ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ Η «ΖΩΗ»
Λίγα λόγια κατατοπιστικά:
Για να βρούμε το ξεκίνημα, αλλά και να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη της Θείας Λειτουργίας των Προηγιασμένων, είναι ανάγκη να ανατρέξουμε στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού. Και να θυμηθούμε ότι οι πιστοί κοινωνούσαν συχνά, σε κάθε Θεία Λειτουργία. Ο Μέγας Βασίλειος μας πληροφορεί ότι στην εποχή του οι πιστοί κοινωνούσαν τουλάχιστον τέσσερις φορές την εβδομάδα ή και περισσότερες ακόμα, αν τύχαινε η μνήμη κάποιου μάρτυρα.
Κάποτε όμως, για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή τους, οι πιστοί δεν μπορούσαν να παρευρεθούν στη Θεία Λειτουργία. Αυτό συνέβαινε σε περιόδους διωγμών, αλλά και αργότερα, όταν οι ασκητές σκόρπισαν σε απόμερες γωνιές. Όλοι αυτοί ήταν δυνατόν να στερηθούν την Θεία Κοινωνία; Γι’ αυτό αφού προσεύχονταν και έλεγαν μερικές ευχές, που σιγά – σιγά διαμορφώθηκαν σε μια μικρή ακολουθία, κοινωνούσαν μόνοι τους με τίμια δώρα, που έπαιρναν μαζί τους από την Κυριακή. Μ’ αυτό τον τρόπο είχαν την δυνατότητα να κοινωνούν κι αυτοί με τα προηγιασμένα τίμια δώρα.
Όμως παρ’ ότι αυτή ήταν η πράξη της Εκκλησίας, το 363 μ. Χ. συνήλθε στη Λαοδίκεια μια Σύνοδος, που επικυρώνοντας παλαιότερη συνήθεια της Εκκλησίας, θέσπισε με τον 49ο κανόνα της, να μην τελείται κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή Θεία Λειτουργία, εκτός από Σάββατο και Κυριακή. Κι αυτό επειδή ο πένθιμος χαρακτήρας της κατανυκτικής αυτής περιόδου ερχόταν σε αντίθεση με τον πανηγυρικό, χαρμόσυνο και αναστάσιμο της Θείας Λειτουργίας. Πώς όμως μπορούσε να συμβιβασθεί αυτή η απόφαση με τη συχνή θεία Κοινωνία των πιστών; Η λύση ήδη υπήρχε. Ήταν τα προηγιασμένα τίμια δώρα. Οι πιστοί μετά τη νηστεία της ημέρας, κατά την ώρα του Εσπερινού κοινωνούσαν απ’ αυτά. Και με το χρόνο η μικρή ακολουθία, που μόνοι τους έκαναν, διαμορφώθηκε στη Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων, όπως την έχουμε σήμερα.
Ποιός ακριβώς είναι ο συντάκτης της δεν μας είναι γνωστό. Σίγουροι είμαστε για την αρχαιότητά της. Την ονομασία της την οφείλει σ’ αυτό ακριβώς που είναι: Στο ότι τα Τίμια Δώρα έχουν προαγιασθεί κατά τη Θεία Λειτουργία της προηγούμενης Κυριακής.
Καθώς τελείται κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής – ιδίως το βράδυ –μαζί με τον Εσπερινό, μέσα σε μια ιδιαίτερα κατανυκτική ατμόσφαιρα, αποτελεί μια από τις πιο ωραίες ακολουθίες της Εκκλησίας μας. και δίνει τη δυνατότητα στους πιστούς για πιο συχνή συμμετοχή στην κοινωνία του Σώματος και Αίματος του Χριστού. Μια δυνατότητα, που οι πιστοί πρέπει κάποτε συνειδητά ν’ ανακαλύψουμε και να αξιοποιήσουμε. Από τη Θεία Κοινωνία θα πάρουμε δύναμη για τον καθημερινό μας αγώνα˙ ενίσχυση για την αποφυγή της αμαρτίας και την απαλλαγή από τα πάθη˙ βοήθεια για την αντιμετώπιση των ποικίλων δοκιμασιών˙ χάρη ουράνια για την σταθεροποίησή μας στην εν Χριστώ ζωή.
Το μικρό αυτό βιβλιαράκι της Θείας Λειτουργίας των Προηγιασμένων με απόδοση του κειμένου στη νεοελληνική, ίσως θα βοηθήσει στην καλύτερη παρακολούθησή της, και μ’ αυτή την προσδοκία έγινε. Το κείμενο, που χρησιμοποιήσαμε είναι από το «Ιερατικόν» της «Αποστολικής Διακονίας» «Έκδοση 1987) και συμπληρωματικά από το ιδιαίτερο βιβλίο επίσης της «Απ. Διακονίας», «Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων» (1981).
Αρχιμανδρίτης Κυριακός Τσολάκης.
Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ ΔΩΡΩΝ
ΕΝΑΡΞΗ
Ο διάκονος:
Ευλόγησον, Δέσποτα.
Ο Ιερεύς:
Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός 1:
Αμήν.2
Ο Αναγνώστης:
Δεύτε προσκυνήσωμεν και προσπέσωμεν τω Βασιλεί ημών Θεώ.
Δεύτε προσκυνήσωμεν και προσπέσωμεν Χριστώ τω Βασιλεί ημών
Θεώ.
Δεύτε προσκυνήσωμεν και προσπέσωμεν αυτώ, Χριστώ τω Βασιλεί και Θεώ ημών.
Προοιμιακός Ψαλμός ργ’ (103)
Ευλόγει η ψυχή μου, τον Κύριον. Κύριε, ο Θεός μου, εμεγαλύνθης σφόδρα.
Εξομολόγησιν και μεγαλοπρέπειαν ενεδύσω, αναβαλλόμενος φως ως ιμάτιον.
Εκτείνων τον ουρανόν ωσεί δέρριν, ο στεγάζων εν ύδασι τα υπερώα αυτού.
Ο τιθείς νέφη την επίβασιν αυτού, ο περιπατών επί πτερύγων ανέμων.
Ο ποιών τους Αγγέλους αυτού πνεύματα, και τους λειτουργούς αυτού πυρός φλόγα.
Ο θεμελιών την γην επί την ασφάλειαν αυτής, ου κλιθήσεται εις τον αιώνα του αιώνος.
Άβυσσος ως ιμάτιον το περιβόλαιον αυτού, επί των ορέων στήσονται ύδατα.
Από επιτιμήσεώς σου φεύξονται, από φωνής βροντής σου δειλιάσουσιν.
Αναβαίνουσιν όρη και καταβαίνουσι πεδία εις τον τόπον, ον εθεμελίωσας αυτά.
Όριον έθου, ο ου παρελεύσονται, ουδέ επιστρέψουσι καλύψαι την γην.
Ο εξαποστέλων πηγάς εν φάραγξιν, αναμέσον των ορέων διελεύσονται ύδατα.
Ποτιούσι πάντα τα θηρία του αγρού, προσδέξονται όναγροι εις δίψαν αυτών.
Επ’ αυτά τα πετεινά του ουρανού κατασκηνώσει, εκ μέσου των πετρών δώσουσι φωνήν.
Ποτίζων όρη εκ των υπερώων αυτού˙ από καρπού των έργων σου χορτασθήσεται η γη.
Ο εξανατέλλων χόρτον τοις κτήνεσι, και χλόην τη δουλεία των ανθρώπων.
Του εξαγαγείν άρτον εκ της γης, και οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου.
Του ιλαρύναι πρόσωπον εν ελαίω, και άρτος καρδίαν ανθρώπου στηρίζει.
Χορτασθήσονται τα ξύλα του πεδίου, αι κέδροι του Λιβάνου, ας εφύτευσας.
Εκεί στρουθία εννοσσεύσουσι, του ερωδιού η κατοικία ηγείται αυτών.
Όρη τα υψηλά ταις ελάφοις, πέτρα καταφυγή τοις λαγωοίς.
Εποίησε σελήνη εις καιρούς, ο ήλιος έγνω την δύσιν αυτού.
Έθου σκότος, και εγένετο νυξ˙ εν αυτή διελεύσονται πάντα τα θηρία του δρυμού.
Σκύμνοι ωρυόμενοι του αρπάσαι και ζητήσαι παρά τω Θεώ βρώσιν αυτοίς.
Ανέτειλεν ο ήλιος, και συνήχθησαν και εις τας μάνδρας αυτών κοιτασθήσονται.
Εξελεύσεται άνθρωπος, επί το έργον αυτού και επί την εργασίαν αυτού έως εσπέρας.
Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε˙ πάντα εν σοφία εποίησας˙ επληρώθη η γη της κτίσεώς σου.
Αύτη η θάλασσα η μεγάλη και ευρύχωρος˙ εκεί ερπετά, ων ουκ έστιν αριθμός, ζώα μικρά μετά μεγάλων.
Εκεί πλοία διαπορεύονται, δράκων ούτος, ον έπλασας εμπαίζειν αυτή.
Πάντα προς σε προσδοκώσι, δούναι την τροφήν αυτοίς εις εύκαιρον˙ δόντος σου αυτοίς συλλέξουσιν.
Ανοίξαντός σου την χείρα τα σύμπαντα πλησθήσονται χρηστότητος˙ αποστρέψαντος δε σου το πρόσωπον, ταραχθήσονται.
Αντανελείς το πνεύμα αυτών, και εκλείψουσι, και εις τον χουν αυτών επιστρέψουσιν.
Εξαποστελείς το πνεύμά σου, και κτισθήσονται, και ανακαινιείς το πρόσωπον της γης.
Ήτω η δόξα Κυρίου εις τους αιώνας˙ ευφρανθήσεται Κύριος επί τοις έργοις αυτού.
Ο επιβλέπων επί την γην και ποιών αυτήν τρέμειν, ο απτόμενος των ορέων και καπνίζονται.
Άσω τω Κυρίω εν τη ζωή μου, ψαλώ τω Θεώ μου έως υπάρχω.
Ηδυνθείη αυτώ η διαλογή μου, εγώ δε εφρανθήσομαι επί τω Κυρίω.
Εκλείποιεν αμαρτωλοί από της γης και άνομοι ώστε μη υπάρχειν αυτούς. Ευλόγει, η ψυχή μου, τον Κύριον.
Και πάλιν:
Ο ήλιος έγνω την δύσιν αυτού˙ έθου σκότος, και εγένετο νύξ.
Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε˙ πάντα εν σοφία εποίησας.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι˙ και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Αλληλούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα˙ δόξα σοι ο Θεός (τρις). Η ελπίς ημών, Κύριε, δόξα σοι.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΑΠΤΗ (=ΣΕΙΡΑ ΑΙΤΗΜΑΤΩΝ)
Ο διάκονος: 3
Εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ της άνωθεν ειρήνης και της σωτηρίας των ψυχών ημών του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, ευσταθείας των αγίων του Θεού Εκκλησιών και της των πάντων ενώσεως του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ του αγίου οίκου τούτου και των μετά πίστεως, ευλαβείας και φόβου Θεού εισιόντων εν αυτώ του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ του αρχιεπισκόπου ημών (δείνος), του τιμίου πρεσβυτερίου, της εν Χριστώ διακονίας, παντός του κλήρου και του λαού του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ του ευσεβούς ημών έθνους, πάσης αρχής και εξουσίας εν αυτώ, του κατά ξηράν, θάλασσαν και αέρα φιλοχρίστου ημών Στρατού, του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ της πόλεως (ή της χώρας, ή κώμης, ή νήσου ή μονής) ταύτης, πάσης πόλεως, χώρας και των πίστει οικούντων εν αυταίς του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ ευκρασίας αέρων, ευφορίας των καρπών της γης και καιρών ειρηνικών του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ πλεόντων, οδοιπορούντων, νοσούντων, καμνόντων, αιχμαλώτων και της σωτηρίας αυτών του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Υπέρ του ρυσθήναι ημάς από πάσης θλίψεως, οργής, κινδύνου και ανάγκης του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός, τη ση χάριτι.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Της παναγίας, αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου, δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας μετά πάντων των αγίων μνημονεύσαντες, και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή του α’ αντιφώνου)
Κύριε, οικτίρμον και ελεήμον, μακρόθυμε και πολυέλεε, ενώτισε την προσευχήν ημών, και πρόσχες τη φωνή της δεήσεως ημών˙ ποίησον μεθ’ ημών σημείον εις αγαθόν˙ οδήγησον ημάς εν τη οδώ σου, του πορεύεσθαι εν τη αληθεία σου˙ εύφρανον τας καρδίας ημών, εις το φοβείσθαι το όνομά σου το άγιον˙ διότι μέγας ει συ, και ποιών θαυμάσια. Συ ει Θεός μόνος, και ουκ έστιν όμοιός σοι εν θεοίς Κύριε˙ δυνατός εν ελέει, και αγαθός εν ισχύϊ εις το βοηθείν, και παρακαλείν, και σώζειν πάντας τους ελπίζοντας εις το όνομά σου το άγιον.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως) Ότι πρέπει σοι πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Η ΣΤΙΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΨΑΛΤΗΡΙΟΥ
Ο αναγνώστης: (Διαβάζει καθαρά τα «Προς Κύριον», δηλαδή τους ψαλμούς του ΙΗ’ (18ου) καθίσματος του Ψαλτηρίου, σε τρεις στάσεις).
Στάση πρώτη Ψαλμός ριθ’ (119)
Προς Κύριον εν τω θλίβεσθαί με εκέκραξα και εισήκουσέ μου.
Κύριε, ρύσαι την ψυχήν μου από χειλέων αδίκων και από γλώσσηςν δολίας.
Τί δοθείη σοι και προς προστεθείη σοι προς γλώσσαν δολίαν;
Τα βέλη του δυνατού ηκονημένα συν τοις άνθραξι τοις ερημικοίς.
Οίμοι! ότι η παροικία μου εμακρύνθη, κατεσκήνωσα μετά των σκηνωμάτων Κηδάρ. Πολλά κατώκησεν η ψυχή μου.
Μετά των μισούντων την ειρήνην ήμην ειρηνικός˙ όταν ελάλουν αυτοίς, επολέμουν με δωρεάν.
Ψαλμός ρκ’ (120)
Ήρα τους οφθαλμούς μου εις τα όρη, όθεν ήξει η βοήθειά μου.
Η βοήθειά μου παρά Κυρίου, του ποιήσαντος τον ουρανόν και την γην.
Μη δώης εις σάλον τον πόδαν σου, μηδέ νυστάξη ο φυλάσσων σε.
Ιδού ου νυστάξει, ουδέ υπνώσει ο φυλάσσων τον Ισραήλ.
Κύριος φυλάξει σε, Κύριος σκέπη σοι επί χείρα δεξιάν σου.
Ημέρας ο ήλιος ου συγκαύσει σε, ουδέ η σελήνη την νύκτα.
Κύριος φυλάξει σε από παντός κακού, φυλάξει την ψυχήν σου ο Κύριος.
Κύριος φυλάξει την είσοδόν σου και την έξοδόν σου, από του νυν και έως του αιώνος.
Ψαλμός ρκα’ (121)
Ευφράνθην επί τοις ειρηκόσι μοι˙ εις οίκον Κυρίου πορευσόμεθα.
Εστώτες ήσαν οι πόδες ημών εν ταις αυλαίς σου, Ιερουσαλήμ.
Ιερουσαλήμ οικοδομουμένη ως πόλις, ής η μετοχή αυτής επί το αυτό.
Εκεί γαρ ανέβησαν αι φυλαί, φυλαί Κυρίου, μαρτύριον τω Ισραήλ, του εξομολογήσασθαι τω ονόματι Κυρίου.
Ότι εκεί εκάθισαν θρόνοι εις κρίσιν, θρόνοι επί οίκον Δαυΐδ.
Ερωτήσατε δη τα εις ειρήνην την Ιερουσαλήμ και ευθηνία τοις αγαπώσί σε.
Γενέσθω δη ειρήνη εν τη δυνάμει σου, και ευθηνία εν ταις πυργοβάρεσί σου.
Ένεκα των αδελφών μου και των πλησίον μου, ελάλουν δη ειρήνην περί σου.
Ένεκα του οίκου Κυρίου του Θεού ημών, εξεζήτησα αγαθά σοι.
Ψαλμός ρκβ’ (122)
Προς σε ήρα τους οφθαλμούς μου, τον κατοικούντα εν τω ουρανώ.
Ιδού ως οφθαλμοί δούλων εις χείρας των κυρίων αυτών, ως οφθαλμοί παιδίσκης εις χείρας της κυρίας αυτής, ούτως οι οφθαλμοί ημών προς Κύριον τον Θεόν ημών, έως ου οικτειρήσαι ημάς.
Ελέησον ημάς, Κύριε, ελέησον ημάς, ότι επί πολύ επλήσθημεν εξουδενώσεως, επί πλείον επλήσθη η ψυχή ημών˙ το όνειδος τοις ευθυνούσι και η εξουδένωσις τοις υπερηφάνοις.
Ψαλμός ρκγ’ (123)
Ει μη ότι Κύριος ην εν ημίν, ειπάτω δη Ισραήλ˙ ει μη ότι Κύριος ην εν ημίν εν τω επαναστήναι ανθρώπους εφ’ ημάς, άρα ζώντας αν κατέπιον ημάς.
Εν τω οργισθήναι τον θυμόν αυτών εφ’ ημάς, άρα το ύδωρ αν κατεπόντισεν ημάς.
Χείμαρρον διήλθεν η ψυχή ημών˙ άρα διήλθεν η ψυχή ημών το ύδωρ το ανυπόστατον.
Ευλογητός Κύριος, ος ουκ έδωκεν ημάς εις θήραν τοις οδούσιν αυτών.
Η ψυχή ημών ως στρουθίον ερρύσθη εκ της παγίδος των θηρευόντων.
Η παγίς συνετρίβη και ημείς ερρύσθημεν.
Η βοήθεια ημών εν ονόματι Κυρίου του ποιήσαντος τον ουρανόν και την γην.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι˙ και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Αλληλούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα, δόξα σοι ο Θεός.
Κύριε, ελέησον (τρις).
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι.
