Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι δυστυχισμένος. Η δυστυχία αυτή, μάλιστα, καταγράφεται τα τελευταία χρόνια και με στατιστικούς όρους.
Γιατί, όμως, είναι δυστυχισμένος ο σύγχρονος άνθρωπος; Τολμούμε να απαντήσουμε, και θα προσπαθήσουμε να το τεκμηριώσουμε τόσο στην Αγία Γραφή όσο και στην διδασκαλία συγχρόνων αγίων, ότι είναι δυστυχισμένος, γιατί επέλεξε συνειδητά και ελεύθερα να ζήσει μακριά από τον Θεό.
Μεγαλώνει η απόσταση που χωρίζει τον σύγχρονο άνθρωπο από την πραγματική ευτυχία. Μπορεί σε κάποιο στάδιο της ανάπτυξης της κοινωνίας να ήταν ανάγκη το πέρασμα από τις συλλογικές μορφές οργάνωσης (φυλή, φατρία) σε άλλες πιο εξατομικευμένες (έθνος, κράτος). Σήμερα όμως, καθώς περνάμε ίσως την πιο «ατομικιστική» περίοδο της ανθρώπινης εξέλιξης, γενική είναι η διαπίστωση ότι το όλο σύστημα κάπου χωλαίνει.
Ο σύγχρονος άνθρωπος σήμερα που νομίζει ότι τα ξέρει όλα, είναι στην πραγματικότητα βυθισμένος στην άγνοια. Είναι σε χειρότερη κατάσταση ακόμα και από τους αγράμματους του Μεσαίωνα, γιατί η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια. Ο αμαθής ακούει αυτά που του λένε, ενώ ο ημιμαθής θέλει να μιλάει ο ίδιος. Ο αμαθής υπάρχει πιθανότητα να μάθει γιατί έχει επίγνωση της άγνοιάς του και θέλει να ακούσει για να μάθει. Ο ημιμαθής δεν μαθαίνει ποτέ γιατί νομίζοντας ότι γνωρίζει τα πάντα δεν δέχεται ν’ ακούσει τίποτε και από κανέναν. Δεν υπάρχει άνθρωπος σήμερα που να μην έχει άποψη για τον ιμπεριαλισμό, το κεφάλαιο, τις ΗΠΑ, τη Microsoft, τον εθνικισμό κλπ.. Όλοι «γνωρίζουν” τα πάντα, άσχετα αν «μυστηριωδώς” αυτή η γνώση τους δεν έχει πρακτικά κανένα θετικό αποτέλεσμα. Όλοι «γνωρίζουν” τα πάντα, αλλά κανένας δεν δίνει λύση στα παγκόσμια προβλήματα.
Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι θύμα των ιδίων προβλημάτων που βασανίζουν εδώ και αιώνες τους ανθρώπους, έστω κι αν σήμερα νομίζει ότι γνωρίζει περισσότερα από τους παλαιότερους.
Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι θύμα του ίδιου του εαυτού του. Δεν γνωρίζω εάν και πόσο το αντιλαμβάνεται αλλά γνωρίζω ότι ρίχνει πάντα τις ευθύνες αλλού. Με αυτό το σκεπτικό ένα είναι σίγουρο. Συνεχίζοντας να έχει αυτήν την τακτική όχι δεν θα του φύγει το πρόβλημα και η ασθένεια που δημιουργεί το πρόβλημα , αλλά θα αυξάνεται.
Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι θύμα του ίδιου του του εαυτού γιατί επέλεξε να αλλάξει στρατόπεδο και να απαρνηθεί τον Θεό.
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχασε τον δρόμο του αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν επιθυμεί να τον βρει.
Ο σύγχρονος άνθρωπος που απαρνήθηκε τον Θεό αποκαλεί τον άνθρωπο που πιστεύει στον Θεό κομπλεξικό και οπισθοδρομικό.
Αυτή είναι η αποτυχία του σύγχρονου ανθρώπου.
Ίσως, στο σημείο αυτό, βρίσκεται και η ουσία της αποτυχίας του σύγχρονου ανθρώπου. Ζει την δυστυχία, γιατί δεν επιτυγχάνει την ευτυχία. Αλλά αυτές οι δύο λέξεις, δυστυχία και ευτυχία, περιέχουν στην σύνθεσή τους την έννοια της τύχης.
Η έννοια αυτή, όμως, δεν μπορεί να θεμελιωθεί ούτε αγιογραφικά ούτε με άλλο θεολογικό τρόπο.
Η πίστη στην «τύχη» φανερώνει μια μοιρολατρία και μια ανεύθυνη παραίτηση από την ζωή. Γεγονός, που επιβεβαιώνεται με την καταφυγή πολλών ανθρώπων σε καφετζούδες, χαρτορίχτρες, μέντιουμ, αστρολόγους και άλλους ομότεχνους, οι οποίοι βιομηχανοποίησαν την ανθρώπινη αγωνία και εμπορεύονται αδιάντροπα δήθεν προβλέψεις, καλοτυχία, εξευμένιση του κακού, αλλαγή της τύχης. Σε αυτούς καταφεύγουν, δυστυχώς, και πολλοί αφελείς ακατήχητοι χριστιανοί!
Αντί να καταφύγουν σε Εκείνον, που είναι ο Ίδιος η Οδός και η Αλήθεια και η Ζωή.
Η δε απομάκρυνση και αποστασία από Αυτόν σημαίνει ακριβώς την δυστυχία του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος προσπάθησε να μετρήσει την ευτυχία με οικονομικούς και χρηματιστηριακούς δείκτες, με καταναλωτικά αγαθά, με απολαύσεις και ανέσεις.
