Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΥΠΡΑΓΜΟΣΥΝΗ

 

Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στὸ σύγγραμμά του «Πνευματικὰ Γυμνάσματα» ἀφιερώνει τὴν τέταρτη Ἀνάγνωση στὴν παρουσίαση τοῦ ἑξῆς θέματος: Πόσο ἐμποδίζουν τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας ἡ ἀργία καὶ οἱ πολλὲς δουλειές. Γράφει χαρακτηριστικὰ στὸ Προοίμιο ὅτι στὴν Παλαιὰ Διαθήκη δύο εἰδῶν ζῶα ἐθεωροῦντο παρομοίως ἀκάθαρτα: ἐκεῖνα ποὺ δὲν εἶχαν πόδια καὶ τὰ πολύποδα. Μὲ αὐτὸ θέλει ὁ Κύριος νὰ μᾶς διδάξει ὅτι δύο εἰδῶν ἄνθρωποι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀρέσουν σ᾿ Αὐτόν: ἐκεῖνοι ποὺ κατασαπίζουν σὲ μία ἀξιόμεμπτη ἀργία, χωρὶς νὰ κάνουν τίποτε καὶ ἀντιθέτως, ἐκεῖνοι ποὺ περιπλέκονται σὲ πολλὲς ὑποθέσεις καὶ δουλειές. Ὅμως καὶ τὸ ἕνα καὶ τὸ ἄλλο εἶναι μεγάλο ἐμπόδιο στὸ νὰ σωθεῖ κανείς. Ἐπειδὴ τὸ θέμα ἐνδιαφέρει ὅλους, θὰ μεταφέρουμε ὁρισμένα ἀπὸ τὰ γραφόμενά του πρὸς πνευματική μας ὠφέλεια. Γράφει λοιπὸν ὁ Ἅγιος πὼς στὸν κόσμο αὐτὸν ἄνοιξε ὁ διάβολος ἕνα «σχολεῖο πονηριῶν» καὶ ἐπειδὴ βλέπει ὅτι αὐτὸς δὲν προφθαίνει νὰ διδάσκει τόσα μαθήματα συγχρόνως, ἔβαλε τὴν ἀργία σὰν ὑποδιδάσκαλο, γιὰ νὰ ἀναπληρώνει τὴ δική του ἔλλειψη. Στὸ σχολεῖο αὐτὸ μαθαίνουν οἱ ἄνθρωποι ἄκοπα καὶ γρήγορα ὅλες τὶς ἁμαρτίες. Καὶ προκόβουν καὶ οἱ πλέον δύσκολοι καὶ ἀνεπίδεκτοι μαθήσεως. Ἐδῶ μαθαίνουν νὰ ἁμαρτάνουν μὲ τὸν λογισμὸ καὶ μὲ τὶς ἐπιθυμίες. Ἔτσι τρέχουν οἱ κακοὶ λογισμοὶ σὲ κάθε μέρος καὶ ἀκαθαρσία ὅλη τὴ μέρα. Τοὺς λογισμοὺς τῶν ἀργῶν ἀκολουθοῦν τὰ λόγια καὶ οἱ κατακρίσεις. Ὅσο περισσότερο ἀμελὴς εἶναι ὁ ἄνθρωπος στὰ δικά του πράγματα, τόσο πιὸ πρόθυμος καὶ ἐπιμελὴς γίνεται στὸ νὰ ἐξετάζει τὶς ξένες ὑποθέσεις, γιατὶ αὐτὸ γίνεται ἄκοπα. Ἔτσι περνάει ὅλη τὴ μέρα του. Αὐτοὶ παρασύρονται εὔκολα καὶ σὲ αἰσχρὲς συνομιλίες καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν ἀφιερώνουν τὴ γλώσσα τους στὸν διάβολο. Τὴ γλώσσα ποὺ πρώτη αὐτὴν ἀφιέρωσαν στὸν Θεὸ κατὰ τὸ Ἅγιο Βάπτισμα μὲ τὴν ὁμολογία τῆς πίστεως καὶ ἡ ὁποία ἁγιάζεται μὲ τὴ θεία Κοινωνία. Λέει ἀκόμη ὁ ἅγιος Νικόδημος ὅτι ὅπως τὸ νερὸ ποὺ δὲν κινεῖται, γρήγορα σαπίζει, καὶ ὁ ἀέρας ποὺ δὲν σαλεύει, σὲ λίγο καιρὸ γίνεται λοιμώδης καὶ φθοροποιός, ἔτσι καὶ ὁ ἀμελὴς καὶ ἀργὸς Χριστιανὸς γίνεται πλαδαρὸς καὶ στὴν πρώτη δυσκολία ποὺ συναντάει στὴν ἀρετὴ καὶ στὸν πρῶτο πειρασμό, πετάει τὰ πνευματικά του