Ο διάκονος:
Έτι και έτι, εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός τη ση χάριτι.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Της παναγίας, αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, μετά πάντων των αγίων μνημονεύσαντες, εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών, Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή του β’ αντιφώνου)
Κύριε, μη τω θυμώ σου ελέγξης ημάς, μηδέ τη οργή σου παιδεύσης ημάς˙ αλλά ποίησον μεθ’ ημών κατά την επιείκειάν σου, ιατρέ και θεραπευτά των ψυχών ημών˙ οδήγησον ημάς επί λιμένα θελήματός σου˙ φώτισον τους οφθαλμούς των καρδιών ημών εις επίγνωσιν της σης αληθείας˙ και δώρησαι ημίν το λοιπόν της παρούσης ημέρας ειρηνικόν και αναμάρτητον και πάντα τον χρόνον της ζωής ημών˙ πρεσβείαις της αγίας Θεοτόκου και πάντων των αγίων.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι σον το κράτος και σου εστίν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο αναγνώστης:
Αμήν. Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Στάση δεύτερη Ψαλμός ρκδ’ (124)
Οι πεποιθότες επί Κύριον, ως όρος Σιών˙ ου σαλευθήσεται εις τον αιώνα ο κατοικών Ιερουσαλήμ.
Όρη κύκλω αυτής, και ο Κύριος, κύκλω του λαού αυτού από του νυν και έως του αιώνος.
Ότι ουκ αφήσει Κύριος την ράβδον των αμαρτωλών επί τον κλήρον των δικαίων, όπως αν μη εκτείνωσιν οι δίκαιοι ανομίαις χείρας αυτών.
Αγάθυνον, Κύριε τοις αγαθοίς και τοις ευθέσι τη καρδία.
Τους δε εκκλίνοντας εις τας στραγγαλιάς απάξει Κύριος μετά των εργαζομένων την ανομίαν.
Ειρήνη επί τον Ισραήλ.
Ψαλμός ρκε’ (125)
Εν τω επιστρέψαι Κύριον την αιχμαλωσίαν Σιών, εγενήθημεν ωσεί παρακεκλημένοι.
Τότε επλήσθη χαράς το στόμα ημών, και η γλώσσα ημών αγαλλιάσεως.
Τότε ερούσιν εν τοις έθνεσιν˙ Εμεγάλυνε Κύριος του ποιήσαι μετ’ αυτών.
Εμεγάλυνε Κύριος του ποιήσαι μεθ’ ημών˙ εγενήθημεν ευφραινόμενοι.
Επίστρεψον, Κύριε την αιχμαλωσίαν ημών, ως χειμάρρους εν τω νότω.
Οι σπείροντες εν δάκρυσιν, εν αγαλλιάσει θεριούσι.
Πορευόμενοι επορεύοντο και έκλαιον, βάλλοντες τα σπέρματα αυτών.
Ερχόμενοι δε ήξουσιν εν αγαλλιάσει, αίροντες τα δράγματα αυτών.
Ψαλμός ρκστ’ (126)
Εάν μη Κύριος οικοδομήση οίκον, εις μάτην εκοπίασαν οι οικοδομούντες.
Εάν μη Κύριος φυλάξη πόλιν, εις μάτην ηγρύπνησεν ο φυλάσσων.
Εις μάτην υμίν εστί το ορθρίζειν, εγείρεσθαι μετά το καθήσθαι, οι εσθίοντες άρτον οδύνης.
Όταν δω τοις αγαπητοίς αυτού ύπνον, ιδού η κληρονομία Κυρίου, υιοί, ο μισθός του καρπού της γαστρός.
Ωσεί βέλη εν χειρί δυνατού, ούτως οι υιοί των εκτετιναγμένων.
Μακάριος, ος πληρώσει την επιθυμίαν αυτού εξ αυτών˙ ου καταισχυνθήσονται, όταν λαλώσι τοις εχθροίς αυτών εν πύλαις.
Ψαλμός ρκζ’ (127)
Μακάριοι πάντες οι φοβούμενοι τον Κύριον, οι πορευόμενοι εν τοις οδοίς αυτού.
Τους πόνους των καρπών σου φάγεσαι˙ μακάριος ει, και καλώς σοι έσται.
Η γυνή σου ως άμπελος ευθηνούσα εν τοις κλίτεσι της οικίας σου. Οι υιοί σου ως νεόφυτα ελαιών κύκλω της τραπέζης σου.
Ιδού ούτως ευλογηθήσεται άνθρωπος ο φοβούμενος τον Κύριον.
Ευλογήσαι σε Κύριος εκ Σιών και ίδοις τα αγαθά Ιερουσαλήμ πάσας τας ημέρας της ζωής σου.
Και ίδοις υιούς των υιών σου. Ειρήνη επί τον Ισραήλ.
Ψαλμός ρκη’ (128)
Πλεονάκις επολέμησάν με εκ νεότητός μου, ειπάτω δη Ισραήλ.
Πλεονάκις επολέμησάν με εκ νεότητός μου, και γαρ ουκ ηδυνήθησάν μοι.
Επί τον νώτόν μου ετέκταινον οι αμαρτωλοί˙ εμάκρυναν την ανομίαν αυτών.
Κύριος δίκαιος συνέκοψεν αυχένας αμαρτωλών.
Αισχυνθήτωσαν και αποστραφήτωσαν εις τα οπίσω πάντες οι μισούντες Σιών.
Γενηθήτωσαν ωσεί χόρτος δωμάτων, ος προ του εκσπασθήναι εξηράνθη.
Ου ουκ επλήρωσε την χείρα αυτού ο θερίζων και τον κόλπον αυτού ο τα δράγματα συλλέγων.
Και ουκ είπον οι παράγοντες˙ Ευλογία Κυρίου εφ’ υμάς, ευλογήκαμεν υμάς εν ονόματι Κυρίου.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι˙ και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Αλληλούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα, δόξα σοι ο Θεός.
Κύριε, ελέησον (τρις).
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι.
Ο διάκονος:
Έτι και έτι, εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός, τη ση χάριτι.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Της παναγίας, αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου, δεσποίνης ημών, Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, μετά πάντων των αγίων μνημονεύσαντες, εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή του γ’ αντιφώνου)
Κύριε ο Θεός, ημών, μνήσθητι ημών των αμαρτωλών και αχρείων δούλων σου, εν τω επικαλείσθαι ημάς το άγιον όνομά σου, και μη καταισχύνης ημάς από της προσδοκίας του ελέους σου˙ αλλά χάρισαι ημίν, Κύριε, πάντα τα προς σωτηρίαν αιτήματα˙ και αξίωσον ημάς αγαπάν και φοβείσθαί σε εξ όλης της καρδίας ημών και ποιείν εν πάσι το θέλημά σου.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι αγαθός και φιλάνθρωπος Θεός υπάρχεις, και σοι την δόξαν αναπέμπομεν, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙
Ο αναγνώστης:
Αμήν. Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Στάση τρίτη ψαλμός ρκθ’ (129)
Εκ βαθέων εκέκραξά σοι, Κύριε˙ Κύριε, εισάκουσον της φωνής μου.
Γενηθήτω τα ώτα σου προσέχοντα εις την φωνήν της δεήσεώς μου.
Εάν ανομίας παρατηρήσης, Κύριε, Κύριε, τίς υποστήσεται;
Ότι παρά σοι ο ιλασμός εστίν.
Ένεκεν του ονόματός σου υπέμεινά σε, Κύριε˙ υπέμεινεν η ψυχή μου εις τον λόγον σου, ήλπισεν η ψυχή μου επί τον Κύριον.
Από φυλακής πρωΐας μέχρι νυκτός, από φυλακή πρωΐας, ελπισάτω Ισραήλ, επί τον Κύριον.
Ότι παρά τω Κυρίω το έλεος και πολλή παρ’ αυτώ λύτρωσις˙ και αυτός λυτρώσεται τον Ισραήλ εκ πασών των ανομιών αυτού.
Ψαλμός ρλ’ (130)
Κύριε, ουχ υψώθη η καρδία μου, ουδέ εμετεωρίσθησαν οι οφθαλμοί μου.
Ουδέ επορεύθην εν μεγάλοις, ουδέ εν θαυμασίοις υπέρ εμέ.
Ει μη εταπεινοφρόνουν, αλλά ύψωσα την ψυχήν μου, ως το απογεγαλακτισμένον επί την μητέρα αυτού, ως ανταποδώσεις επί την ψυχήν μου.
Ελπισάτω Ισραήλ επί τον Κύριον, από του νυν και έως του αιώνος.
Ψαλμός ρλα’ (131)
Μνήσθητι, Κύριε, του Δαυίδ και πάσης της πραότητος αυτού.
Ως ώμοσε τω Κυρίω ηύξατο τω Θεώ Ιακώβ.
Ει εισελεύσομαι εις σκήνωμα οίκου μου, ει αναβήσομαι επί κλίνης στρωμνής μου.
Ει δώσω ύπνον τοις οφθαλμοίς μου, και τοις βλεφάροις μου νυσταγμόν, και ανάπαυσιν τοις κροτάφοις μου.
Έως ου εύρω τόπον τω Κυρίω, σκήνωμα τω Θεώ Ιακώβ.
Ιδού ηκούσαμεν αυτήν εν Ευφραθά, εύρομεν αυτήν εν τοις πεδίοις του δρυμού.
Εισελευσόμεθα εις τα σκηνώματα αυτού, προσκυνήσωμεν εις τον τόπον, ου έστησαν οι πόδες αυτού.
Ανάστηθι, Κύριε, εις την ανάπαυσίν σου, συ και η κιβωτός του αγιάσματός σου.
Οι ιερείς σου ενδύσονται δικαιοσύνην, και οι όσιοί σου αγαλλιάσονται.
Ένεκεν Δαυΐδ του δούλου σου, μη αποστρέψης το πρόσωπον του χριστού σου.
Ώμοσεν Κύριος τω Δαυΐδ αλήθειαν, και ου μη αθετήσει αυτήν.
Εκ καρπού της κοιλίας σου θήσομαι επί του θρόνου σου.
Εάν φυλάξωνται οι υιοί σου την διαθήκην μου, και τα μαρτύριά μου ταύτα, α διδάξω αυτούς, και οι υιοί αυτών έως του αιώνος καθιούνται επί του θρόνου σου.
Ότι εξελέξατο Κύριος την Σιών, ηρετίσατο αυτήν εις κατοικίαν εαυτώ.
Αύτη η κατάπαυσίς μου εις αιώνα αιώνος, ώδε κατοικήσω, ότι ηρετισάμην αυτήν.
Την θύραν αυτής ευλογών ευλογήσω, τους πτωχούς αυτής χορτάσω άρτων.
Τους ιερείς αυτής ενδύσω σωτηρίαν, και οι όσιοι αυτής αγαλλιάσει αγαλλιάσονται.
Εκεί εξανατελώ κέρας τω Δαυΐδ˙ ητοίμασα λύχνον τω χριστώ μου.
Τους εχθρούς αυτού ενδύσω αισχύνην, επί δε αυτόν εξανθήσει το αγίασμά μου.
Ψαλμός ρλβ’ (132)
Ιδού δη τι καλόν, ή τι τερπνόν, άλλ’ ή το κατοικείν αδελφούς επί το αυτό;
Ως μύρον επί κεφαλής, το καταβαίνον επί πώγωνα, τον πώγωνα του Ααρών, το καταβαίνον επί την ώαν του ενδύματος αυτού.
Ως δρόσος Αερμών, η καταβαίνουσα επί τα όρη Σιών. Ότι εκεί ενετείλατο Κύριος την ευλογίαν, ζωήν έως του αιώνος.
Ψαλμός ρλγ’ (133)
Ιδού δη ευλογείτε τον Κύριον, πάντες οι δούλοι Κυρίου, οι εστώτες εν οίκω Κυρίου, εν αυλαίς οίκου Θεού ημών.
Εν ταις νυξίν επάρατε τας χείρας υμών εις τα άγια και ευλογείτε τον Κύριον.
Ευλογήσαι σε Κύριος εκ Σιών, ο ποιήσας τον ουρανόν και την γην.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι˙ και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Αλληλούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα, δόξα σοι, ο Θεός (τρις).
Η ελπίς ημών, Κύριε δόξα σοι.
Ο διάκονος:
Έτι και έτι, εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός, τη ση χάριτι.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Της παναγίας, αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου, δεσποίνης ημών, Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, μετά πάντων των αγίων μνημονεύσαντες, εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή του δ’ αντιφώνου).
Ο τοις ασιγήτοις ύμνοις και απαύστοις δοξολογίας υπό των αγίων δυνάμεων ανυμνούμενος, πλήρωσον το στόμα ημών της αινέσεώς σου, του δούναι μεγαλωσύνην τω ονόματί σου τω αγίω˙ και δος ημίν μερίδα και κλήρον μετά πάντων των φοβουμένων σε εν αληθεία και φυλασσόντων τας εντολάς σου˙ πρεσβείαις της αγίας Θεοτόκου και πάντων των αγίων σου.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι συ ει ο Θεός ημών, Θεός του ελεείν και σώζειν, και σοι την δόξαν αναπέμπομεν, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
ΤΑ ΚΕΚΡΑΓΑΡΙΑ
(Οι ψάλτες ψάλλουν στη συνέχεια αργά και κατανυκτικά τα «Κεκραγάρια», δηλαδή τους ψαλμούς 140, 141, 129 και 116 στον ορισμένο ήχο. Τους στίχους «Θου Κύριε… και μετά» που ακολουθούν, τους ψάλλουν σύντομα».
Ψαλμός ρμ’ (140)
Κύριε εκέκραξα προς σε, εισάκουσόν μου. Εισάκουσόν μου, Κύριε. Κύριε, εκέκραξα προς σε, εισάκουσόν μου˙ πρόσχες τη φωνή της δεήσεώς μου, εν τω κεκραγέναι με προς σε. Εισάκουσόν μου, Κύριε.
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου˙ έπαρσις των χειρών μου θυσία εσπερινή˙ Εισάκουσόν μου, Κύριε.
Θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου, και θύραν περιοχής περί τα χείλη μου.
Μη εκκλίνης την καρδίαν μου εις λόγους πονηρίας, του προφασίζεσθαι προφάσεις εν αμαρτίαις.
Συν ανθρώποις εργαζομένοις την ανομίαν, και ου μη συνδυάσω μετά των εκλεκτών αυτών.
Παιδεύσει με δίκαιος εν ελέει και ελέγξει με˙ έλαιον δε αμαρτωλού μη λιπανάτω την κεφαλήν μου.
Ότι έτι και η προσευχή μου εν ταις ευδοκίαις αυτών˙ κατεπόθησαν εχόμενα πέτρας, οι κριταί αυτών.
Ακούσονται τα ρήματά μου, ότι ηδύνθησαν˙ ωσεί πάχος γης ερράγη επί της γης, διεσκορπίσθη τα οστά αυτών παρά τον άδην.
Ότι προς σε, Κύριε, Κύριε, οι οφθαλμοί μου˙ επί σοι ήλπισα, μη αντανέλης την ψυχήν μου.
Φύλαξόν με από παγίδος, ης συνεστήσαντό μοι, και από σκανδάλων των εργαζομένων την ανομίαν.
Πεσούνται εν αμφιβλήστρω αυτών οι αμαρτωλοί˙ κατά μόνας ειμί εγώ, έως αν παρέλθω.
Ψαλμός ρμα’ (141)
Φωνή μου προς Κύριον εκέκραξα, φωνή μου προς Κύριον εδεήθην.
Εκχεώ ενώπιον αυτού την δέησίν μου, την θλίψίν μου ενώπιον αυτού απαγγελώ.
Εν τω εκλείπειν εξ εμού το πνεύμά μου, και συ έγνως τας τρίβους μου.
Εν οδώ ταύτη, η επορευόμην, έκρυψαν παγίδα μοι.
Κατενόουν εις τα δεξιά και επέβλεπον, και ουκ ήν ο επιγινώσκων με.
Απώλετο φυγή απ’ εμού και ουκ έστιν ο εκζητών την ψυχήν μου.
Εκέκραξα προς σε, Κύριε˙ είπα˙ Συ ει η ελπίς μου, μερίς μου ει εν γη ζώντων.
Πρόσχες προς την δέησίν μου, ότι εταπεινώθην σφόδρα˙
Ρύσαί με εκ των καταδιωκόντων με, ότι εκραταιώθησαν υπέρ εμέ.
(Στη συνέχεια ψάλλονται τα τροπάρια της ημέρας από το Τριώδιο και το Μηναίο. Σ’ αυτά προτάσσονται οι στίχοι που ακολουθούν. Αν τα τροπάρια είναι λιγώτερα από δέκα, τότε οι πρώτοι δύο ή τέσσερις στίχοι ψάλλονται όπως οι προηγούμενοι και οι υπόλοιποι οκτώ ή έξι, προτάσσονται από τα τροπάρια).
Εξάγαγε εκ φυλακής την ψυχήν μου, του εξομολογήσασθαι τω ονόματί σου.
Εμέ υπομενούσι δίκαιοι, έως ου ανταποδώς μοι.
Ψαλμός ρκθ’ (129)
Εκ βαθέων εκέκραξά σοι, Κύριε, Κύριε, εισάκουσον της φωνής μου.
Γενηθήτω τα ώτα σου προσέχοντα εις την φωνήν της δεήσεώς μου.
Εάν ανομίας παρατηρήσης, Κύριε, Κύριε, τίς υποστήσεται; Ότι παρά σοι ο ιλασμός εστίν.
Ένεκεν του ονόματός σου υπέμεινά σε, Κύριε˙ υπέμεινεν η ψυχή μου εις τον λόγον σου, ήλπισεν η ψυχή μου επί τον Κύριον.
Από φυλακής πρωΐας μέχρι νυκτός, από φυλακής πρωΐας, ελπισάτω Ισραήλ επί τον Κύριον.
Ότι παρά τω Κυρίω το έλεος, και πολλή παρ’ αυτώ λύτρωσις˙ και αυτός λυτρώσεται τον Ισραήλ εκ πασών των ανομιών αυτού.
Ψαλμός ριστ’ (116)
Αινείτε τον Κύριον, πάντα τα έθνη, επαινέσατε αυτόν, πάντες οι λαοί.
Ότι εκραταιώθη το έλεος αυτού εφ’ ημάς και η αλήθεια του Κυρίου μένει εις τον αιώνα.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι˙
Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
(Και ψάλλεται το «Δοξαστικόν» ή το «Θεοτοκίον» της ημέρας και γίνεται η είσοδος).
Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
Ο διάκονος: (Σιγανά)
Του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή της εισόδου)
Εσπέρας και πρωΐ και μεσημβρίας αινούμεν, αινούμεν, ευλογούμεν, ευχαριστούμεν και δεόμεθά σου, δέσποτα των απάντων, φιλάνθρωπε, Κύριε. Κατεύθυνον την προσευχήν ημών, ως θυμίαμα ενώπιόν σου˙ και μη εκκλίνης τας καρδίας ημών εις λόγους ή εις λογισμούς, πονηρίας, αλλά ρύσαι ημάς εκ πάντων των θηρευόντων τας ψυχάς ημών˙ ότι προς σε, Κύριε, Κύριε, οι οφθαλμοί ημών, και επί σοι ηλπίσαμεν˙ μη καταισχύνης ημάς, ο Θεός ημών. Ότι πρέπει σοι πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Ο διάκονος: (Σιγά προς τον ιερέα)
Ευλόγησον, δέσποτα, την αγίαν είσοδον.
