Η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, για την οποία ομιλεί το Σύμβολο της Πίστεως, είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία μας· η Εκκλησία που πιστεύει σήμερα αυτό που πίστευε και πριν είκοσι αιώνες, διότι «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Εβρ. 13, 8).
Όπως αναφέρει και το Συνοδικό της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου: «Οἱ προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν, οἱ Διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν, …ἡ χάρις ὡς ἔλαμψεν, …οὕτω φρονοῦμεν, οὕτω λαλοῦμεν, οὕτω κηρύσσομεν… Αὕτη ἡ πίστις τῶν Ἀποστόλων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Πατέρων, αὕτη ἡ πίστις τῶν Ὀρθοδόξων, αὕτη ἡ πίστις τήν Οἰκουμένην ἐστήριξεν».
Αυτή η πίστη ως κόρην οφθαλμού κατέχει και διαφυλάττει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Και την διατηρεί επί είκοσι αιώνες γνήσια και ανόθευτη με αγώνες και θυσίες. Λέει χαρακτηριστικά για την ορθόδοξη πίστη μας ο μεγάλος διδάσκαλος του γένους, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός:
«Ἐγώ ἐδιάβασα καί περί ἱερέων καί περί ἀσεβῶν, αἱρετικῶν καί ἀθέων· τά βάθη τῆς σοφίας ἠρεύνησα· ὅλαι αἱ πίστεις εἶναι ψεύτικες· τοῦτο ἐκατάλαβα ἀληθινόν, ὅτι μόνη ἡ πίστις τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν εἶναι καλή καί ἁγία, τό νά πιστεύωμεν καί νά βαπτιζώμεθα εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Νά εὐφραίνεσθε ὅπου εἶσθε ὀρθόδοξοι χριστιανοί καί νά κλαίετε διά τούς ἀσεβεῖς καί αἱρετικούς ὅπου περιπατοῦν εἰς τό σκότος» (†Αυγ. Καντιώτου, «Κοσμάς ο Αιτωλός», σελ. 131).
Όλα αυτά δεν είναι απόψεις και καυχήσεις ημών των Ορθοδόξων. Υπάρχουν και πολλοί ετερόδοξοι που αναγνωρίζουν τη μοναδικότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, και έχουν την ειλικρίνεια να τη διακηρύξουν. Δεν είναι λίγοι, ιδίως τα τελευταία χρόνια, και αυτοί που ασπάζονται την Ορθοδοξία, βαπτίζονται και γίνονται μέλη της Εκκλησίας. Ας ακούσουμε στη συνέχεια τις δηλώσεις όχι ενός απλού και τυχαίου προτεστάντη, αλλά ενός αγγλικανού καθηγητή της Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Οξφόρδης, του A. P. Stanley. Σε μια σπουδαία διάλεξή του αναφέρει μεταξύ των άλλων και τα εξής:
«Αν επιθυμούμε να ανεύρουμε δογματική πίστη και συντηρητική Παράδοση στην πληρέστερή τους έκφραση, οφείλουμε να μεταβούμε όχι στην Εκκλησία που αυτοαποκαλείται ‟Καθολική”, αλλά στην ΕΚΚΛΗΣΙΑ που ονομάζεται‟Ορθόδοξος”, στην Εκκλησία που θα προτιμούσε να πεθάνει μάλλον, παρά να υποχωρήσει στο ελάχιστο σημείο το οποίο κάποια Σύνοδος ή Πατέρας της εκληροδότησαν.
Αν θεωρούμε τον Μοναχισμό ως πρότυπο χριστιανικής τελειότητος, δεν πρέπει να κρατήσουμε το βήμα μπροστά στο Grande Chartreuse (Μεγάλο Μοναστήρι στη Γαλλία) ή το Monte Casino (Ιταλικό μοναστήρι κοντά στη Ρώμη), αλλά να προχωρήσουμε προς τα ερημητήρια του Άθω και προς τον στύλο του Συμεών του Στυλίτου.
Αν θέλουμε να αποκτήσουμε την αρχαία θεωρία των μυστηριακών τελετών που φθάνει μέχρι τα τελευταία όριά της, ας μη σταματήσουμε στο μέσο του δρόμου μπροστά στην εκκλησία που κατάργησε να νερά του Βαπτίσματος, και μετέθεσε το Χρίσμα και τη Θεία Κοινωνία από τη βρεφική στην ώριμη ηλικία· αλλά ας καταφύγουμε στο παλαιό τυπικό της Ανατολής, η οποία μέχρι σήμερα διατηρεί την τριπλή κατάδυση και μέχρι σήμερα προσφέρει το Χρίσμα και τη Θεία Κοινωνία στα αθώα νήπια» (Κων. Καλλινίκου, «Τα θεμέλια της πίστεως», σελ. 330-331).
Αρχιμ. Επιφανίου Χατζηγιάγκου