ἄρματα, ἀποστρέφεται τὴν ἀρετὴ καὶ ἀγκαλιάζει τὴν κακία. Καὶ ὁ διάβολος ποὺ βρίσκει τὸν Χριστιανὸ «σχολάζοντα» στὸ σπίτι τῆς ψυχῆς του, ἔρχεται μαζὶ μὲ ἄλλα ἑπτὰ πνεύματα πονηρότερά του καὶ κατοικεῖ ἐκεῖ (βλ. Ματθ. ιβ΄ [12] 45). Ἀλλ᾿ ἂν ἡ ἀργία γεννάει τόσα κακά, δὲν γεννοῦν λιγότερα καὶ οἱ περισσὲς ὑποθέσεις καὶ δουλειὲς καὶ μέριμνες. Γιατὶ αὐτὲς εἶναι ἐκεῖνα τὰ ἀγκάθια γιὰ τὰ ὁποῖα λέει ὁ Κύριος ὅτι καταπνίγουν τὸν σπόρο τῶν θείων λόγων καὶ ἐμπνεύσεων καὶ τὸν ἐμποδίζουν ὥστε ἢ νὰ μὴ γίνεται τελείως τὸ καλὸ καὶ ἡ ἀρετὴ ἢ νὰ γίνεται κακῶς (βλ. Λουκ. η΄ 14). Αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ πολυάσχολοι, ἂν πρόκειται νὰ πᾶνε στὴν Ἀκολουθία ἢ τὸ κήρυγμα, ἢ ἂν θέλουν νὰ διαβάσουν κανένα ψυχωφελὲς βιβλίο, ἢ ἂν θέλουν νὰ μεταλάβουν τὰ θεῖα Μυστήρια, δὲν ἔχουν ποτὲ καιρό. Ἀπὸ τὴ μιὰ ὑπόθεση ἔρχονται στὴν ἄλλη καὶ δὲν βρίσκουν  τρόπο ποτὲ νὰ γλυτώσουν ἀπὸ τὴ μιὰ δουλειά, χωρὶς νὰ παγιδευθοῦν στὴν ἄλλη. Ἔτσι οἱ καθημερινὲς φροντίδες καὶ ὑποθέσεις προκαλοῦν τόσες παγίδες, ὥστε νὰ προσκολλοῦν στὴ γῆ αὐτοὺς τοὺς ταλαίπωρους· ἢ καλύτερα νὰ ποῦμε, νὰ προσκολλῶνται αὐτὲς οἱ φροντίδες στὴν καρδιά τους, ὅπως ὁ κισσὸς στὰ δένδρα, καὶ νὰ τοὺς ἀφαιροῦν κάθε πνευματικὴ ἰκμάδα καὶ ὅλη τὴν τροφὴ τῆς εὐλάβειας ποὺ ἔχουν. Ἔπειτα ἂς ὑποθέσουμε ὅτι οἱ περισσὲς φροντίδες δὲν φθάνουν σὲ τόση ὑπερβολή, ἀλλὰ ἀφήνουν σὲ μερικοὺς λίγο καιρὸ γιὰ νὰ κάνουν τὸ καλό· ὡστόσο εἶναι ἀδύνατο νὰ τὸ κάνουν ὅπως πρέπει. Οἱ κυνηγοὶ ὀνειρεύονται στὸν ὕπνο τους θηρία. Καὶ μὲ τὸ σῶμα βρίσκονται στὸ κρεβάτι, ἀλλὰ ἡ φαντασία τους εἶναι στὰ δάση. Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τοὺς πολυάσχολους. Ἂν αὐτοὶ βρίσκονται στὴν ἐκκλησία, ἂν ἀκοῦν κάποια διδαχή, ἂν προσεύχονται, ὁ νοῦς τους περιφέρεται καὶ συλλογίζονται τὶς ὑποθέσεις τους. Καὶ ἔτσι μόνο μὲ τὸ σῶμα βρίσκονται στὴν ἐκκλησία. Συμπερασματικὰ ὁ Ἅγιος καταλήγει: «Ὅθεν εἰς τοιαύτην ταραχὴν εὑρισκόμενος σὺ ἀδελφέ, στοχάζεσαι πὼς ὁ Θεὸς θὰ σοῦ μιλήσῃ μὲ τὶς ἐμπνεύσεις του; Πιστεύεις ὅτι θὰ λάβῃς καρπὸν εἰς τὴν ψυχήν σου ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ θεῖα λόγια ποὺ ἀκούεις;». Ἂς καθρεφτίσουμε τὴν ψυχή μας στὰ σοφὰ λόγια τοῦ Ἁγίου καὶ ἂς ἀποφύγουμε καὶ τὰ δύο ἄκρα, καὶ τὴν ἀργία καὶ τὴν πολυπραγμοσύνη, γιὰ νὰ μὴ θέσουμε σὲ κίνδυνο τὴ σωτηρία τῆς ἀθάνατης ψυχῆς μας.
Πηγή: https://antonisparas.blogspot.com/