Ο Ιερεύς: (Ευλογεί την είσοδον και λέει)
Ευλογημένη η είσοδος των αγίων σου, πάντοτε νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Ο διάκονος:
Σοφία˙ Ορθοί.
(Και ο διάκονος θυμιατίζει)
Ο αναγνώστης:
Φως ιλαρόν αγίας δόξης, αθανάτου Πατρός, ουρανίου, αγίου, μάκαρος, Ιησού Χριστέ, ελθόντες επί την ηλίου δύσιν, ιδόντες φως εσπερινόν, υμνούμεν Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα, Θεόν. Άξιόν σε εν πάσι καιροίς υμνείσθαι φωναίς αισίαις, Υιέ Θεού, ζωήν ο διδούς˙ διο ο κόσμος σε δοξάζει.
Ο διάκονος:
Εσπέρας.
(Και ο αναγνώστης διαβάζει αργά και καθαρά το πρώτο ανάγνωσμα από το βιβλίο της Γενέσεως (ή της Εξόδου κατά την Μ. Εβδομάδα). Στην αρχή λέει το «Προκείμενον» δηλ. τον ψαλμικό στίχο και από ποιο βιβλίο είναι η περικοπή).
Ο διάκονος:
Σοφία. Πρόσχωμεν.
(Όταν τελειώσει το πρώτο ανάγνωσμα, ο αναγνώστης διαβάζει το «προκείμενον» του δευτέρου αναγνώσματος και στη συνέχεια λέει δυνατά):
Ο αναγνώστης:
Κέλευσον!
(Ο Ιερεύς κρατάει το θυμιατό και αναμμένη λαμπάδα και λέει:)
Ο Ιερεύς:
Σοφία˙ Ορθοί.
(Έπειτα ο ιερεύς βγαίνει στην ωραία Πύλη και βλέποντας προς την εικόνα του Χριστού εκφωνεί):
Φως Χριστού, (και στρεφόμενος προς το Λαό) φαίνει πάσι.
Ο αναγνώστης:
Παροιμιών (ή Ιώβ) το ανάγνωσμα.
Ο διάκονος:
Σοφία. Πρόσχωμεν.
(Όταν τελειώσει ο αναγνώστης, ο ιερεύς τον ευλογεί και του λέει)
Ο Ιερεύς:
Ειρήνη σοι. Σοφία.
(Στη συνέχεια ο Ιερεύς ψάλλει μπροστά στην Αγία Τράπεζα αργά και κατανυκτικά ενώ θυμιατίζει):
Ο Ιερεύς:
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου, ως θυμίαμα ενώπιόν σου˙ έπαρσις των χειρών μου, θυσία εσπερινή.
(Το ίδιο το επαναλαμβάνουν οι ψάλτες ενώ ο Ιερεύς θυμιατίζει γύρω – γύρω την Αγία Τράπεζα, την πρόθεση και από την Ωραία Πύλη τους πιστούς και λέει τους στίχους):
Ο Ιερεύς:
Κύριε, εκέκραξα προς σε, εισάκουσόν μου, εισάκουσόν μου, Κύριε. Κύριε εκέκραξα προς σε, εισάκουσόν μου, πρόσχες τη φωνή της δεήσεώς μου εν τω κεκραγέναι με προς σε.
Ο χορός:
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου…
Ο Ιερεύς:
Θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου και θύραν περιοχής περί τα χείλη μου.
Ο χορός:
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου…
Ο Ιερεύς:
Μη εκκλίνης την καρδίαν μου εις λόγους πονηρίας του προφασίζεσθαι προφάσεις εν αμαρτίαις.
Ο χορός:
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου…
Ο Ιερεύς:
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι. Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων˙ αμήν.
Ο χορός:
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου…
Και πάλι:
Ο Ιερεύς:
Κατευθυνθήτω η προσευχή μου, ως θυμίαμα ενώπιόν σου˙
Ο χορός:
Έπαρσις των χειρών μου, θυσία εσπερινή.
(Στη συνέχεια αν τύχει μνήμη κάποιου εορταζομένου αγίου, διαβάζεται το Αποστολικό και Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Επίσης τις τρεις πρώτες ημέρες της Μ. Εβδομάδος διαβάζεται ευαγγελικό ανάγνωσμα. Στην περίπτωση αυτή ο αναγνώστης απαγγέλει το «προκείμενο» και αναφέρει το βιβλίο από το οποίο είναι το ανάγνωσμα).
Ο διάκονος:
Πρόσχωμεν. Σοφία.
Ο Ιερεύς: (Την ίδια ώρα λέει την ευχή)
Έλλαμψον εν ταις καρδίαις ημών, φιλάνθρωπε δέσποτα, το της σης θεογνωσίας ακήρατον φως και τους της διανοίας ημών οφθαλμούς διάνοιξον, εις την των ευαγγελικών σου κηρυγμάτων κατανόησιν. Ένθες ημίν και τον των μακαρίων σου εντολών φόβον, ίνα τας σαρκικάς επιθυμίας πάσας καταπατήσαντες, πνευματικήν πολιτείαν μετέλθωμεν, πάντα τα προς ευαρέστησιν την σην και φρονούντες και πράττοντες. Συ γαρ ει ο φωτισμός των ψυχών και των σωμάτων ημών, Χριστέ ο Θεός, και σοι την δόξαν αναπέμπομεν συν τω ανάρχω σου Πατρί και τω παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ σου Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
(Και προς τον αναγνώστη όταν τελειώσει την ανάγνωση):
Ο Ιερεύς:
Ειρήνη σοι τω αναγινώσκοντι.
Ο χορός:
Αλληλούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα.
Ο Ιερεύς:
Σοφία. Ορθοί. Ακούσωμεν του αγίου Ευαγγελίου. Ειρήνη πάσι.
Ο χορός:
Και τω πνεύματί σου.
Ο διάκονος:
Εκ του κατά … αγίου Ευαγγελίου το ανάγνωσμα.
Ο Ιερεύς:
Πρόσχωμεν.
Ο χορός:
Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι.
(Όταν τελειώσει η ανάγνωση του ιερού Ευαγγελίου, λέει προς τον διάκονο):
Ο Ιερεύς:
Ειρήνη σοι τω ευαγγελιζομένω.
Ο χορός:
Δόξα σοι, Κύριε, Δόξα σοι.
Η ΕΚΤΕΝΗΣ (=ΜΕΓΑΛΗ) ΙΚΕΣΙΑ
Ο διάκονος:
Είπωμεν πάντες εξ όλης της ψυχής και εξ όλης της διανοίας ημών είπωμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον (γ). ( Το ίδιο και στα επόμενα).
Ο διάκονος:
Κύριε, παντοκράτορ, ο Θεός των πατέρων ημών, δεόμεθά σου, επάκουσον και ελέησον. Ελέησον ημάς, ο Θεός, κατά το μέγα έλεός σου, δεόμεθά σου επάκουσον και ελέησον.
Έτι δεόμεθα υπέρ του αρχιεπισκόπου ημών (δείνος).
Έτι δεόμεθα υπέρ των αδελφών ημών, των ιερέων, ιερομονάχων, ιεροδιακόνων και μοναχών και πάσης της εν Χριστώ ημών αδελφότητος.
Έτι δεόμεθα υπέρ ελέους, ζωής, ειρήνης, υγείας, σωτηρίας, επισκέψεως, συγχωρήσεως και αφέσεως των αμαρτιών των δούλων του Θεού, πάντων των ευσεβών και ορθοδόξων χριστιανών, των κατοικούντων και παρεπιδημούντων εν τη πόλει (ή τη χώρα, ή τη κώμη, ή τη νήσω) ταύτη, των ενοριτών, επιτρόπων, συνδρομητών και αφιερωτών της αγίας εκκλησίας ταύτης.
Έτι δεόμεθα υπέρ των μακαρίων και αοιδίμων κτιτόρων της αγίας εκκλησίας (ή μονής) ταύτης, και υπέρ πάντων των προαναπαυσαμένων πατέρων και αδελφών ημών, των ενθάδε ευσεβώς κειμένων και απανταχού ορθοδόξων.
Έτι δεόμεθα υπέρ των καρποφορούντων και καλλιεργούντων εν τω αγίω και πανσέπτω ναώ τούτω, κοπιώντων, ψαλλόντων, και υπέρ του περιεστώτος λαού του απεκδεχομένου το παρά σου το μέγα και πλούσιον έλεος.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή της εκτενούς ικεσίας)
Κύριε, ο Θεός ημών, την εκτενή ταύτην ικεσίαν πρόσδεξαι παρά των σων δούλων, και ελέησον ημάς κατά το πλήθος του ελέους σου˙ και τους οικτιρμούς σου κατάπεμψον εφ’ ημάς, και επί πάντα τον λαόν σου, τον απεκδεχόμενον τα παρά σου πλούσιον έλεος.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι ελεήμων και φιλάνθρωπος Θεός υπάρχεις και σοι την δόξαν αναπέμπομεν, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
ΔΕΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΚΑΤΗΧΟΥΜΕΝΩΝ
Ο διάκονος:
Εύξασθε οι κατηχούμενοι τω Κυρίω.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Οι πιστοί υπέρ των κατηχουμένων δεηθώμεν. Ίνα ο Κύριος αυτούς ελεήση. Κατηχήση αυτούς τον λόγον της αληθείας. Αποκαλύψη ατυοίς το ευαγγέλιον της δικαιοσύνης. Ενώση αυτούς τη αγία αυτού, καθολική και αποστολική Εκκλησία. Σώσον, ελέησον, αντιλαβού, και διαφύλαξον αυτούς ο Θεός, τη ση χάριτι.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Οι κατηχούμενοι τας κεφαλάς ημών τω Κυρίω κλίνατε.
Ο χορός:
Σοι Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Ευχή υπέρ των κατηχουμένων)
Ο Θεός, ο Θεός ημών, ο κτίστης και δημιουργός των απάντων, ο πάντας θέλων σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν, επίβλεψον επί τους δούλους σου τους κατηχουμένους, και λύτρωσαι αυτούς της παλαιάς πλάνης και της μεθοδείας του αντικειμένου και προσκάλεσαι αυτούς εις την ζωήν την αιώνιον, φωτίζων αυτών τας ψυχάς και τα σώματα, και συγκαταριθμών αυτούς τη λογική σου ποίμνη, εφ’ ήν το όνομά σου το άγιον επικέκληται.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ίνα και αυτοί συν ημίν δοξάζωσι το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομά σου, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Ο διάκονος:
Όσοι κατηχούμενοι προέλθετε˙ οι κατηχούμενοι προέλθετε.
(Οι δεήσεις που ακολουθούν λέγονται από την Τετάρτη της τετάρτης εβδομάδος, της «μεσονηστίμου». Είναι «υπέρ των προς τον άγιον φώτισμα ευτρεπιζομένων. Γι’ αυτούς δηλαδή που ετοιμάζονται για να δεχτούν το άγιο Βάπτισμα).
Ο διάκονος:
Όσοι προς το φώτισμα, προσέλθετε˙ εύξασθε οι προς το φώτισμα τω Κυρίω.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον. (Το επαναλαμβάνει σε κάθε δέηση).
Ο διάκονος:
Οι πιστοί, υπέρ των προς το άγιον φώτισμα ευτρεπιζομένων αδελφών και της σωτηρίας αυτών, του Κυρίου δεηθώμεν.
Όπως Κύριος ο Θεός ημών στηρίξη αυτούς και ενδυναμώση, του Κυρίου δεηθώμεν.
Φωτίση αυτούς φωτισμώ γνώσεως και ευσεβείας, του Κυρίου δεηθώμεν.
Καταξιώση αυτούς εν καιρώ ευθέτω του λουτρού της παλιγγενεσίας, της αφέσεως των αμαρτιών, και του ενδύματος της αφθαρσίας, του Κυρίου δεηθώμεν.
Αναγεννήση αυτούς δι’ ύδατος και Πνεύματος, του Κυρίου δεηθώμεν.
Χαρίσηται αυτοίς την τελειότητα της πίστεως, του Κυρίου δεηθώμεν.
Συγκαταριθμήση αυτούς τη αγία αυτού και εκλεκτή ποίμνη, του Κυρίου δεηθώμεν.
Σώσον, ελέησον, αντιλαβού και διαφύλαξον αυτούς, ο Θεός τη ση χάριτι.
Οι προς το φώτισμα, τας κεφαλάς υμών τω Κυρίω κλίνατε˙
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή «υπέρ των προς το άγιον φώτισμα ευτρεπιζομένων).
Επίφανον, δέσποτα, το πρόσωπόν σου, επί τους προς το άγιον φώτισμα ευτρεπιζομένους, και επιποθούντας τον της αμαρτίας μολισμόν αποτινάξασθαι˙ καταύγασον αυτών την διάνοιαν˙ βεβαίωσον αυτούς εν τη πίστει˙ στήριξον εν ελπίδι˙ τελείωσον εν αγάπη˙ μέλη τίμια του Χριστού σου ανάδειξον, του δόντος εαυτόν αντίλυτρον υπέρ των ψυχών ημών.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι συ ει ο φωτισμός ημών και σοι την δόξαν αναπέμπομεν, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Ο διάκονος:
Όσοι προς το φώτισμα, προέλθετε˙ οι προς το φώτισμα προέλθετε.
(Μέχρις εδώ, όσα λέγονται από την Τετάρτη της τετάρτης εβδομάδος των Νηστειών).
Ο διάκονος:
Όσοι κατηχούμενοι προέλθετε˙ μη τις των κατηχουμένων.
ΔΕΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ
Ο διάκονος:
Όσοι πιστοί, έτι και έτι εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός, τη ση χάριτι. Σοφία.
(Ευχή πιστών Α’ )
Ο Ιερεύς:
Ο Θεός ο μέγας και αινετός, ο τω ζωοποιώ του Χριστού σου θανάτω εις αφθαρσίαν ημάς εκ φθοράς μεταστήσας, συ πάσας ημών τας αισθήσεις της εμπαθούς νεκρώσεως ελευθέρωσον, αγαθόν ταύταις ηγεμόνα τον ένδοθεν λογισμόν επιστήσας. Και οφθαλμός μεν απέστω παντός πονηρού βλέμματος, ακοή δε λόγοις αργοίς ανεπίβατος, η δε γλώττα καθαρευέτω ρημάτων απρεπών˙ άγνισον ημών τα χείλη τα αινούντά σε, Κύριε˙ τας χείρας ημών ποίησον, των μεν φαύλων απέχεσθαι πράξεων, ενεργείν δε μόνα τα σοι ευάρεστα, πάντα ημών τα μέλη και την διάνοιαν, τη ση κατασφαλιζόμενος χάριτι.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι πρέπει σοι πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις, τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Ο διάκονος:
Έτι και έτι εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός τη ση χάριτι. Σοφία.
(Ευχή πιστών Β’)
Ο Ιερεύς:
Δέσποτα άγιε, υπεράγαθε, δυσωπούμέν σε τον εν ελέει πλούσιον, ίλεων γενέσθαι ημίν τοις αμαρτωλοίς και αξίους ημάς ποιήσαι της υποδοχής του μονογενούς σου Υιού και Θεού ημών, του βασιλέως της δόξης. Ιδού γαρ το άχραντον αυτού σώμα, και το ζωοποιόν αίμα κατά την παρούσαν ώραν εισπορευόμενα, τη μυστική ταύτη προτίθεσθαι μέλλει τραπέζη, υπό πλήθους στρατιάς ουρανίου αοράτως δορυφορούμενα˙ ων την μετάληψιν ακατάκριτον ημίν δώρησαι, ίνα δι’ αυτών το της διανοίας όμμα καταυγαζόμενοι, υιοί φωτός και ημέρας γενώμεθα.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Κατά την δωρεάν του Χριστού σου, μεθ’ ου ευλογητός ει, συν τω παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ σου Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ ΔΩΡΩΝ
(Αντί χερουβικού ύμνου, ψάλλεται ο επόμενος).
Νυν αι δυνάμεις των ουρανών συν ημίν αοράτως λατρεύουσιν˙ ιδού γαρ εισπορεύεται ο βασιλεύς της δόξης.
(Στο σημείο αυτό γίνεται η είσοδος των τιμίων δώρων, χωρίς ο ιερεύς να λέει τίποτε. Οι πιστοί γονατίζουν. Όταν τελειώσει η είσοδος, οι ψάλτες συνεχίζουν):
(Ιδού θυσία μυστική τετελειωμένη δορυφορείται. Πίστει και πόθω προσέλθωμεν, ίνα μέτοχοι ζωής αιωνίου γενώμεθα. Αλληούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα.
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Ο διάκονος:
Πληρώσωμεν την εσπερινήν δέησιν ημών τω Κυρίω.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον. (Το ίδιο και στα επόμενα).
Ο διάκονος:
Υπέρ των προτεθέντων και προαγιασθέντων τιμίων δώρων του Κυρίου δεηθώμεν.
Όπως ο φιλάνθρωπος Θεός ημών, ο προσδεξάμενος αυτά εις το άγιον και υπερουράνιον και νοερόν αυτού θυσιαστήριον εις οσμήν ευωδίας πνευματικής, αντικαταπέμψη ημίν την θείαν χάριν και την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος δεηθώμεν.
Υπέρ του ρυσθήναι ημάς από πάσης θλίψεως, οργής, κινδύνου και ανάγκης του Κυρίου δεηθώμεν.
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον, και διαφύλαξον ημάς, ο Θεός, τη ση χάριτι.
Την εσπέραν πάσαν, τελείαν, αγίαν, ειρηνικήν και αναμάρτητον, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα.
Ο χορός:
Παράσχου Κύριε. (Το ίδιο και στα επόμενα).
Ο διάκονος:
Άγγελον ειρήνης, πιστόν οδηγόν, φύλακα των ψυχών και των σωμάτων ημών, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα.
Συγγνώμην και άφεσιν των αμαρτιών και των πλημμελημάτων ημών, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα.
Τα καλά και συμφέροντα ταις ψυχαίς ημών, και ειρήνην τω κόσμω παρά του Κυρίου αιτησώμεθα.
