Η πνευματική του βιογραφία μας υπενθυμίζει μεγάλες μορφές ασκητών της αρχαίας Εκκλησίας. Το αδύνατο σώμα του άντεχε αυτήν την άσκηση, γιατί λάμβανε χάρη από το Θεό. Έκανε μεγάλες πνευματικές «τρέλλες» για την αγάπη του Χριστού στον ύπνο, το φαγητό, τις μετάνοιες, τις οδοιπορίες, τον εγκλεισμό σε σπηλιές, την διαμονή σε κουφάλες βελανιδιών, την κατάβαση σε γκρεμό για ησυχία, την στέρηση, την ακροτάτη ησυχία, την αδιάλειπτη προσευχή και την οδύνη της καρδιάς για όλον τον κόσμο, την φιλανθρωπία, την συνάντηση με αρκούδες και την επίδειξη ευγένειας σε αυτές, την ατρομία και αφοβία του για πράγματα που προκαλούν φόβο. Δεν φορούσε παπούτσια στην έρημο του Σινά, γι’ αυτό «είχαν σχισθεί οι φτέρνες του και έτρεχαν αίμα».
Άλλοτε συμπεριφερόταν ως κατά Χριστόν σαλός και άλλοτε ως σοφός διδάσκαλος. Μερικά μαρτυρικά γεγονότα μου τα διηγήθηκε ο ίδιος, όπως για παράδειγμα το πώς αντέδρασε στον πειρασμό «της σαρκικής πύρωσης» στην Ι. Μονή του Στομίου της Κόνιτσας. Μάλιστα, μου έδειξε και τις ουλές από τις πληγές στο πόδι του και δίνω μαρτυρία μου γι’ αυτό.
Είναι χαρακτηριστική και η «πνευματική διαθήκη του Γέροντα» η οποία βρέθηκε μετά την κοίμησή του στο Κελλί του «Παναγούδα» και δείχνει την πνευματική και θεολογική του ωριμότητα. Η «διαθήκη» του, με την ορθογραφία του Γέροντος, έχει ως εξής:
«Του λόγου μου ο Μοναχός Παίσιος, όπως εξέτασα τον εαυτό μου, ίδα ότι όλες τις εντολές του Κυρίου της παρέβην, όλες τις αμαρτίες τις έχω κάνη. Δεν έχει σημασία εάν ορισμένες έχουν γίνη σε μικρότερο βαθμό, διότι δεν έχω καθόλου ελαφριντικά, επειδή με έχει εβεργετήση πολύ ο Κύριος. Εύχεσθε να με ελεήση ο Χριστός. Συνχωρήστε με, και συνχωρημένοι να είναι όσοι νομίζουν ότι με λύπησαν. Ευχαριστώ πολύ και πάλιν. Εύχεσθε. Μοναχός Παίσιος».
Μητροπολίτου Ναυπάκτου ΙΕΡΟΘΕΟΥ, «Ησυχία και θεολογία».
