Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει: Όποιος είναι ενωμένος με το Θεό και φροντίζει αδιάκοπα να μην κατακριθεί, αυτός είναι ναός της θείας χάρης.
Ενοίκηση Θεού σημαίνει να εγκαταστήσει ο άνθρωπος μέσα του το Θεό, έχοντάς Τον συνεχώς στη μνήμη του. Έτσι γινόμαστε ναός του Θεού. (241)
Όποιος έφτασε να γνωρίσει τις αδυναμίες του, έφτασε στην τέλεια ταπείνωση.
Εκείνο που οδηγεί τα χαρίσματα του Θεού προς τον άνθρωπο, είναι η καρδιά του, που κατευθύνεται στην αδιάλειπτη ευχαριστία του Θεού.
Εκείνο που οδηγεί τους πειρασμούς προς την ψυχή, είναι ο γογγυσμός, που κινείται πάντοτε μέσα στην καρδιά.
Ο Θεός βαστάζει και υπομένει όλες τις αδυναμίες μας· όμως δεν υπομένει τον άνθρωπο που, όλη την ώρα, γογγύζει· αλλά τον παιδεύει, για να τον διορθώσει.
Το στόμα και η καρδιά, που σε κάθε περίσταση ευχαριστεί το Θεό, δέχεται την ευλογία του Θεού και τη θεία χάρη.
Πριν από τη χάρη του Θεού, τρέχει η ταπείνωση· και πριν από το παίδεμα του ανθρώπου, τρέχει η υψηλοφροσύνη.
Ο υπερήφανος παραχωρείται από την οικονομία του Θεού να πέσει στη βλασφημία· και αυτός που έχει έπαρση για τις πρακτικές του αρετές, παραχωρείται να πέσει στην πορνεία· και αυτός που έχει έπαρση για τη σοφία του, παραχωρείται να πέσει στις σκοτεινές παγίδες της άγνοιας της αλήθειας και του Θεού. (284)
Η φωτιά που άναψε στα ξερά ξύλα, δύσκολα θα σβήσει· και η θέρμη του Θεού, που ανάβει στην καρδιά του ανθρώπου που απαρνήθηκε τον κόσμο, είναι πιο δυνατή από τη φωτιά, και ποτέ δε θα σβήσει.
Όταν η δύναμη του κρασιού περάσει στα μέλη του ανθρώπου, κάνει το νου του να ξεχάσει την πραγματικότητα. Έτσι και με τη μνήμη του Θεού. Όταν δηλαδή (η μνήμη του Θεού) κυριαρχήσει στην ψυχή, χάνεται κάθε μάταιη ενθύμηση από την καρδιά.
Ενώ η ψυχή αρχίζει να φωτίζεται με την πνευματική όραση της προσευχής, έρχεται η πολυλογία και τη σκοτίζει. (285-7)
Η σωματική τεμπελιά και η αργία φέρνουν στην ψυχή την απώλεια, και μπορούν να τη βλάψουν περισσότερο απ’ ό,τι οι δαίμονες.
Το ασθενικό σώμα να μην το καταναγκάσεις να κάνει εργασίες που ξεπερνούν τη δύναμή του. Διαφορετικά, προκαλείς και επιφέρεις στην ψυχή σου μεγάλη σκότωση και σύγχυση. Αν όμως το σώμα σου είναι δυνατό, και το αφήσεις στην τεμπελιά και στην αργία, τότε κάθε είδους κακία ωριμάζει στην ψυχή σου. Σ’ αυτή την περίπτωση, και αν κάποιος επιθυμεί πολύ το καλό, όμως σε λίγο χρονικό διάστημα, η τεμπελιά και η αργία σβήνουν μέσα του και αυτή την ίδια την έννοια του καλού.
Όταν η ζωή σου είναι κατά Θεόν, να μη λυπάσαι για τις σωματικές στενοχώριες και κακοπάθειες. Ο Θεός μια μέρα θα σου τις πάρει τελείως. Να μη φοβάσαι ούτε το θάνατο· διότι ο Θεός ετοίμασε τα μέλλοντα αγαθά, για να σε κάνει ανώτερο απ’ αυτόν (το θάνατο). (291-2)
Από το βιβλίο: Κωνσταντίνου Καρακόλη, Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου. Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη», σελ. 190.