Τον υπόλοιπον χρόνον της ζωής ημών, εν ειρήνη και μετανοία εκτελέσαι, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα.
Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά, και καλήν απολογίαν την επί του φοβερού βήματος του Χριστού αιτησώμεθα.
Την ενότητα της πίστεως και την κοινωνίαν του Αγίου Πνεύματος αιτησάμενοι, εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή)
Ο των αρρήτων και αθεάτων μυστηρίων Θεός, παρ’ ώ οι θησαυροί της σοφίας και της γνώσεως οι απόκρυφοι, ο την διακονίαν της λειτουργίας ταύτης αποκαλύψας ημίν και θέμενος ημάς τους αμαρτωλούς δια την πολλήν σου φιλανθρωπίαν, εις το προσφέρειν σοι δώρά τε και θυσίας υπέρ των ημετέρων αμαρτημάτων και των του λαού αγνοημάτων˙ αυτός αόρατε βασιλεύ, ο ποιών μεγάλα και ανεξιχνίαστα, ένδοξά τε και εξαίσια, ων ουκ έστιν αριθμός, έπιδε εφ’ ημάς τους αναξίους δούλους σου τους τω αγίω τούτω θυσιαστηρίω ως τω χερουβικώ σου παρισταμένους θρόνω, εφ’ ω ο μονογενής σου Υιός και Θεός ημών δια των προκειμένων φρικτών επαναπαύεται μυστηρίων˙ και πάσης ημάς και τον πιστόν σου λαόν ελευθερώσας ακαθαρσίας, αγίασον πάντων ημών τας ψυχάς και τα σώματα αγιασμώ αναφαιρέτω, ίνα εν καθαρώ συνειδότι, ανεπαισχύντω προσώπω, πεφωτισμένη καρδία, των θείων τούτων μεταλαμβάνοντες αγιασμάτων και υπ’ αυτών ζωοποιούμενοι, ενωθώμεν αυτώ τω Χριστώ σου, τω αληθινώ Θεώ ημών, τω ειπόντι˙ ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει καγώ εν αυτώ˙ όπως ενοικούντος εν ημίν και εμπεριπατούντος του Λόγου σου, Κύριε, γενώμεθα ναός του παναγίου και προσκυνητού σου Πνεύματος, λελυτρωμένοι πάσης διαβολικής μεθοδείας, εν πράξει ή λόγω ή κατά διάνοιαν ενεργουμένης και τύχωμεν των επηγγελμένων ημίν αγαθών, συν πάσι τοις αγίοις σου τοις απ’ αιώνός σοι ευαρεστήσασιν.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Και καταξίωσον ημάς, Δέσποτα, μετά παρρησίας ακατακρίτως τολμάν επικαλείσθαί σε, τον επουράνιον Θεόν, Πατέρα και λέγειν˙
Ο αναγνώστης:
Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου, ελθέτω η βασιλεία σου, γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης˙ τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών˙ και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού.
Ο Ιερεύς:
Ότι σου εστίν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
ΕΥΧΗ ΚΕΦΑΛΟΚΛΙΣΙΑΣ – ΕΥΧΕΣ Θ. ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ – ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΙΣΤΩΝ
Ο Ιερεύς:
Ειρήνη πάσι.
Ο χορός:
Και τω πνεύματί σου.
Ο διάκονος:
Τας κεφαλάς ημών τω Κυρίω κλίνωμεν.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
Ο Ιερεύς: (Την ευχή της κεφαλοκλισίας)
Ο Θεός, ο μόνος αγαθός και εύσπλαγχνος, ο εν υψηλοίς κατοικών και τα ταπεινά εφορών, έπιδε ευσπλάγχνω όμματι επί πάντα τον λαόν σου, και φύλαξον αυτόν και αξίωσον πάντας ημάς ακατακρίτως μετασχείν των ζωοποιών σου τούτων μυστηρίων˙ σοι γαρ τας εαυτών υπεκλίναμεν κεφαλάς, απεκδεχόμενοι τα παρά του πλούσιον έλεος.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Χάριτι και οικτηρμοίς και φιλανθρωπία του μονογενούς σου Υιού, μεθ’ ου ευλογητός ει συν τω παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ σου πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
(Και αυτή την ευχή)
Ο Ιερεύς:
Πρόσχες, Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, εξ αγίου κατοικητηρίου σου και από θρόνου δόξης της βασιλείας σου, και ελθέ εις το αγιάσαι ημάς, ο άνω τω Πατρί συγκαθήμενος και ώδε ημίν αοράτως συνών. Και καταξίωσον τη κραταιά σου χειρί μεταδούναι ημίν του αχράντου σώματός σου και του τιμίου σου αίματος και δι’ ημών παντί τω λαώ.
Ο διάκονος:
Πρόσχωμεν.
Ο Ιερεύς:
Τα προηγιασμένα άγια τοις αγίοις.
Ο χορός:
Εις άγιος, εις Κύριος, Ιησούς Χριστός, εις δόξαν Θεού Πατρός˙ αμήν.
Ο χορός:
Γεύσασθε και ίδετε, ότι χρηστός ο Κύριος. Αλληλούϊα.
(Ευχές για τη Θεία Κοινωνία)3
Πιστεύω, Κύριε και ομολογώ ότι συ ει αληθώς ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος, ο ελθών εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ων πρώτος ειμί εγώ. Έτι πιστεύω ότι τούτο αυτό εστί το τίμιον Αίμά σου. Δέομαι ουν σου˙ ελέησόν με και συγχώρησόν μοι τα παραπτώματά μου, τα εκούσια και τα ακούσια, τα εν λόγω, τα εν έργω, τα εν γνώσει και αγνοία˙ και αξίωσόν με ακατακρίτως μετασχείν των αχράντων σου μυστηρίων, εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον. Αμήν.
Ιδού, βαδίζω προς θείαν Κοινωνίαν. Πλαστουργέ, μη φλέξης με τη μετουσία˙ πυρ γαρ υπάρχεις τους αναξίους φλέγον. Άλλ’ ουν κάθαρον εκ πάσης με κηλίδος.
Του Δείπνου σου του μυστικού σήμερον, Υιέ Θεού, κοινωνόν με παράλαβε˙ ου μη γαρ τοις εχθροίς σου το μυστήριον είπω˙ ου φίλημά σοι δώσω καθάπερ ο Ιούδας˙ άλλ’ ως ο ληστής ομολογώ σοι˙ Μνήσθητί μου Κύριε όταν έλθης εν τη βασιλεία σου.
Θεουργόν Αίμα φρίξον, άνθρωπε, βλέπων˙ Άνθραξ γαρ εστί τους αναξίους φλέγων˙ Θεού το σώμα και θεοί με και τρέφει˙ Θεοί το πνεύμα, τον δε νουν τρέφει ξένως.
Έθελξας πόθω με, Χριστέ, και ηλλοίωσας τω θείω σου έρωτι˙ αλλά κατάφλεξον πυρί αΰλω τας αμαρτίας μου, και εμπλησθήναι της εν σοι τρυφής καταξίωσον, ίνα τας δύο σκιρτών μεγαλύνω, Αγαθέ, παρουσίας σου.
Εν ταις λαμπρότησι των αγίων σου, πώς εισελεύσομαι ο ανάξιος; Εάν γαρ τολμήσω συνεισελθλείν εις τον νυμφώνα, ο χιτών με ελέγχει, ότι ουκ έστι του γάμου, και δέσμιος εκβαλούμαι υπό των Αγγέλων˙ καθάρισον, Κύριε, τον ρύπον της ψυχής μου, και σώσον με, ως φιλάνθρωπος.
Δέσποτα φιλάνθρωπε, Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός μου, μη εις κρίμά μοι γένοιτο τα Άγια ταύτα, δια το ανάξιον είναί με, άλλ’ εις κάθαρσιν και αγιασμόν ψυχής τε και σώματος και εις αρραβώνα μελλούσης ζωής και βασιλείας. Εμοί δε το προσκολλάσθαι τω Θεώ αγαθόν εστί, τίθεσθαι εν τω Κυρίω την ελπίδα της σωτηρίας μου.
Και πάλι˙
Του Δείπνου σου του μυστικού σήμερον Υιέ Θεού,…
Ο διάκονος:
Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε.
(Και κοινωνούν με ευλάβεια και προσοχή οι πιστοί. Όταν τελειώσει η Θ. Κοινωνία λέει:)
Ο Ιερεύς:
Σώσον, ο Θεός, τον λαόν σου και ευλόγησον την κληρονομίαν σου.
Ο χορός:
Ευλογήσω τον Κύριον εν παντί καιρώ, δια παντός η αίνεσις αυτού εν τω στόματί μου˙ άρτον ουράνιον και ποτήριον ζωής γεύσασθε και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος˙ Αλληλούϊα, αλληλούϊα, αλληλούϊα.
Ο Ιερεύς:
Ευλογητός ο Θεός ημών. (Και «εκφώνως» προς τον λαό):
Πάντοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ – ΑΠΟΛΥΣΗ
Ο διάκονος:
Ορθοί˙ μεταλαβόντες των θείων, αγίων, αχράντων, αθανάτων, επουρανίων και ζωοποιών, φρικτών του Χριστού μυστηρίων, αξίως ευχαριστήσωμεν τω Κυρίω.
Ο χορός:
Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι.
Ο διάκονος:
Αντιλαβού, σώσον, ελέησον και διαφύλαξον ημάς ο Θεός, τη ση χάριτι.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο διάκονος:
Την εσπέραν πάσαν, τελείαν, αγίαν, ειρηνικήν και αναμάρτητον αιτησάμενοι, εαυτούς και αλλήλους, και πάσαν την ζωήν ημών, Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα.
Ο χορός:
Σοι, Κύριε.
(Ευχή μετά την Θεία Μετάληψη).
Ο Ιερεύς:
Ευχαριστούμέν σοι, τω Σωτήρι των όλων Θεώ, επί πάσιν οίς παρέσχου ημίν αγαθοίς και επί τη μεταλήψει του αγίου σώματος και αίματος του Χριστού σου. Και δεόμεθά σου, Δέσποτα φιλάνθρωπε˙ φύλαξον ημάς υπό την σκέπην των πτερύγων σου, και δος ημίν μέχρι της εσχάτης ημών αναπνοής επαξίως μετέχειν των αγιασμάτων σου, εις φωτισμόν ψυχής και σώματος, εις βασιλείας ουρανών κληρονομίαν.
Ο Ιερεύς: (εκφώνως)
Ότι συ ει ο αγιασμός ημών και σοι την δόξαν αναπέμπομεν, τω Πατρί και τω Υιώ και τω αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Ο Ιερεύς:
Εν ειρήνη προέλθωμεν.
Ο διάκονος:
Του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
(Ευχή «οπισθάμβωνος». Την λέει ο ιερεύς μπροστά στην Ωραία Πύλη, προς την εικόνα του Χριστού).
Ο Ιερεύς:
Δέσποτα παντοκράτορ, ο πάσαν την κτίσιν εν σοφία δημιουργήσας, ο δια την άφατόν σου πρόνοιαν και πολλήν αγαθότητα αγαγών ημάς εις τας πανσέπτους ημέρας ταύτας προς καθαρισμόν ψυχών και σωμάτων, προς εγκράτειαν παθών, προς ελπίδα αναστάσεως˙ ο δια τεσσαράκοντα ημερών πλάκας χειρίσας τα θεοχάρακτα γράμματα, τω θεράποντί σου Μωσεί, παράσχου και ημίν, αγαθέ, τον αγώνα τον καλόν αγωνίσασθαι, τον δρόμον της νηστείας εκτελέσαι, την πίστιν αδιαίρετον τηρήσαι, τας κεφαλάς των αοράτων δρακόντων συνθλάσαι, νικητάς τε της αμαρτίας αναφανήναι, και ακατακρίτως φθάσαι προσκυνήσαι και την αγίαν ανάστασιν. Ότι ηυλόγηται και δεδόξασται το πάντιμον και μεγαλοπρεπές όνομά σου, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος (τρις).
Ο διάκονος:
Του Κυρίου δεηθώμεν.
Ο χορός:
Κύριε, ελέησον.
Ο Ιερεύς:
Ευλογία Κυρίου και έλεος έλθοι εφ’ υμάς, τη αυτού θεία χάριτι και φιλανθρωπία πάντοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ο χορός:
Αμήν.
Ο Ιερεύς: (Την απόλυση)
Δόξα σοι, ο Θεός, η ελπίς ημών, δόξα σοι.
Ο αναγνώστης:
Δόξα Πατρί και ΥΙώ και Αγίω Πνεύματι˙ και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν. Κύριε ελέησον (γ). Δέσποτα άγιε, ευλόγησον.
Ο Ιερεύς:
Χριστός ο αληθινός Θεός ημών, ταις πρεσβείαις της παναχράντου και παναμώμου αγίας αυτού Μητρός, δυνάμει του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού, προστασίαις των τιμίων επουρανίων Δυνάμεων ασωμάτων, ικεσίαις του τιμίου, ενδόξου, προφήτου, προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου, των αγίων ενδόξων και πανευφήμων Αποστόλων, των αγίων ενδόξων και καλλινίκων Μαρτύρων, των οσίων και θεοφόρων Πατέρων ημών, των αγίων και δικαίων θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, των αγίων… (της ημέρας) ων την μνήμην επιτελούμεν και πάντων των αγίων, ελεήσαι και σώσαι ημάς ως αγαθός και φιλάνθρωπος και ελεήμων Θεός.4
Δι’ ευχών των αγίων πατέρων ημών, Κύριε, Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον και σώσον ημάς.
Ο χορός:
Αμήν.
Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ ΔΩΡΩΝ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Διάκονος:
Ευλόγησε (= άρχισε τη δοξολογία σου), Δέσποτα.
Ο Ιερέας:
Ας είναι ευλογημένη (=δοξασμένη η βασιλεία (της Αγίας Τριάδος), του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν. Έτσι ας είναι πάντοτε.
Αναγνώστης:
Ας προσκυνήσουμε και ας προσπέσουμε λατρευτικά στο Θεό, που είναι ο βασιλιάς μας.
Ας προσκυνήσουμε και ας προσπέσουμε λατρευτικά στον Ιησού Χριστό, που είναι ο βασιλιάς και Θεός μας.
Ας προσκυνήσουμε και ας προσπέσουμε λατρευτικά στον ίδιο τον Χριστό, το βασιλιά και Θεό μας.
Είναι ώρα, ψυχή μου, για τη δοξολογία του Κυρίου. Κύριε και Θεέ μου, η μεγαλοσύνη σου είναι απέραντη.
Ντύθηκες τη δόξα και τη μεγαλοπρέπεια, εσύ που περιβάλλεσαι σαν μανδύα το φως.
Εσύ απλώνεις ως πέρα τον ουρανό σαν σκηνή από δέρμα. Εσύ στεγάζεις με νερά τα ανώγεια του ουρανού.
Επιβαίνεις πάνω στα νέφη σαν σε γρήγορα άρματα και περπατάς πάνω στα φτερά των ανέμων.
Έπλασες τους αγγέλους σου ταχείς σαν τους ανέμους και τους ασώματους λειτουργούς σου δραστήριους και φωτεινούς σαν τη φλόγα της φωτιάς.
Στερέωσες τη γη με ασφάλεια πάνω σ’ ασάλευτα θεμέλια, ώστε να μην κλονισθεί ποτέ στον αιώνα.
Η άβυσσος των υδάτων την σκεπάζει σαν φόρεμα και πάνω στα βουνά έχουν σταθεί με τη μορφή του χιονιού τα νερά.
Όμως όταν αντηχήσει η προσταγή σου θα φύγουν και θα κατεβούν στις πεδιάδες. Η βροντερή φωνή σου τα αναγκάζει να υποχωρήσουν.
Τα βουνά ανυψώνονται προς τα πάνω και οι πεδιάδες φέρονται προς τα κάτω, το καθένα στον τόπο όπου Εσύ τα εθεμελίωσες.
Έθεσες όριο στη θάλασσα, και τα νερά της δε θα το υπερβούν, ούτε θα επιστρέψουν να καλύψουν και πάλι τη στεριά.
Εσύ κάνεις τις πηγές ν’ αναβλύζουν μέσα στα φαράγγια και μέσα απ’ τα βουνά να περνούν τα νερά τους.
Τα νερά αυτά, ποτίζουν όλα τα άγρια θηρία και οι άγριοι όνοι σβήνουν τη δίψα τους σ’ αυτά.
Πάνω στα δέντρα τα διάφορα πτηνά του ουρανού χτίζουν τις φωλιές τους και από τους γύρω βράχους σκορπίζουν το κελάϊδημά τους.
Εσύ ποτίζεις τα βουνά με τις βροχές του ουρανού κι απ’ τις βροχές, που είναι έργο δικό σου, θα χορταίνει πάντοτε η γη.
Εσύ κάνεις να φυτρώνει το χορτάρι απ’ τη γη για τα φυτοφάγα ζώα και δίνεις τα κατάλληλα γεννήματα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του ανθρώπου.
Έτσι προμηθεύεται απ’ τη γη ο άνθρωπος το ψωμί, αλλά και το κρασί που ευφραίνει την καρδιά του.
Επίσης το λάδι, που κάνει απαλό και ιλαρό το πρόσωπό του, και το ψωμί που στηρίζει την καρδιά του.
Θα χορτάσουν από τα νερά τα δένδρα του κάμπου καθώς και τα πελώρια κέδρα του Λιβάνου που εσύ φύτεψες.
Στα κλαδιά των δέντρων, τα μικρά σπουργίτια στήνουν τις φωλιές τους, πάνω δε απ’ αυτές είναι η φωλιά του ερωδιού.
Τα ψηλά βουνά όρισε ο Κύριος σαν κατοικία των ελαφιών και τα πετρώδη μέρη για καταφύγιο των λαγών.
Εδημιούργησε τη σελήνη για να προσδιορίζει τις εποχές. Ο ήλιος γνωρίζει το βασίλεμά του.
Εσύ, Κύριε, όρισες να έρχεται το σκοτάδι και να γίνεται νύχτα, που όσο κρατάει, τ’ άγρια θηρία τριγυρίζουν για αναζήτηση της τροφής τους.
Βγαίνουν με βρυχηθμούς τα μικρά των λιονταριών για να αρπάξουν τη λεία τους και ο βρυχηθμός τους είναι φωνή προς τον Θεό για να τους δώσει τροφή.
Ανατέλλει ο ήλιος και τα θηρία μαζεύονται στις φωλιές τους για να κοιμηθούν.
Τότε βγαίνει κι ο άνθρωπος για τα έργα του και για τις ασχολίες του ως το βράδυ.