Και αυτά σημαίνουν με την σειρά τους την καλλιέργεια και την φανέρωση ενός άθεου υλισμού, ενός ανέλπιδου μηδενισμού, ενός ιδιόμορφου μονοφυσιτισμού, που νοιάζεται αυτονομημένα για το σώμα και αγνοεί την ψυχή του ανθρώπου.
Μοναδική απάντηση στην δυστυχία του σύγχρονου ανθρώπου αποτελεί η πρόταση της Εκκλησίας. Επιστροφή στον Χριστό. Μετάνοια. Αγώνας και άσκηση.
Ο Θεός μας δημιούργησε για να ζούμε μία όμορφη ζωή, με χαρά και ειρήνη, κοντά Του, μέσα στην Εκκλησία Του, στην οικογένεια, την κοινωνία. Μόνον ο Θεός και ο Υιός Του, Ιησούς Χριστός, μπορούν να μας προσφέρουν αυτήν την όμορφη ζωή, να μας ελευθερώσει από την δυστυχία και την ασχήμια που επικρατεί γύρω μας, στους ανθρώπους, την κοινωνία, αλλά και μέσα στην ψυχή μας. Μόνον ο Χριστός έχει την δύναμη να μας εξασφαλίσει την εσωτερική μας ηρεμία της ψυχής, και την χαρά της ζωής. Ο Χριστός είναι Αυτός η Πηγή της Χαράς και της Ειρήνης. Ζώντας κοντά στον Χριστό μπορούμε να απολαμβάνουμε μία όμορφη ζωή, γεμάτη από τις δωρεές μίας ευλογημένης και πλούσιας πνευματικής ζωής, αποτελέσματα και καρπούς του Αγίου Πνεύματος, μία ζωή γεμάτη ”αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, καλοσύνη, αγαθότητα, πίστη, πραότητα, εγκράτεια ”. Η παρουσία του Κυρίου στην ζωή μας φέρνει ευτυχία και άφθονες πνευματικές χαρές, και αυτό το γνωρίζουν καλά όσοι έχουν εμπειρία, το πως ο Χριστός ενεργεί καθημερινά στην ζωή μας, μας καθοδηγεί και μας προστατεύει.
Αυτό είναι πολύ σημαντικό για όλους εμάς που βιώνουμε μία καθημερινότητα αρνητική, αγχώδη, φορτωμένη με προβλήματα οικογενειακά, εργασιακά, υγείας, δυσάρεστες καταστάσεις. Έχουμε παύσει πλέον να ακούμε ευχάριστες ειδήσεις και εκείνο που κυριαρχεί και προβάλλεται από παντού είναι το κακό, το έγκλημα, η διαφθορά. Κυκλοφορούμε στον δρόμο και δεν βλέπουμε πλέον χαμογελαστούς ανθρώπους. Πολλές φορές βουλιάζουμε μέσα στην δυστυχία και την θλίψη, και ξεχνούμε ότι για να αλλάξει η κατάσταση, δεν μπορεί να το πετύχουμε με τις δικές μας μικρές, περιορισμένες, ανθρώπινες δυνάμεις. Όσο περισσότερο ο σύγχρονος άνθρωπος εμπιστεύεται στις δικές του δυνάμεις, μάλλον χειροτερεύει τα προβλήματα και αυξάνει τα αδιέξοδα. Ακολουθεί την πιο σίγουρη συνταγή της αποτυχίας.
Χρειαζόμαστε μία δύναμη πνευματική για να υπερβούμε τα αδιέξοδα της ζωής. Μόνον αν καταλάβουμε την πνευματική μας αποτυχία και φτώχεια και ζητήσουμε με μετάνοια και πίστη από τον Θεό να μας βοηθήσει, μόνον τότε ο κόσμος που ζούμε έχει ελπίδα να ζήσει καλύτερα. Η μόνη Ελπίδα, η μόνη Ζωή είναι ο Χριστός. Ζώντας κοντά στον Χριστό, μέσα στην Εκκλησία, όλη η οπτική που προσεγγίζουμε τους ανθρώπους και την ζωή μας αλλάζει, γίνεται πιο φωτεινή, πιο αισιόδοξη. Δείχνουμε περισσότερη αγάπη, υπομονή στις δυσκολίες και τους δύσκολους ανθρώπους, ενδιαφέρον και συμπαράσταση στον άλλον.
Για να τελειώσει, λοιπόν, η ανθρώπινη δυστυχία, χρειάζεται να κάνει ο άνθρωπος μόνο δύο βήματα. Πρώτο βήμα, η διάγνωση της αποστασίας του ανθρώπου από τον Θεό ως πνευματικής αιτίας της ανθρώπινης δυστυχίας.
Δεύτερο βήμα, η επιστροφή εν μετανοία σε Αυτόν και η αποκατάσταση της σχέσεως με ενσυνείδητη μυστηριακή ζωή. Αν γίνουν αυτά τα δύο βήματα ως έκφραση συνέργειας του ανθρώπου στο θείο θέλημα, τότε όλα τα υπόλοιπα ανήκουν στον Πανάγαθο Θεό.
Με την Χάρη, την αγάπη, το έλεος Του είναι ο Μόνος, που μπορεί να θεραπεύσει ως άνωθεν ιατρός την ανθρώπινη δυστυχία και να πλημμυρίσει με χαρά την καρδιά του ανθρώπου.
