει ο προφήτης Ζαχαρίας: «Ο άγγελος που μιλάει μέσα στην ψυχή μου» (Ζαχ. 1,14).
Και ο Υιός του Θεού μας υποσχέθηκε ότι θα έλθει με τον Πατέρα Του και θα κατοικήσει μέσα μας (Ιωάν. 14, 23). «Γιατί» λέει, «δεν θα είσαστε εσείς που θα μιλάτε, αλλά το Πνεύμα του Πατέρα σας που θα μιλάει μέσα σας» (Ματθ. 10, 20).Ο Παύλος επίσης, το σκεύος αυτό της εκλογής, λέει προς τους Κορινθίους: «Ζητάτε απόδειξη ότι ο Χριστός μιλάει με το στόμα μου» (Β’ Κορ. 13, 3).
Άλλη μια ομάδα λογισμών προέρχεται από τον διάβολο που προσπαθεί να μας καταστρέψει με την ηδονή της αμαρτίας ή με κρυφές επιθέσεις που μας κάνει, για να μας απατήσει με τα δόλια τεχνάσματά του. Εννοώ, τότε που μας παρουσιάζει το κακό σαν καλό ή όταν μετασχηματίζεται σε «Άγγελο φωτός». Είναι ακριβώς αυτό που λέει ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Και όταν βρίσκονταν στο δείπνο, κι ο διάβολος είχε βάλει κιόλας στην καρδιά του Ιούδα του Ισκαριώτη, γιου του Σίμωνα, τη σκέψη να παραδώσει τον Ιησού» (Ιωάν. 13, 2)· και «όταν ο Ιούδας πήρε το ψωμί, τότε μπήκε ο Σατανάς μέσα του» (Ιωάν. 13, 27).
Και ο Πέτρος επίσης είπε στον Ανανία: «Ανανία, γιατί άφησες το Σατανά να κυριεύσει την καρδιά σου και να πεις ψέματα στο Άγιο Πνεύμα;» (Πράξ. 5, 3).
Αυτό που διαβάζουμε στο Ευαγγέλιο το έχει πει πολύ νωρίτερα και ο Εκκλησιαστής: «Αν ο άρχοντας θυμώσει μαζί σου, μην παραιτηθείς από τη θέση σου» (Εκκλ. 10, 4).
Επίσης στο βιβλίο των Βασιλειών αναφέρεται ότι το ακάθαρτο πνεύμα είπε στον Θεό για τον Αχαάβ: «Θα πάω και θα κάνω όλους τους προφήτες του βασιλιά να του λένε ψέματα» (Γ’ Βασ. 22, 22).
Τέλος, άλλοι λογισμοί προέρχονται από τον εαυτό μας, όταν ο νους μας από φυσικού του ασχολείται με αυτά που κάνουμε ή με ό,τι κάναμε στο παρελθόν ή με αυτά που έχουμε ακούσει. Γι’ αυτές τις σκέψεις ο Δαυίδ λέει: «Συλλογίσθηκα τις παλιές ημέρες και ο νους μου θυμήθηκε και απασχολήθηκε με τα παλιά τα χρόνια. Μέσα στη νύχτα παραδόθηκε η ψυχή μου σε συλλογή και το πνεύμα μου μελετούσε ερευνητικά» (Ψαλμ. 76, 6-7). Και αλλού λέει: «Ο Κύριος γνωρίζει τις σκέψεις του ανθρώπου, ξέρει πόσο είναι μηδαμινές» (Ψαλμ. 93, 11). Κι αλλού η Αγία Γραφή λέει: «Οι σκέψεις των ενάρετων είναι δίκαιες» (Παρ. 12, 5). Ο Κύριος επίσης είπε στους Φαρισαίους: «Γιατί κάνετε πονηρές σκέψεις;» (Ματθ. 9, 4).
(ΑΒΒΑΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ. “ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ”. ΤΟΜΟΣ Α Εκδόσεις “ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ”)