Πόσο μεγάλα και λαμπρά είναι τα έργα σου, Κύριε! Όλα τα δημιούργησες με άπειρη σοφία. Η γη είναι γεμάτη από τα κτίσματά σου.
Μπροστά μας απλώνεται η θάλασσα μεγάλη και πλατιά. Αναρίθμητα ψάρια ζουν και κινούνται μέσα σ’ αυτή, υδρόβια ζώα μικρά και μεγάλα.
Καράβια την διασχίζουν προς διάφορες διευθύνσεις. Ο δράκοντας, το μεγάλο θαλάσσιο κήτος που έπλασες, παίζει μαζί της και φαίνεται σα να περιφρονεί τη δύναμή της.
Όλα αυτά τα ζώα της γης, της θάλασσας και τ’ ουρανού, από σένα περιμένουν να τους δώσεις στην κατάλληλη ώρα την τροφή τους, να την μοιράσεις Εσύ, κι αυτά να τη μαζέψουν.
Όταν ανοίγεις το πλουσιόδωρο χέρι σου, τα σύμπαντα γεμίζουν από τα αγαθά σου. Μα όταν πάρεις απ’ αυτά το πρόσωπό σου τα πιάνει ταραχή και τρόμος.
Παίρνεις τη ζωή τους και σβήνουν και επιστρέφουν στο χώμα απ’ όπου προήλθαν.
Κι όταν τους στείλεις πάλι τη ζωογόνα πνοή σου, ξαναδημιουργούνται και έτσι ξανακαινουργώνεις το πρόσωπο της γης.
Ας είναι λοιπόν δοξασμένος ο Κύριος στους αιώνες. Ας ευφραίνεται από την ωραιότητα των έργων του.
Ρίχνει το βλέμμα του στη γη και την κάνει να τρέμει˙ αγγίζει λίγο τα βουνά και γεμίζουν καπνούς.
Θα υμνώ τον Κύριο σ’ όλη μου τη ζωή. Θα του ψάλλω ύμνους όσο θα υπάρχω.
Είθε να δοκιμάζω πάντοτε τη γλυκύτητα της συνομιλίας μου μ’ Αυτόν. Ο Κύριος ας είναι πηγή της ευφροσύνης μου.
Ας χαθούν εντελώς από τη γη οι αμαρτωλοί και οι άνομοι. Ούτε αχνάρι τους ας μη μείνει. Μην παύεις, ψυχή μου, να δοξολογείς τον Κύριο.
Ο ήλιος γνωρίζει το βασίλεμά του. Εσύ, Κύριε, όρισες να έρχεται το σκοτάδι και να γίνεται νύχτα.
Πόσο μεγάλα και λαμπρά είναι τα έργα σου Κύριε! Όλα τα δημιούργησες με άπειρη σοφία.
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Υμνολογείτε και δοξολογείτε το Θεό. Ας είσαι δοξασμένος Κύριε, ο Θεός μας. Εσύ είσαι η ελπίδα μας, Κύριε. Δόξα σ’ Εσένα.
Διάκονος:
Με ειρηνεμένη ψυχή ας στείλουμε τη δέηση και την παράκλησή μας στον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο να μας δώσει τη δική του ουράνια ειρήνη και τη σωτηρία των ψυχών μας.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο για την ειρήνη όλου του κόσμου, για τη σταθερότητα των αγίων εκκλησιών του Θεού (στην ορθόδοξη πίστη), και την ποθητή ενότητα όλων των ανθρώπων.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο να διαφυλάττει τον άγιο τούτο ναό όπου προσευχόμαστε, και να προστατεύει, όσους μπαίνουν σ’ αυτόν με πίστη, ευλάβεια και θείο φόβο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο για τον Αρχιεπίσκοπό μας… για τους σεβαστούς ιερείς μας που υπηρετούν το Χριστό και για όλους τους κληρικούς και λαϊκούς της περιφέρειάς μας.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο για το πιστό Έθνος μας, με την πατροπαράδοτη ευσέβειά του, για όσους έχουν αρχές και εξουσίες σ’ αυτό, ακόμα για το στρατό μας, το ναυτικό και την αεροπορία μας, που ομολογούν πίστη στο Χριστό.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο να προστατεύει αυτή την πόλη (ή τη χώρα ή το χωριό ή το νησί ή το μοναστήρι) όπου βρισκόμαστε, όπως και κάθε άλλη πόλη και χώρα και τους πιστούς που κατοικούν σ’ αυτές.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο να δίνει τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες για την ευφορία της γης και πλούσια παραγωγή καρπών, κι ακόμα να μας δίνει καιρούς ειρηνικούς.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο για την ασφάλεια όσων ταξιδεύουν στη θάλασσα, στη στεριά (και στον αέρα), για όσους υποφέρουν από ασθένειες ή περνούν άλλες κακουχίες, για τους αιχμαλώτους καθώς και για τη σωτηρία τους.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο να μας σώσει από κάθε θλίψη και οργή, από κάθε κίνδυνο και δύσκολη περίσταση.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας, και διαφύλαξέ μας, ο Θεός, με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Στρέφοντας τώρα την σκέψη μας στην Παναγία, την αμόλυντη, την ευλογημένη περισσότερο από κάθε ύπαρξη και δοξασμένη κυρία μας, την αειπάρθενη μητέρα του Κυρίου μας, τη Θεοτόκο Μαρία, και αναφέροντας μαζί της όλους τους αγίους, ας παραδώσουμε με εμπιστοσύνη τον εαυτό μας, ο ένας τον άλλο και όλη τη ζωή μας στον Ιησού Χριστό το Θεό μας.
Ψάλτες:
Σ’ εσένα, Κύριε (παραδίνουμε τα πάντα).
Ιερέας:
Κύριε, Εσύ ο σπλαχνικός και γεμάτος στοργή, ο μακρόθυμος και πολυέλεος, άκουσε την προσευχή μας και πρόσεξε τη φωνή της θερμής ικεσίας μας. Κάνε για μας, για το καλό μας, φανερή την παρουσία σου με κάποιο θαυμαστό σημείο. Οδήγησέ μας στο δρόμο σου, ώστε να βαδίζουμε σύμφωνα με τη σωτήρια αλήθειά σου. Δώσε στις καρδιές μας τη χαρά κι ευφροσύνη που πηγάζουν από το θείο φόβο σου, από το σεβασμό και την ευλάβεια προς το άγιο όνομά σου. Εσύ μπορείς να μας τα δώσεις αυτά γιατί είσαι ασύγκριτα μεγάλος και πάντοτε ενεργείς μεγάλα και θαυμαστά. Εσύ είσαι ο μοναδικός Θεός μας και κανένας απ’ όσους λέγονται θεοί δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί σου. Τη δύναμή σου τη συνοδεύεις με έλεος και την αγαθότητά σου με δύναμη στο να βοηθάς, να παρηγορείς κα να σώζεις όσους με ελπίδα καταφεύγουν στο άγιο όνομά σου.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
Γι’ αυτό αξίζει να προσφέρουμε κάθε δόξα, τιμή και προσκύνηση σ’ Εσένα τον Τριαδικό Θεό, Πατέρα, Υιό και Άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Αναγνώστης:
Μέσα από τις θλίψεις μου φώναξα δυνατά προς τον Κύριο και με άκουσε.
Κύριε, και τώρα γλίτωσε την ψυχή μου από χείλη άδικα και από γλώσσα ύπουλη και δόλια.
Ποιά βοήθεια και ενίσχυση πρέπει να προστεθεί επί πλέον σε σένα για να αποκρούσεις τη δόλια γλώσσα;
Τίποτε άλλο από τα ακονισμένα βέλη του Δυνατού μαζί με τα αναμμένα κάρβουνα της ερήμου.
Αλλοίμονο! Η παραμονή μου στην ξένη γη παρατάθηκε πολύ. Έστησα τη σκηνή μου μαζί με τις σκηνές των βαρβάρων Κηδαριτών εχθρών μας. Για πολύ καιρό ξενιτεύτηκα.
Με όποιους μισούσαν την ειρήνη, ήμουν πάντα ειρηνικός. Όταν συνομιλούσα μ’ αυτούς, εκείνοι με πολεμούσαν άδικα και χωρίς λόγο.
Από την ξένη χώρα όπου βρίσκομαι, σήκωσα τα μάτια μου προς τα ιερά βουνά της Σιών. Από εκεί περιμένω βοήθεια.
Η βοήθειά μου θα έλθει από τον Κύριο που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη.
Μην αφήσεις ποτέ να κλονιστούν τα βήματά σου. Είθε ποτέ να μη νυστάξει και αδιαφορήσει για σένα ο Κύριος που σε φυλάει.
Ναι, σίγουρα θα είναι πάντοτε άγρυπνος φύλακας και προστάτης του Ισραηλιτικού λαού ο Θεός.
Και τώρα καθόλου δεν θα αδιαφορήσει για σένα˙ δε θα νυστάξει, ούτε θα κοιμηθεί. Ο Κύριος θα σε φυλάξει. Θα είναι προστάτης σου και υπερασπιστής σου. Θα είναι συμπαραστάτης σου και θα βρίσκεται τα δεξιά σου.
Τόσο πολύ θα προνοεί για σένα, ώστε δε θ’ αφήσει κατά τις οδοιπορίες της ημέρας να σε κάψει ο ήλιος, ούτε η σελήνη να σε παραπλανήσει τη νύχτα.
Ο Κύριος θα σε προφυλάξει από κάθε κακό. Θα φυλάξει τη ζωή σου ο Κύριος.
Ο Κύριος θα φυλάξει την είσοδό σου και την έξοδο από το σπίτι σου. Από τώρα και σ’ όλη τη ζωή σου.
Ευφράνθηκα και γέμισε η ψυχή μου από χαρά όταν μου είπαν: «Θα πάμε στο Ναό του Κυρίου».
Και τώρα που φτάσαμε και τα πόδια μας στάθηκαν στις αυλές σου Ιερουσαλήμ,
Αυθόρμητα αναφωνούμε: Ώ, η Ιερουσαλήμ, που έχει χτιστεί σαν πόλη μεγάλη και λαμπρή, με σπίτια συνεχόμενα το ένα κοντά στο άλλο.
Κι ακόμα πιο ποθητή γιατί εκεί ανέβηκαν οι διάφορες φυλές, φυλές πιστές στο Θεό, για να υμνήσουν και να δοξολογήσουν το όνομά του.
Σ’ αυτή στήθηκαν θρόνοι δικαστικοί για την απόδοση της δικαιοσύνης, θρόνοι για τους άρχοντες από τη γενιά του Δαυίδ.
Ευχηθείτε λοιπόν εσείς οι προσκυνητές, να έχει ειρήνη η Ιερουσαλήμ. Ας υπάρχει ευτυχία και ευημερία, ώ Ιερουσαλήμ, σ’ εκείνους που σε αγαπούν.
Ας υπάρχει ειρήνη στα τείχη σου που αποτελούν τη δύναμή σου και ασφάλεια στους πύργους και προμαχώνες σου.
Για χάρη των αδελφών και των φίλων μου που κατοικούν σε σένα, ζητώ και εύχομαι πάντοτε να έχεις ειρήνη και ευημερία.
Για χάρη του Ναού του Κυρίου του Θεού μας, ζήτησα με θέρμη αγαθά για σένα, Ιερουσαλήμ.
Σε σένα, Κύριε, που κατοικείς στον ουρανό, έχω υψωμένα τα μάτια μου.
Ιδού, όπως τα μάτια των δούλων είναι προσηλωμένα στα χέρια των κυρίων τους και τα μάτια της μικρής δούλης στα χέρια της κυρίας της, έτσι στρέφονται και τα δικά μας μάτια προς τον Κύριο, το Θεό μας, και τον παρακαλούν μέχρις ότου μας σπλαγνισθεί και μας ελεήσει.
Ελέησέ μας, Κύριε, ελέησέ μας. Για πολύ καιρό έχουμε χορτάσει από καταφρόνηση κι εξουδένωση. Γέμισε και ξεχείλισε απ’ αυτά η ψυχή μας. Ας έλθει τώρα η ντροπή στους πλούσιους τυράννους μας, ο εξευτελισμός κι η εξουδένωση στους υπερόπτες δυνάστες μας.
Εάν δεν ήταν ο Κύριος μαζί μας, – ας το διακηρύξει όλος ο Ισραηλιτικός λαός- εάν ο Κύριος δεν ήταν μαζί μας όταν οι εχθροί μας ξεσηκώθηκαν εναντίον μας, θα μας είχαν καταπιεί ζωντανούς.
Όταν η οργή τους είχε ξεσπάσει εναντίον μας, θα μπορούσε να μας καταποντίσει στη θάλασσα του μίσους τους.
Ποτάμι ορμητικό θα περνούσε η ψυχή μας.
Ασφαλώς θα περνούσε από απύθμενο νερό και θα καταποντιζόταν.
Ας είναι όμως ευλογημένος ο Κύριος, που δεν μας άφησε να γίνουμε λεία στα δόντια των εχθρών μας.
Η ζωή μας γλίτωσε από τα χέρια τους όπως το σπουργίτι ξεφεύγει από τις παγίδες των κυνηγών.
Η παγίδα που μας είχαν στήσει οι εχθροί μας συντρίφτηκε κι εμείς σωθήκαμε.
Τη βοήθεια και τη σωτηρία μας τη χρωστάμε στην επίκληση του ονόματος του Κυρίου. Αυτού που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη.
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Υμνολογείτε και δοξολογείτε το Θεό. Ας είσαι δοξασμένος, Κύριε, ο Θεός μας. Ελέησέ μας, Κύριε. (3 φορές).
Δόξα και τιμή στον Τριαδικό Θεό μας, τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.
Διάκονος:
Πάλι και πάλι, με ψυχική ειρήνη ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας, και διαφύλαξέ μας ο Θεός με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Στρέφοντας τώρα τη σκέψη μας στην Παναγία την αμόλυντη, την ευλογημένη περισσότερο από κάθε ύπαρξη και δοξασμένη κυρία μας, την αειπάρθενη μητέρα του Κυρίου, τη Θεοτόκο Μαρία, και αναφέροντας μαζί της όλους τους αγίους, ας παραδώσουμε μ’ εμπιστοσύνη τον εαυτό μας, ο ένας τον άλλο και όλη τη ζωή μας στον Ιησού Χριστό το Θεό μας.
Ψάλτες:
Σ’ εσένα, Κύριε (παραδίνουμε τα πάντα).
Ιερέας:
Κύριε, μη μας ελέγξεις με το θυμό σου και μη μας τιμωρήσεις με τη δίκαιη οργή σου. Αλλά δείξε σε μας την επιείκειά σου, Εσύ ο γιατρός και θεραπευτής των ψυχών και των σωμάτων μας. Οδήγησέ μας στο ήρεμο και ασφαλισμένο λιμάνι του θείου σου θελήματος. Φώτισε τα μάτια των καρδιών μας για να γνωρίσουμε καλά την αλήθειά σου. Κι ακόμα, χάρισέ μας το υπόλοιπο διάστημα της ημέρας ειρηνικό και αναμάρτητο, καθώς και όλο το χρόνο της ζωής μας. Σου τα ζητάμε όλα αυτά με τις πρεσβείες της υπεραγίας Θεοτόκου και όλων των αγίων σου.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
Γιατί εσύ έχεις την εξουσία και σ’ Εσένα τον τριαδικό Θεό, Πατέρα, Υιό και Άγιο Πνεύμα, ανήκει η βασιλεία και η δύναμη και η δόξα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Αναγνώστης:
Αμήν. Και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Αυτοί που έχουν στηρίξει την πεποίθηση και την ελπίδα τους στον Κύριο, μοιάζουν με το όρος Σιών. Όπως εκείνο, έτσι και ο κάθε κάτοικος της Ιερουσαλήμ που πιστεύει στο Θεό, ποτέ δε θα κλονιστεί.
Όπως περικυκλώνουν όρη την Ιερουσαλήμ και την προστατεύουν, έτσι και ο Κύριος αγκαλιάζει το λαό του και τον προστατεύει πάντοτε, τώρα και σ’ όλους τους αιώνες.
Γιατί δεν θα επιτρέψει ο Κύριος να πέφτει το τυραννικό ραβδί και η βασανιστική εξουσία των αμαρτωλών πάνω στην κληρονομιά των δίκαιων Ισραηλιτών. Κι αυτό για να μην παρακινηθούν και οι δίκαιοι από το θρίαμβο του κακού κι απλώσουν κι αυτοί τα χέρια τους σε έργα ανομίας.
Ευεργέτησε, Κύριε τους αγαθούς, αυτούς που έχουν ειλικρινή κι απονήρευτη καρδιά.
Αυτούς όμως που παρεκκλίνουν στους λοξούς και διεστραμμένους δρόμους, ο Κύριος θα τους εξολοθρεύσει μαζί με όσους διαπράττουν ανομίες.
Ας βασιλεύει η ειρήνη στον Ισραηλιτικό λαό.
Όταν ο Κύριος μας επανέφερε από την αιχμαλωσία της Βαβυλώνας στην πατρίδα μας τη Σιών, νοιώσαμε μεγάλη παρηγοριά.
Τότε γέμισε το στόμα μας από αναφωνήσεις χαράς κι η γλώσσα μας από λόγια αγαλλιάσεως.
Τότε πολλοί κι απ’ αυτούς ακόμα τους ειδωλολάτρες έλεγαν: «Ο Κύριος έκανε μεγάλα και θαυμαστά έργα στους Ισραηλίτες».
Πραγματικά, ο Κύριος έκανε για μας έργα μεγάλα και θαυμαστά. Γι’ αυτό κι εμείς είμαστε πλημμυρισμένοι από χαρά κι αγαλλίαση.
Όμως, Κύριε, γύρισε και τους υπόλοιπους αιχμαλώτους Ιουδαίους στη χώρα μας. Φέρε τους πίσω σαν τους χειμάρρους που χύνονται ορμητικά στη νότια άνυδρη χώρα.
Όσοι σπέρνουν με δάκρυα τους αγρούς τους λόγω της ξηρασίας, όταν πέσουν οι βροχές και καρποφορήσουν τα χωράφια τους, θα θερίσουν με αγαλλίαση.
Έτσι κι αυτοί πορεύονται στην αιχμαλωσία κι έκλαιγαν σπείροντας τους σπόρους της δοκιμασίας τους.
Όμως στο γυρισμό θα φτάσουν γεμάτοι χαρά και αγαλλίαση, όπως εκείνοι που επιστρέφουν από το θερισμό σηκώνοντας στους ώμους τους τα δεμάτια με τα στάχυα.
Εάν δεν οικοδομήσει το σπίτι ο ίδιος ο Κύριος, μάταια κοπίασαν οι οικοδόμοι.
Εάν δεν φυλάξει ο Κύριος την πόλη, μάταια αγρύπνησαν οι φύλακές της.
Εάν δεν έχετε βοηθό το Θεό, μάταια σηκώνεσθε προτού να ξημερώσει για να πάτε στις εργασίες σας. Είναι το ίδιο μάταιο να σηκώνεσθε νωρίς και να πλαγιάζετε αργά, τρώγοντας έτσι με πολύ κόπο και οδύνη το ψωμί σας.
Όταν την ίδια στιγμή ο Κύριος δίνει στους αγαπητούς και πιστούς δούλους του ήρεμο ύπνο. Αυτή είναι η πολύτιμη κληρονομιά που δίνει ο Κύριος στους αγαπητούς του: Τα παιδιά! Αυτά είναι ο μισθός και η αμοιβή των δικαίων, τα παιδιά, οι καρποί που φέρνει στον κόσμο η γυναίκα.
Μοιάζουν με βέλη στα χέρια ικανού πολεμιστή τα παιδιά των παραμερισμένων από τους ανθρώπους, αλλά πιστών στον Θεό γονέων.
Ευτυχισμένος αυτό ο γονιός, που θα απολαύσει δια των παιδιών του ό,τι είχε επιθυμήσει. Οι γονείς αυτοί που έχουν πολλά παιδιά, δε θα ντροπιαστούν, όταν συζητούν με τους εχθρούς τους στις πύλες των τειχών της πόλεως.
Τρισευτυχισμένοι είναι όσοι φοβούνται τον Κύριο και ζουν σύμφωνα με τις εντολές Του.
Αν ανήκεις σ’ αυτούς, θα απολαύσεις τους κόπους των χεριών σου. Θα είσαι καλότυχος κι ευτυχισμένος και όλα θα σου έρχονται καλά.
Η γυναίκα σου μέσα στα δωμάτια του σπιτιού σου θα είναι σαν την κληματαριά της αυλής σου, γεμάτη καρπούς. Τα παιδιά σου θα κάθονται γύρω απ’ το τραπέζι σου σαν νιόφυτα ελιάς.
Έτσι θα ευλογηθεί και κάθε άνθρωπος που φοβάται και ευλαβείται τον Θεό.
Ο Κύριος κι εσένα που έχεις φόβο Θεού ας σε ευλογήσει από τη Σιών όπου βρίσκεται ο Ναός Του, ώστε να δεις και να απολαύσεις για αγαθά της Ιερουσαλήμ όλες τις μέρες της ζωής σου.
Μακάρι να δεις παιδιά των παιδιών σου. Μακάρι η ειρήνη του Θεού να βασιλεύει σ’ όλο τον Ισραηλιτικό λαό.
Πολλές φορές, από τότε που ακόμα ήμαστε νεαρό έθνος μας πολέμησαν οι εχθροί μας. Ας το διακηρύξει αυτό ο Ισραηλιτικός λαός.
Ναι, πολλές φορές μας πολέμησαν οι εχθροί μας από τα πρώτα βήματά μας. Κι όμως δεν κατόρθωσαν να μας καταβάλουν.
Οι ασεβείς ειδωλολατρικοί λαοί, πολλές φορές πάτησαν τυραννικά στον τράχηλό μας, σφυροκοπούσαν τη ράχη μας και για πολύ χρόνο συνέχιζαν αυτή την παράνομη συμπεριφορά τους.
Αλλά ο δίκαιος Κύριος του τιμώρησε. Κατέκοψε και ταπείνωσε τους αυχένες των αλαζονικών κι αμαρτωλών τυράννων μας.
Ας ντροπιαστούν κι ας γυρίσουν πίσω νικημένοι όλοι όσοι μισούν τη Σιών.
Ας γίνουν όλοι αυτοί σαν το χορτάρι που φυτρώνει πάνω στις στέγες και που πριν προλάβουν να το μαζέψουν, μόνο του ξηραίνεται.
Απ’ αυτό το χορτάρι δε μπορεί ποτέ να γεμίσει τα χέρια του αυτός που θερίζει, ούτε βέβαια την αγκαλιά του ο εργάτης που μαζεύει και δένει σε δεμάτια τα στάχυα.
Ούτε ποτέ συνέβη οι περαστικοί να είπαν προς αυτούς. «Η ειρήνη και η ευλογία του Θεού να είναι μαζί σας». Ούτε φυσικά κι εκείνοι απάντησαν σ’ αυτούς: «Και μαζί σας να είναι η ευλογία του Θεού. Σας ευλογούμε κι εμείς στο όνομα του Κυρίου».
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Υμνολογείτε και δοξολογείτε το Θεό. Ας είσαι δοξασμένος, Κύριε, ο Θεός μας.
Ελέησέ μας, Κύριε. (3 φορές).
Δόξα και τιμή στον Τριαδικό Θεό μας, τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.
Διάκονος:
Πάλι και πάλι, με ψυχική ειρήνη ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας, και διαφύλαξέ μας, ο Θεός με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Στρέφοντας τώρα τη σκέψη μας στην Παναγία την αμόλυντη κι ευλογημένη περισσότερο από κάθε ύπαρξη και δοξασμένη κυρία μας, την αειπάρθενη μητέρα του Κυρίου μας, τη Θεοτόκο Μαρία, και αναφέροντας μαζί της όλους τους αγίους, ας παραδώσουμε μ’ εμπιστοσύνη τον εαυτό μας, ο ένας τον άλλο και όλη τη ζωή μας στον Ιησού Χριστό το Θεό μας.
Ψάλτες:
Σ’ εσένα Κύριε, (παραδίνουμε τα πάντα).
Ιερέας:
Κύριε ο Θεός μας, θυμήσου την ώρα τούτη εμάς τους αμαρτωλούς και τιποτένιους δούλους σου που επικαλούμαστε το άγιο και αξιοπροσκύνητο όνομά σου. Και μην επιτρέψεις να ντροπιαστούμε από τη στέρηση του θείου ελέους σου που ελπίζουμε και περιμένουμε να λάβουμε. Αλλά χάρισέ μας Κύριε, όλα όσα σου ζητάμε και είναι για τη σωτηρία μας. Και αξίωσέ μας να σε αγαπάμε, να σε σεβόμαστε με όλη την καρδιά μας, και να εφαρμόζουμε πάντοτε, σε κάθε περίσταση το θέλημά σου.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
(Αυτά τα ζητάμε από Εσένα) γιατί είσαι ο Θεός Πανάγαθος και Φιλάνθρωπος. Γι’ αυτό και απευθύνουμε τη δοξολογία μας σ’ Εσένα, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Αναγνώστης:
Αμήν. Και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Από τα βάθη της ψυχής μου, μέσα από τη δυστυχία μου, φώναξα μ’ όλη μου τη δύναμη σ’ Εσένα, Κύριε, άκουσε τη φωνή μου.
Ας γίνουν προσεκτικά τ’ αυτιά σου στη φωνή της παρακλήσεώς μου.
Αν, Κύριε, εξετάσεις προσεκτικά τις αμαρτίες μας, ποιός θα μπορέσει να σταθεί στο ερευνητικό σου βλέμμα και να αντέξει στην κρίση σου;
Γνωρίζω όμως ότι εσύ έχεις το έλεος και τη συγγνώμη.
Για το δικό σου όνομα, Κύριε, έδειξα υπομονή και καρτερία. Η ψυχή μου έκανε υπομονή πιστεύοντας στη διαβεβαίωσή σου, και περιμένει τη βοήθειά σου. Η ψυχή μου στήριξε την ελπίδα της στον Κύριο.
Από την πρωινή ώρα μέχρι το βράδυ, από την πρωινή βάρδια ολόκληρος ο Ισραηλιτικός λαός ας ελπίζει στον Κύριο.
Γιατί ο Κύριος είναι η πηγή του ελέους και σ’ Αυτόν υπάρχει σίγουρη σωτηρία. Κι Αυτός θα απαλλάξει τον Ισραηλιτικό λαό από όλες τις αμαρτίες του.
Κύριε, δεν υψώθηκε από κενοδοξία η καρδιά μου, ούτε κοίταξα με έπαρση τους άλλους.
Δεν επιδίωξα μεγαλεία, ούτε επιχείρησα πράγματα πάνω απ’ τις δυνάμεις μου για να προκαλέσω θαυμασμό.
Αντίθετα, είχα φρόνημα ταπεινό και η ψυχή μου υψωνόταν σ’ Εσένα, όπως το βρέφος έχει υψωμένα τα βλέμματά του στη μάνα του όταν το αποκόβουν από το θήλασμα. Αν δεν φέρθηκα μα ταπεινοφροσύνη ας ανταποδώσεις στην ψυχή μου τιμωρία.
Όλος ο Ισραηλιτικός λαός ας ελπίζει στον Κύριο από τώρα και στους ατέλειωτους αιώνες.
Θυμήσου, Κύριε, τον Δαυίδ και όλη την ανεξικακία και μακροθυμία του.
Θυμήσου πως έδωσε ένορκη υπόσχεση και έκανε τάξιμο σ’ Εσένα το Θεό του Ιακώβ και είπε:
«Δε θα μπω στη σκηνή που κατοικώ και δε θ’ ανεβώ στο στρωμένο κρεββάτι μου,
ούτε θα παραδώσω τα μάτια μου στον ύπνο και τα βλέφαρά μου στο νυσταγμό. Δεν θα δώσω ανάπαυση στο κεφάλι μου
μέχρις ότου βρω κατάλληλο τόπο για τον Κύριο, για κατοικία του Θεού του Ιακώβ».
Αυτά είπε εκείνος. Εμείς όμως οι Ιουδαίοι, ακούσαμε ότι η Κιβωτός της Διαθήκης βρισκόταν στην Ευφραθά, στην εύφορη πεδιάδα˙ Τη βρήκαμε όμως μέσα στα δάση.
Αλλά τώρα θα μπούμε στην Ιερουσαλήμ, στην κατοικία του Θεού. Θα προσκυνήσουμε στον τόπο όπου στάθηκαν τα πόδια του, όπου υπάρχει η ιερή Κιβωτός.
Σήκω λοιπόν, Κύριε, και μόνιμα πλέον αναπαύσου στο Ναό σου, στην Ιερουσαλήμ, Εσύ και η ιερή σου Κιβωτός.
Οι ιερείς σου σαν άλλο ένδυμα επάνω τους ας έχουν τη δικαιοσύνη. Οι αφοσιωμένοι σ’ Εσένα ας σκιρτούν από αγαλλίαση και χαρά.
Για χάρη του Δαυίδ, του πιστού σου δούλου, μην αποστραφείς το πρόσωπο του εκάστοτε διαδόχου του που χρίεται από Εσένα βασιλιάς.
Ο Κύριος έδωσε υπόσχεση με όρκο στο Δαυίδ και δε θα την παραβεί.
Είπε: «Από τους απογόνους σου θα ανεβάζω διαδόχους στο θρόνο σου.
Και εάν οι απόγονοί σου τηρήσουν τη διαθήκη μου, τις εντολές που εγώ θα τους διδάξω, τότε αυτοί και οι απόγονοί τους θα κάθονται αιώνια στο βασιλικό θρόνο σου».
Αυτά είπε ο Κύριος, γιατί διάλεξε για τον εαυτό του και αγάπησε τη Σιών σαν μόνιμη κατοικία του.
«Η Ιερουσαλήμ», είπε, «είναι ο τόπος που θα παραμείνω και θ’ αναπαυθώ αιώνια. Εδώ θα κατοικήσω γιατί αυτή διάλεξα.
Τα αγαθά για τη διατροφή των κατοίκων της θα ευλογήσω πλούσια. Τους φτωχούς της θα χορτάσω με ψωμιά και τροφές.
Τους ιερείς της θα τους περιβάλλω με δύναμη σωτηρίας. Όσοι απ’ τους κατοίκους της θα είναι αφοσιωμένοι σ’ Εμένα, θα σκιρτούν από χαρά και αγαλλίαση.
Εκεί, στην Ιερουσαλήμ θα αναδείξω με λαμπρότητα τη βασιλική δύναμη του Δαυίδ. Για εκεί έχω προετοιμάσει να αναφανεί ένας από τους απογόνους του Δαβίδ, ο Μεσσίας, που θα είναι ο αιώνιος βασιλιάς και θα λάμπει σαν λαμπρός και ανέσπερος ήλιος της δικαιοσύνης.
Τους εχθρούς του θα τους καταντροπιάσω. Ενώ σ’ αυτόν τον ίδιο θα ανθεί και θα ευωδιάζει η αγιότητά μου».
Να, λοιπόν, αδελφοί που κατοικούν μαζί μονιασμένοι! Τι πιο ωραίο και ευχάριστο απ’ αυτό;
Είναι σαν το ευωδιαστό άγιο μύρο, που χύθηκε κάποτε στο κεφάλι του αρχιερέα Ααρών και κατέβαινε μέχρι τα γένια του, κι ακόμα έφθανε ως τα κράσπεδα του ενδύματός του.
Είναι σαν τη δροσιά του όρους Αερμών που κατεβαίνει και φτάνει ως τα υψώματα της Σιών. Γιατί εκεί, στη Σιών, υποσχέθηκε ο Κύριος την ευλογία του, υποσχέθηκε να δώσει ζωή αιώνια.
Εμπρός λοιπόν, δοξολογείτε τον Κύριο εσείς οι δούλοι του Κυρίου, οι ιερείς, οι λειτουργοί του. Όλοι εσείς που στέκεσθε όρθιοι στο ναό του Κυρίου, στις αυλές του ναού του Θεού μας.
Τις νύχτες να υψώνετε τα χέρια σας προς το ναό του Κυρίου και να δοξολογείτε με ύμνους τον Κύριο.
Ας ευλογήσει ο Κύριος από την αγία Σιών κι εσένα που εύχεσαι όλα αυτά, ο Κύριος που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη.
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Υμνολογείτε και δοξολογείτε το Θεό. Ας είσαι δοξασμένος Κύριε, ο Θεός μας. Εσύ είσαι η ελπίδα μας, Κύριε. Ας είσαι δοξασμένος.
Διάκονος:
Πάλι και πάλι, με ψυχική ειρήνη ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας και διαφύλαξέ μας, ο Θεός, με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Στρέφοντας τώρα τη σκέψη μας στην Παναγία την αμόλυντη κι ευλογημένη περισσότερο από κάθε ύπαρξη και δοξασμένη κυρία μας, την αειπάρθενη μητέρα του Κυρίου μας, τη Θεοτόκο Μαρία, και αναφέροντας μαζί της όλους τους αγίους, ας παραδώσουμε μ’ εμπιστοσύνη τον εαυτό μας, ο ένας τον άλλο και όλη τη ζωή μας στον Ιησού Χριστό το Θεό μας.
Ψάλτες:
Σ’ εσένα, Κύριε (παραδίνουμε τα πάντα).
Ιερέας:
Κύριε, Εσύ που ανυμνείσαι από τις ουράνιες αγγελικές δυνάμεις με ασίγητους ύμνους κι ασταμάτητες δοξολογίες, γέμισε και το δικό μας στόμα από θείους ύμνους για να αποδώσουμε την τιμή και τη μεγαλοπρέπεια που αρμόζει στο άγιο όνομά Σου. Κάνε και σε μας την τιμή να έχουμε μια θέση ανάμεσα σ’ αυτούς που αληθινά σε σέβονται και συνειδητά εφαρμόζουν τις άγιες εντολές σου. Χάρισέ μας όσα σου ζητάμε με τις πρεσβείες της υπεραγίας Θεοτόκου και όλων των αγίων σου.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
Εσύ είσαι ο Θεός μας, ο Θεός που ελεεί και σώζει. Γι’ αυτό και αναπέμπουμε τις δοξολογίες μας σ’ Εσένα, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Κύριε, πολλές φορές έκραξα προς Εσένα, και είπα: «Κάνε δεκτή την προσευχή μου. Άκουσέ με Κύριε». Κύριε, φώναξα δυνατά προς Εσένα. Ευδόκησε να με ακούσεις. Δώσε προσοχή στη φωνή της δεήσεώς μου, κάθε φορά που με κραυγή ισχυρή απευθύνομαι σ’ Εσένα. Άκουσε την ικεσία μου, Κύριε.
Ας ανέβει η προσευχή μου κατ’ ευθείαν σ’ Εσένα, κι ας γίνει δεκτή σαν ευχάριστο ευωδιαστό θυμίαμα. Η ικετευτική ανύψωση των χεριών μου ας γίνει δεκτή από Εσένα, σαν ευάρεστη βραδυνή θυσία. Άκουσε την προσευχή μου, Κύριε.
Βάλε Κύριε, φρουρά στο στόμα μου, και γύρω από τα χείλη μου πόρτα ασφαλισμένη, ώστε να μη βγαίνουν απ’ αυτό λόγια απρόσεκτα και άπρεπα.
Μην επιτρέψεις να παρεκκλίνει η καρδιά μου σε λόγια πονηρά, ώστε να παρασυρθώ και να προβάλω προφάσεις για να δικαιολογήσω τις αμαρτίες μου.
Όπως κάνουν οι άνθρωποι εκείνοι που καταπατούν το νόμο σου κι εργάζονται το κακό και την ανομία. Καμιά σχέση δε θέλω να έχω μαζί τους ούτε κι αν οι άλλοι τους θεωρούν επίσημους και σπουδαίους.
Ας με διαπαιδαγωγήσει έστω και αυστηρά ο δίκαιος, ο άνθρωπος του Θεού. Ακόμα κι ας με ελέγξει. Από τον αμαρτωλό όμως δεν επιθυμώ τίποτε, δε θέλω να βάλει μυρωμένο λάδι στο κεφάλι μου.
Δε ζηλεύω την ευημερία των αμαρτωλών. Αντίθετα προσεύχομαι να μη μου τύχει ποτέ να συμμετάσχω σ’ αυτή. Γιατί οι πρόκριτοι κι επίσημοι απ’ αυτούς καταποντίστηκαν στη θάλασσα κοντά σ’ απόκρημνους βράχους.
Οι δίκαιοι θ’ ακούσουν τα λόγια μου αυτά και θα ικανοποιηθούν. Των ασεβών όμως ανθρώπων τα οστά θα διασκορπιστούν άταφα κοντά στο στόμα του άδη, όπως διασκορπίζονται στη γη και σπάζουν οι βώλοι από χώμα, όταν πέφτουν σ’ αυτή.
Θα τιμωρηθούν παραδειγματικά αυτοί, Κύριε, γιατί εγώ έχω στραμμένα τα μάτια μου σ’ Εσένα. Σ’ Εσένα έχω στηρίξει την ελπίδα μου. μην επιτρέψεις να αφαιρεθεί και να χαθεί η ζωή μου από τους πονηρούς ανθρώπους.
Φύλαξέ με από τις παγίδες που αυτοί ολόγυρά μου έχουν στήσει και από τα εμπόδια που βάζουν στο δρόμο μου, όλοι αυτοί που καταπατούν το νόμο σου κι εργάζονται την ανομία.
Οι αμαρτωλοί θα πέσουν και θα περιπλεχθούν στα δίχτυα της δολιότητός τους που είχαν στήσει για τους άλλους. Εγώ όμως θα ζω μόνος, χωρισμένος απ’ αυτούς, ώστε να περάσω σώος κι αβλαβής από τις πονηρές παγίδες τους.
Με θερμή, μεγαλόφωνη προσευχή έκραξα προς τον Κύριο. Από τα βάθη της καρδιάς μου τον παρεκάλεσα.
Θα αφήσω να ξεχυθεί μπροστά του η δέησή μου. Θα εξαγγείλω μπροστά σ’ Αυτόν, τη θλίψη της ψυχής μου.
Τώρα, μπροστά στους μεγάλους κινδύνους λιποψυχώ και κινδυνεύω να χάσω τη ζωή μου. Εσύ όμως, Κύριε, γνωρίζεις ποια ήταν η πορεία της ζωής μου.
Αλλά και παρά το γεγονός ότι πορεύθηκα στον ίσιο δρόμο, αυτοί οι εχθροί μου, έστησαν παγίδα για να μου κάνουν κακό.
Στρέφω τα βλέμματά μου προς τα δεξιά όπου συνήθως βρίσκονται οι φίλοι και εξετάζω μήπως βρω κάποιον που να με βοηθήσει. Δυστυχώς κανένας δεν υπάρχει, ο οποίος να γνωρίζει τον κίνδυνο που διατρέχω και να μπορεί να μου συμπαρασταθεί.
Χάθηκε κάθε τρόπος διαφυγής από τον κίνδυνο αυτό. Δεν υπάρχει κανένας, που να ενδιαφερθεί για τη σωτηρία της ζωής μου.
Απελπισμένος από τη γη, φώναξα μ’ όλη τη δύναμή μου προς Εσένα Κύριε, και είπα: Εσύ είσαι η ελπίδα μου. Εσύ είσαι η πολύτιμη κληρονομιά μου στη ζωή αυτή.
Δώσε ιδιαίτερη προσοχή στην παράκλησή μου. Έχω κακοπαθήσει πολύ και αποκάμει.
Σώσε με από εκείνους που με καταδιώκουν, γιατί έγιναν πολύ πιο ισχυροί από εμένα.
Βγάλε με από τη φυλακή αυτή στην οποία βρίσκομαι, ώστε ελεύθερος να δοξολογώ το άγιο όνομά Σου.
Οι δίκαιοι θα περιμένουν να δουν την καλή έκβαση˙ αυτή, που Εσύ σαν αμοιβή των ελπίδων μου θα δώσεις.
Από τα βάθη της ψυχής μου, μέσα από τη δυστυχία μου, φώναξα μ’ όλη μου τη δύναμη σ’ Εσένα Κύριε˙ Κύριε, άκουσε τη φωνή μου.
Ας γίνουν προσεκτικά τ’ αυτιά σου στη φωνή της παρακλήσεώς μου.
Αν, Κύριε εξετάσεις προσεκτικά τις αμαρτίες μας, ποιός θα μπορέσει να σταθεί στο ερευνητικό σου βλέμμα και να αντέξει στην κρίση σου; Γνωρίζω όμως ότι Εσύ έχεις το έλεος και τη συγγνώμη.
Για το δικό σου όνομα Κύριε, έδειξα υπομονή και καρτερία. Η ψυχή μου έκανε υπομονή πιστεύοντας στη διαβεβαίωσή σου, και περιμένει τη βοήθειά σου. Η ψυχή μου στήριξε την ελπίδα της στον Κύριο.
Από την πρωινή ώρα μέχρι το βράδυ, από την πρωινή βάρδια ολόκληρος ο Ισραηλιτικός λαός ας ελπίζει στον Κύριο.
Γιατί ο Κύριος είναι η πηγή του ελέους και σ’ Αυτόν υπάρχει σίγουρη σωτηρία. Κι Αυτός θα απαλλάξει τον Ισραηλιτικό λαό από όλες τις αμαρτίες του.
Δοξολογείτε τον Κύριο όλα τα έθνη της γης. Υμνολογήστε τον όλοι οι λαοί.
Υμνείστε τον γιατί σε μας φάνηκε μεγάλο το έλεός του. Η αλήθειά του και η αξιοπιστία στις υποσχέσεις του παραμένουν αδιάψευστα στους αιώνες.
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.
Και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
Διάκονος:
Ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ιερέας:
Όλες τις ώρες της ημέρας, το βράδυ, το πρωΐ, και το μεσημέρι, δοξολογούμε, ευλογούμε, ευχαριστούμε και θερμά σε ικετεύουμε Κύριε. Εσένα που είσαι ο εξουσιαστής των πάντων, αλλά και ο φιλάνθρωπος Κύριός μας. Δέξου λοιπόν, την προσευχή μας που σαν θυμίαμα ευωδιαστό ανεβαίνει σ’ Εσένα. Και μην επιτρέψεις να παρεκκλίνουν οι καρδιές μας σε λόγια ή σκέψεις πονηρές κι αμαρτωλές, αλλά γλίτωσέ μας από όλους τους εχθρούς μας, που παραμονεύουν να παγιδεύσουν τις ψυχές μας και να κάνουν σ’ αυτές κακό. Σου τα ζητάμε αυτά, γιατί σ’ Εσένα Κύριε, έχουμε υψωμένα ικετευτικά τα μάτια μας και σ’ Εσένα στηρίξαμε τις ελπίδες μας. Μην επιτρέψεις ποτέ Θεέ μας να διαψευστούμε και να ντροπιαστούμε γι’ αυτό, γιατί σ’ Εσένα ανήκει κάθε δόξα και τιμή και προσκύνηση, σ’ Εσένα τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Διάκονος:
Ευλόγησε Δέσποτα, την είσοδό μας στο άγιο θυσιαστήριο.
Ιερέας:
Ας είναι ευλογημένη η είσοδός μας στα άγιά σου πάντοτε, και τώρα και στους αιώνες. Αμήν.
Διάκονος:
Όσα τελούνται είναι θεία σοφία. Ας σταθούμε όρθιοι (με προσοχή και ευλάβεια).
Αναγνώστης:
Κύριε Ιησού Χριστέ, Εσύ είσαι το γλυκό και ιλαρό φως, το απαύγασμα της θείας δόξης του ουρανίου, αγίου, αθανάτου και μακαρίου Πατέρα σου. Κι εμείς καθώς την ώρα τούτη του δειλινού, στη δύση του ηλίου, είδαμε το εσπερινό φως, προσφέρουμε τους ύμνους μας στον τριαδικό Θεό, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Αξίζει όχι μόνο τώρα, αλλά και κάθε ώρα να απευθύνουμε με χαρμόσυνες φωνές σ’ Εσένα, Υιέ του Θεού που είσαι ο χορηγός της ζωής μας, δοξολογητικούς ύμνους. Γι’ αυτό και όλος ο κόσμος σε δοξάζει.
Διάκονος:
Ας προσέξουμε τα εσπερινά αναγνώσματα.
Διάκονος:
Είναι η σοφία του Θεού όσα θα ακούσουμε. Ας προσέξουμε.
Αναγνώστης:
Παράγγειλέ μας (να προσέξουμε την αλήθεια που θα μας υπενθυμίσεις).
Ιερέας:
Αυτά που θα ακουστούν είναι σοφία. Ας σταθούμε όρθιοι και ας ακούσουμε με προσοχή.
Το φως του Χριστού λάμπει σ’ όλους.
Αναγνώστης:
Η περικοπή του ιερού αναγνώσματος είναι από το βιβλίο των Παροιμιών (ή του Ιώβ).
Διάκονος:
Αυτά που θα ακούσουμε είναι η σοφία του Θεού. Ας προσέξουμε.
Ιερέας:
Ειρήνη σ’ εσένα (που διάβασες τα αναγνώσματα). Ήταν θεία σοφία.
Ιερέας:
Ας ανέβει η προσευχή μου κατ’ ευθείαν σ’ Εσένα και ας γίνει δεκτή σαν ευχάριστο ευωδιαστό θυμίαμα. Η ικετευτική ανύψωση των χεριών μου ας γίνει δεκτή από Εσένα σαν ευάρεστη βραδυνή θυσία.
Ιερέας:
Κύριε, πολλές φορές έκραξα προς Εσένα και είπα: «Κάνε δεκτή την προσευχή μου. Άκουσέ με Κύριε». Κύριε, φώναξα δυνατά προς Εσένα. Ευδόκησε να με ακούσεις. Δώσε προσοχή τη φωνή της δεήσεώς μου, κάθε φορά που με κραυγή ισχυρή απευθύνομαι σ’ Εσένα.
Ψάλτες:
Ας ανέβει η προσευχή μου…
Ιερέας:
Βάλε Κύριε, φρουρά στο στόμα μου και γύρω από τα χείλη μου ασφαλισμένη πόρτα, ώστε να μη βγαίνουν απ’ αυτό λόγια απρόσεκτα και άπρεπα.
Ψάλτες:
Ας ανέβει η προσευχή μου…
Ιερέας:
Μην επιτρέψεις να παρεκκλίνει η καρδιά μου σε λόγια πονηρά, ώστε να παρασυρθώ και να προβάλω προφάσεις για να δικαιολογώ τις αμαρτίες μου.
Ψάλτες:
Ας ανέβει η προσευχή μου…
Ιερέας:
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Ψάλτες:
Ας ανέβει η προσευχή μου…
Ιερέας:
Ας ανέβει η προσευχή μου κατ’ ευθείαν σ’ Εσένα, και ας γίνει δεκτή σαν ευχάριστο ευωδιαστό θυμίαμα.
Ψάλτες:
Η ικετευτική ανύψωση των χεριών μου ας γίνει δεκτή από Εσένα σαν ευάρεστη βραδυνή θυσία.
Διάκονος:
Ας προσέξουμε. Αυτά που θα ακούσουμε είναι η σοφία του Θεού. Ας προσέξουμε.
Ιερέας:
Φιλάνθρωπε Δέσποτα, λάμψε μέσα στις καρδιές μας, πλούσιο το καθαρό φως της θεϊκής σου γνώσεως και άνοιξε τα μάτια της διανοίας μας για να κατανοήσουμε τα λόγια του Ευαγγελίου σου. Βάλε βαθιά μέσα μας και το θείο φόβο των ευλογημένων εντολών σου για να κατανικήσουμε όλες τις αμαρτωλές σαρκικές μας επιθυμίες και να ζήσουμε πνευματική ζωή με πράξεις και σκέψεις μόνο όσες είναι ευάρεστες σ’ Εσένα. Ζητάμε από Εσένα όλα αυτά γιατί Εσύ είσαι που φωτίζεις τα σωματικά μας μάτια με το φυσικό φως και τα μάτια της ψυχής μας με το φως των αληθειών σου, Χριστέ, ο Θεός μας. Γι’ αυτό απευθύνουμε τη δοξολογία μας σ’ Εσένα και στον Πατέρα σου τον άναρχο και στο πανάγιο σου Πνεύμα, την πηγή της ζωής και κάθε αγαθού, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.
Ιερέας:
Ειρήνη σ’ εσένα, που διάβασες (το αποστολικό ανάγνωσμα).
Ψάλτες:
Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Αλληλούϊα. Υμνολογείτε και δοξολογείτε το Θεό.
Ιερέας:
Ο λόγος του Θεού είναι σοφία. Ας σηκωθούμε κι ας ακούσουμε όρθιοι το άγιο Ευαγγέλιο (με ευλάβεια και ιδιαίτερη προσοχή). Η ειρήνη ας έλθει στις ψυχές όλων.
Ψάλτες:
Και στη δική σου ψυχή.
Διάκονος:
Η περικοπή είναι από το άγιο Ευαγγέλιο του ευαγγελιστού…
Ιερέας:
Ας προσέξουμε.
Ψάλτες:
Δόξα σ’ Εσένα, Κύριε. Δόξα σ’ Εσένα.
Ιερέας:
Ειρήνη σ’ εσένα, που διάβασες το ιερό Ευαγγέλιο.
Ψάλτες:
Δόξα σ’ Εσένα, Κύριε. Δόξα σ’ Εσένα.
Η ΕΚΤΕΝΗΣ (=ΜΕΓΑΛΗ ΙΚΕΣΙΑ)
Διάκονος:
Ας πούμε όλοι μαζί, μέσα από την ψυχή και τη διάνοιά μας.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε (τρεις φορές).
Διάκονος:
Κύριε, παντοκράτορα, Εσύ ο Θεός των πατέρων μας, θερμά σε παρακαλούμε άκουσε τη δέησή μας και ελέησέ μας.
Ελέησέ μας, Κύριε και Θεέ μας, ανάλογα με το άπειρο έλεός σου. Σε παρακαλούμε θερμά, άκουσε τη δέησή μας και ελέησέ μας.
Ακόμα σε παρακαλούμε για τον αρχιεπίσκοπό μας…
Σε παρακαλούμε ακόμα για τους κληρικούς αδελφούς μας, τους ιερείς, ιερομονάχους, διακόνους και μοναχούς κι όλη τη χριστιανική μας αδελφότητα.
Σε παρακαλούμε ακόμα να χαρίσεις έλεος, να δώσεις ζωή, ειρήνη, υγεία, να επισκεφθείς σε ώρες αδυναμίας και να δώσεις την συγχώρηση και την άφεση των αμαρτιών στους δούλους σου, σ’ όλους τους ευσεβείς και ορθοδόξους χριστιανούς που κατοικούν ή είναι περαστικοί σ’ αυτή την πόλη (ή τη χώρα, ή το χωριό, ή αυτό το νησί). Ιδιαιτέρως στους ενορίτες και τους επιτρόπους τούτου του ιερού Ναού, και σ’ όσους κάνουν προσφορές κι αφιερώματα σ’ αυτή την εκκλησία.
Σε παρακαλούμε ακόμα για τις ψυχές εκείνων των ευλογημένων κι αλησμόνητων πιστών, που έχτισαν την εκκλησία αυτή (ή το μοναστήρι αυτό). Και για όλους τους πατέρες κι αδελφούς μας που ήδη αναπαύθηκαν από την πρόσκαιρη αυτή ζωή και έχουν ταφεί εδώ, καθώς και για όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς οπουδήποτε κι αν είναι θαμμένοι.
Σε παρακαλούμε ακόμα για όσους προσφέρουν δώρα και υπηρετούν στον άγιο και πάνσεπτο αυτό ναό. Για εκείνους που κοπιάζουν ή ψάλλουν σ’ αυτόν, καθώς και για όλους τους πιστούς που συναγμένοι τώρα εδώ προσμένουν με λαχτάρα από Εσένα το μεγάλο και πλούσιό σου έλεος.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ιερέας:
Κύριε Θεέ μας, δέξου από μας τους δούλους Σου αυτή τη μεγάλη ικεσία μας και ελέησέ μας με το αμέτρητο έλεός σου. Στείλε την ευσπλαχνία σου σε μας τους ιερείς σου και σ’ όλο το λαό σου, που με λαχτάρα περιμένει το πλούσιο έλεος, που μόνο Εσύ παρέχεις.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
(Σε παρακαλούμε για όλα αυτά), γιατί Εσύ είσαι Θεός του ελέους και της φιλανθρωπίας και γι’ αυτό σ’ Εσένα απευθύνουμε τη δοξολογία μας, στον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
ΔΕΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΚΑΤΗΧΟΥΜΕΝΩΝ
Διάκονος:
Προσευχηθείτε εσείς οι κατηχούμενοι προς τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Εμείς οι πιστοί ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο για τους αδελφούς μας τους κατηχουμένους. Για να τους ελεήσει ο Κύριος. Να τους διδάξει τα λόγια της θείας του αλήθειας. Να φανερώσει σ’ αυτούς το Ευαγγέλιο της δικαιοσύνης του. Να τους αξιώσει με το άγιο βάπτισμα να ενωθούν στο σώμα της ορθόδοξης και αποστολικής Εκκλησίας Του. Σε παρακαλούμε Κύριε, ο Θεός, σώσε τους, ελέησέ τους και διαφύλαξέ τους με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Εσείς οι κατηχούμενοι, σκύψετε τα κεφάλια σας σε προσκύνηση του Κυρίου.
Ψάλτες:
Σε Εσένα, Κύριε, (σκύβουμε ευλαβικά).
Ιερέας:
Κύριε ο Θεός, ο Θεός μας, Εσύ που έπλασες και δημιούργησες τα πάντα, που θέλεις όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και να γνωρίσουν καλά την αλήθειά σου, σε παρακαλούμε να ρίξεις το βλέμμα σου στους δούλους σου τους κατηχουμένους και να τους λυτρώσεις από την παλαιά πλάνη των ειδώλων και από τις πανουργίες του εχθρού μας διαβόλου. Σε παρακαλούμε ακόμα, προσκάλεσέ τους στην αιώνια ζωή, φωτίζοντας τις ψυχές και τα σώματά τους με το άγιο βάπτισμα και συγκαταριθμώντας τους στο λογικό σου ποίμνιο, την αγία σου Εκκλησία, που φέρει το άγιό σου όνομα.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
Έτσι με το βάπτισμα και αυτοί να γίνουν πιστοί χριστιανοί και να δοξάζουν μαζί μας το πολυΰμνητο και μεγαλόπρεπο όνομα του Τριαδικού Θεού, του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Διάκονος:
Όσοι είσθε κατηχούμενοι βγείτε τώρα από το Ναό. Όλοι οι κατηχούμενοι αποχωρείστε.
Διάκονος:
Όσοι ετοιμάζεστε για το φώτισμα (= το άγιο Βάπτισμα), ελάτε, πλησιάστε και προσευχηθείτε στον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Όλοι οι πιστοί ας δεηθούμε στον Κύριο για τους αδελφούς μας που προετοιμάζονται να δεχθούν το άγιο βάπτισμα, και για τη σωτηρία τους.
Ας δεηθούμε στον Κύριο και Θεό μας να τους στηρίξει και να τους ενδυναμώσει στην πίστη.
Ας δεηθούμε στον Κύριο να τους χαρίσει φωτισμό για να γνωρίσουν τη θεία αλήθεια και την ευσέβεια.
Ας δεηθούμε στον Κύριο να τους αξιώσει στον κατάλληλο καιρό να δεχθούν το άγιο βάπτισμα, που σαν καθαρτικό λουτρό θα τους δώσει την πνευματική αναγέννηση, την άφεση των αμαρτιών και το άφθαρτο ένδυμα του αγιασμού.
Ας δεηθούμε στον Κύριο να τους αναγεννήσει (στο άγιο Βάπτισμα) με την καθαρτική δύναμη του νερού και του Αγίου Πνεύματος.
Ας δεηθούμε στον Κύριο να χαρίσει σ’ αυτούς την ακριβή και τέλεια πίστη.
Ας δεηθούμε στον Κύριο να τους κατατάξει και να τους συναριθμήσει στην αγία του Εκκλησία, που αποτελεί το άγιο και εκλεκτό του πνευματικό ποίμνιο.
Σε παρακαλούμε, Κύριε ο Θεός, σώσε τους, ελέησέ τους, στήριξέ τους και διαφύλαξέ τους, με την παντοδύναμη χάρη σου.
Όσοι ετοιμάζεστε για το φώτισμα (=το άγιο βάπτισμα), σκύψετε τα κεφάλια σας, ευλαβικά στον Κύριο.
Ψάλτες:
Σ’ Εσένα, Κύριε (σκύβουμε ευλαβικά).
Ιερέας:
Σε παρακαλούμε Δέσποτα Κύριε˙ φανέρωσε το πρόσωπό σου (= την εύνοιά σου) στους δούλους σου, που προετοιμάζονται να δεχθούν το άγιο βάπτισμα και επιθυμούν σφοδρά να αποβάλουν από πάνω τους το μολυσμό της αμαρτίας. Καταύγασε τη διάνοιά τους. Στερέωσέ τους και ασφάλισέ τους στην πίστη. Στήριξέ τους στην ελπίδα. Κάνε τους τέλειους στην αγάπη. Ανάδειξέ τους τίμια μέλη του σώματος του Χριστού σου, που παρέδωσε τον εαυτό του˙ στο σταυρικό θάνατο για να εξαγοράσει τις ψυχές μας.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
Σου τα ζητάμε όλα αυτά, γιατί Εσύ είσαι ο φωτισμός μας και σ΄ Εσένα τον Τριαδικό Θεό, απευθύνουμε τη δοξολογία μας. Στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Διάκονος:
Όλοι όσοι προετοιμάζονται για το φώτισμα (=το άγιο βάπτισμα) τώρα βγείτε από το Ναό. Όσοι ετοιμάζεστε για το φώτισμα, αποχωρείστε.
Διάκονος:
Όλοι οι κατηχούμενοι βγείτε. Κανείς κατηχούμενος να μην μείνει πλέον εδώ.
Διάκονος:
Όλοι οι πιστοί πάλι και πάλι με ειρηνεμένη ψυχή ας δεηθούμε στον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας και διαφύλαξέ μας με την παντοδύναμη χάρη σου.
Είναι σοφία του Θεού όσα θα ακολουθήσουν.
Ιερέας:
Κύριε, ο Θεός μας, που είσαι άπειρα μεγάλος και άξιος κάθε δοξολογίας, που με τον ζωοποιό θάνατο του αγαπητού σου Υιού, μας πήρες από την κατάσταση της φθοράς όπου μας είχε οδηγήσει η αμαρτία και μας έφερες στην αφθαρσία και την αθανασία, Σε παρακαλούμε να ελευθερώσεις όλες μας τις αισθήσεις από τα πάθη της αμαρτίας που φέρνουν τον πνευματικό θάνατο και να εγκαταστήσεις μέσα μας σαν αγαθό ηγεμόνα και κυρίαρχο το λογικό, τη φωτισμένη συνείδηση. Έτσι, το μάτι μας ας απομακρυνθεί από κάθε πονηρό βλέμμα. Η ακοή μας ας μην είναι πρόθυμη να δεχθεί λόγια μάταια και αμαρτωλά. Η γλώσσα μας ας μένει καθαρή από λόγια απρεπή. Σε παρακαλούμε Κύριε, εξάγνισε τα χείλη μας, που σε υμνολογούν. Κάνε τα χέρια μας να είναι μακρυά από κάθε αμαρτωλή και φαύλη πράξη και να πράττουν μόνο τα έργα, που αρέσουν σ’ Εσένα. Όλα τα μέλη του σώματός μας και τη διάνοιά μας, φύλαξέ τα και ασφάλισέ τα με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
(Σου τα ζητάμε αυτά) γιατί αρμόζει να προσφέρουμε κάθε δόξα, τιμή και προσκύνηση σ’ Εσένα, τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Διάκονος:
Πάλι και πάλι, με ειρηνεμένη ψυχή ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας και διαφύλαξέ μας με την παντοδύναμη χάρη σου.
Είναι σοφία του Θεού, όσα θα ακολουθήσουν.
Ιερέας:
Δέσποτα άγιε και υπεράγαθε, που είσαι πλούσιος σε έλεος, θερμά σε παρακαλούμε να δείξεις την ευσπλαχνία σου σε μας τους αμαρτωλούς και να μας κάνεις αξίους να υποδεχθούμε τον μονογενή σου Υιό και Θεό μας, τον ένδοξο βασιλιά μας. Γιατί να, αυτή την ώρα, το πανάχραντο Σώμα Του και το τίμιο Αίμα Του, πρόκειται να μεταφερθούν και να τοποθετηθούν σ’ αυτό το ιερό μυστικό τραπέζι (την αγία Τράπεζα), συνοδευόμενα τιμητικά από αόρατο πλήθος ουράνιας αγγελικής στρατιάς. Δώρισε και σε μας τη χάρη να μεταλάβουμε άξια από τα τίμια δώρα σου χωρίς φόβο και κίνδυνο να κατακριθούμε, ώστε με τη χάρη που απορρέει από αυτά, να φωτιστούν πλήρως τα πνευματικά μας μάτια κι έτσι να γίνουμε παιδιά σου φωτεινά που θα πορευόμαστε στο φως της αλήθειας και της αρετής.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
(Σε παρακαλούμε να μας χαρίσεις όλα αυτά, όχι γιατί τα αξίζουμε, αλλά) σύμφωνα με τη μεγάλη σου ευεργεσία που πηγάζει από τη θυσία του Ιησού Χριστού, μαζί με τον οποίο είσαι άξιος δοξολογίας Εσύ και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό Πνεύμα σου, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΩΝ ΔΩΡΩΝ
Η ώρα αυτή είναι ιδιαίτερα ιερή. Οι ουράνιες αγγελικές δυνάμεις λατρεύουν μαζί με μας, αόρατα τον Κύριο. Γιατί, τώρα πορεύεται προς την αγία Τράπεζα ο Κύριος, ο βασιλιάς της δόξας.
Ιδού τώρα, εμείς και οι αόρατες αγγελικές δυνάμεις, συνοδεύουμε ευλαβικά την ήδη καθαγιασμένη και τελειωμένη μυστική θυσία του σώματος και του αίματος του Κυρίου. Ας προσέλθουμε στη θεία μετάληψη με πίστη και βαθύ πόθο, για να γίνουμε μέτοχοι της αιώνιας ζωής, που προέρχεται από τη θυσία αυτή του Κυρίου. Αλληλούϊα.
Διάκονος:
Ας συμπληρώσουμε τη βραδυνή μας δέηση προς τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Ας δεηθούμε στον Κύριο για τα προαγιασμένα τίμια δώρα που έχουν τεθεί επάνω στο άγιο θυσιαστήριο.
Ας δεηθούμε στον φιλάνθρωπο Θεό μας που τα δέχτηκε σαν πνευματική ευωδία στο υπερουράνιο, στο άγιο και πνευματικό του θυσιαστήριο, να μας στείλει σε ανταπόδοση τη θεία χάρη και τα δώρα του Αγίου Πνεύματος.
Ας δεηθούμε στον Κύριο, να μας σώσει από κάθε θλίψη κάθε οργή των ανθρώπων, κάθε κίνδυνο και κάθε δύσκολη περίσταση.
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας και διαφύλαξέ μας, ο Θεός, με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ας ζητήσουμε από τον Κύριο, να μας χαρίσει όλο το βράδυ τέλειο, αγιασμένο, ειρηνικό, χωρίς αμαρτία.
Ψάλτες:
Δώσε μας Κύριε, αυτό που σου ζητάμε.
Διάκονος:
Ας ζητήσουμε από τον Κύριο, να μας στείλει τον άγγελο της ειρήνης του για να είναι πιστός κι αφοσιωμένος οδηγός στη ζωή μας και φύλακας των ψυχών και των σωμάτων μας από κάθε κίνδυνο.
Ας ζητήσουμε από τον Κύριο συγχώρηση και άφεση για τα αμαρτήματα και παραπτώματά μας.
Ας ζητήσουμε από τον Κύριο, να μας χαρίσει όσα είναι καλά και ωφέλιμα για τις ψυχές μας και ειρήνη σ’ όλο τον κόσμο.
Ας ζητήσουμε από τον Κύριο να μας αξιώσει να περάσουμε τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής μας με ειρήνη και μετάνοια.
Ας ζητήσουμε ακόμα από τον Κύριο, να είναι χριστιανικά τα τέλη της ζωής μας, απαλλαγμένα από πόνους και θλίψεις καθώς και από πράξεις που ντροπιάζουν, να είναι ειρηνικά και να έχουμε καλή απολογία μπροστά στο φοβερό κριτήριο του Χριστού.
Αφού ζητήσαμε να μείνουμε ενωμένοι στην πίστη, και παρακαλέσαμε για τη συμμετοχή μας στις δωρεές και τη ζωή του Αγίου Πνεύματος, ας εμπιστευθούμε τον εαυτό μας και τους άλλους και όλη τη ζωή μας στον Ιησού Χριστό το Θεό μας.
Ψάλτες:
Ναι Κύριε, σ’ Εσένα (παραδινόμαστε μ’ εμπιστοσύνη).
Ιερέας:
Κύριε, ο Θεός, Εσύ κατέχεις τα μυστήρια που δεν μπορεί ανθρώπινη γλώσσα να πει ούτε μάτι ν’ αντικρύσει. Εσύ μόνος κατέχεις τους θησαυρούς της αληθινής σοφίας και γνώσεως. Όμως φανέρωσες και σε μας τη διακονία αυτή της λειτουργίας και από την πολλή σου φιλανθρωπία μας έθεσες σ’ αυτό το ιερό έργο, να σου προσφέρουμε δηλαδή δώρα και θυσίες για τα δικά μας αμαρτήματα και για τα παραπτώματα του λαού. Εσύ αόρατε βασιλιά μας που κάνεις έργα μεγάλα και ανεξιχνίαστα, ένδοξα κι εκπληκτικά κι αναρίθμητα, ρίξε σε παρακαλούμε το βλέμμα σου σε μας τους αναξίους δούλους σου την ώρα αυτή, που, όπως οι άγγελοι στον επουράνιό σου θρόνο, στεκόμαστε μπροστά σ’ αυτό το άγιο θυσιαστήριο, πάνω στο οποίο επαναπαύεται ο μονογενής σου Υιός με αυτά τα φρικτά σου μυστήρια. Και αφού ελευθερώσεις από κάθε ακαθαρσία που προκαλεί η αμαρτία εμάς τους ιερείς σου και τον πιστό λαό σου, σε παρακαλούμε να αγιάσεις τις ψυχές και τα σώματά μας με αγιασμό αναφαίρετο. Έτσι ώστε να αξιωθούμε να μεταλάβουμε από τα άγια αυτά μυστήριά σου με συνείδηση καθαρή από κάθε μολυσμό κι ενοχή, με πρόσωπο χωρίς ντροπή, με σεμνή παρρησία, με καρδιά (ψυχή) φωτισμένη κι ανακαινισμένη. Και μ’ αυτό τον τρόπο παίρνοντας ζωή από τα άγια αυτά μυστήρια, να ενωθούμε με τον ίδιο το Χριστό τον αληθινό Θεό μας που είπε: «Εκείνος που τρώγει τη σάρκα μου και πίνει το αίμα μου μένει σε μένα κι εγώ σ’ αυτόν». Έτσι καθώς θα μένει και θα κινείται μέσα μας ο Υιός και Λόγος σου, Κύριε, ν’ αναδειχτούμε πραγματικός ναός του παναγίου και προσκυνητού σου Πνεύματος. Κι ακόμα, ελεύθεροι από κάθε διαβολική πανουργία που εκδηλώνεται στις πράξεις, στα λόγια ή στη σκέψη μας, να επιτύχουμε την απόκτηση των αγαθών που μας υποσχέθηκες, μαζί με όλους τους αγίους σου, όσοι από τα βάθη των αιώνων ευαρέστησαν σ’ Εσένα.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
Κι ακόμα αξίωσέ μας Δέσποτα Κύριε, με θάρρος και χωρίς φόβο να κατακριθούμε, να τολμούμε να ονομάζουμε Εσένα τον επουράνιο Θεό, Πατέρα, και να λέμε:
Αναγνώστης:
Πατέρα μας που είσαι στους ουρανούς, ας είναι άγιο το όνομά σου, ας έλθει η Βασιλεία σου, ας γίνει το θέλημά σου στη γη μας όπως εκτελείται από τους αγίους αγγέλους σου στον ουρανό. Δώσε μας και σήμερα την απαραίτητη καθημερινή μας τροφή. Και συγχώρησε τα σφάλματά μας, όπως κι εμείς το ίδιο κάνουμε σ’ όσους μας αδικούν. Κι ακόμα μην επιτρέψεις να πέσουμε σε πειρασμό, αλλά γλίτωσέ μας από τον πονηρό.
Ιερέας:
Σου τα λέμε όλα αυτά, γιατί σ’ Εσένα ανήκει η βασιλική εξουσία και η δύναμη και η δόξα, στον Πατέρα και Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Ιερέας:
Η ειρήνη ας έλθει στις ψυχές όλων.
Ψάλτες:
Και στη δική σου ψυχή.
Διάκονος:
Ας σκύψουμε ταπεινά τα κεφάλια μας στον Κύριο.
Ψάλτες:
Ναι, Κύριε, σ’ Εσένα (σκύβουμε ταπεινά).
Ιερέας:
Κύριε ο Θεός μας, Εσύ που είσαι ο μόνος πραγματικά αγαθός και σπλαχνικός, Εσύ που έχεις άφθαστο μεγαλείο αλλά δεν παύεις να βλέπεις με ενδιαφέρον και τους ταπεινούς ανθρώπους, σε παρακαλούμε, ρίξε το σπλαχνικό σου βλέμμα σ’ όλο το λαό σου και φύλαξέ τον από κάθε κακό. Και αξίωσε όλους εμάς να μεταλάβουμε από τα ζωοποιά σου αυτά μυστήρια χωρίς κίνδυνο να κατακριθούμε. Γιατί σ’ Εσένα σκύψαμε λατρευτικά τα κεφάλια μας και από Εσένα περιμένουμε να πάρουμε το πλούσιο έλεος.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
(Κι αυτά σου τα ζητάμε) με τη χάρη και την ευσπλαχνία και τη φιλανθρωπία του μονογενούς Υιού σου, μαζί με τον οποίο είσαι ευλογημένος και δοξασμένος, μαζί και με το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό σου Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Ιερέας:
Σε παρακαλούμε Κύριε Ιησού Χριστέ, ρίξε στοργικό το βλέμμα σου από την ουράνια και άγια κατοικία σου και από τον ένδοξο θρόνο της θείας βασιλείας σου, και έλα να μας αγιάσεις. Εσύ που στον ουρανό κάθεσαι στο θρόνο της θεότητος μαζί με τον Πατέρα και ταυτόχρονα αόρατα βρίσκεσαι και εδώ μαζί μας. Και κάνε μας άξιους με το παντοδύναμο χέρι σου, να μεταλάβουμε το πανάγιο και αμόλυντο Σώμα σου, και το τίμιο Αίμα σου, και από μας να μεταδοθούν τα άχραντα μυστήριά σου σ’ όλο το λαό.
Διάκονος:
Ας προσέξουμε.
Ιερέας:
Τα άγια αυτά δώρα (το Σώμα και το Αίμα του Χριστού), που έχουν καθαγιαστεί από πριν, είναι για τους άγιους (τους άξιους και ετοιμασμένους να τα δεχτούν).
Ψάλτες:
Ένας και μόνο είναι πραγματικά άγιος, ένας είναι απόλυτος Κύριος, ο Ιησούς Χριστός, που δοξάζει το Θεό και Πατέρα του. Αμήν.
Ψάλτες:
Δοκιμάστε οι ίδιοι προσωπικά και πεισθείτε ότι ο Κύριος είναι αγαθός και ευεργετικός. Αλληλούϊα. Υμνολογείτε και δοξολογείτε τον Θεό.
Κύριε, πιστεύω και ομολογώ, ότι αληθινά εσύ είσαι ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός του ζωντανού Θεού, που ήλθες στον κόσμο για να σώσεις τους αμαρτωλούς, ανάμεσα στους οποίους εγώ είμαι ο πρώτος. Ακόμα πιστεύω ότι αυτό εδώ είναι το πανάχραντο Σώμα σου και τούτο εδώ (μέσα στο άγιο ποτήριο) είναι το τίμιο Αίμα Σου. Σε θερμοπαρακαλώ: Ελέησέ με και συγχώρησέ μου τα σφάλματα, όπου έπεσα με τη θέλησή μου ή και χωρίς αυτή. Όσα πράχθηκαν με λόγια ή με έργα, όσα έπραξα ενώ ήξερα πως αμαρτάνω και όσα αγνοούσα. Και αξίωσέ με να συμμετάσχω στα άχραντα μυστήριά σου, χωρίς να κατακριθώ, αλλά να μου χαρίσουν την άφεση των αμαρτιών και την αιώνια ζωή. Αμήν.
Με βλέπεις˙ τώρα βαδίζω προς τη Θεία Κοινωνία. Πλάστη μου, μη με κατακάψεις για την κοινωνία. Είσαι φωτιά που τους αναξίους καίγεις. Αλλά λοιπόν, καθάρισέ με από κάθε κηλίδα.
Πάρε με σήμερα, Υιέ του Θεού, συνδαιτυμόνα στο μυστικό σου δείπνο, κοινωνό των αχράντων σου Μυστηρίων. Δεν θα αποκαλύψω βέβαια το Μυστήριο στους εχθρούς σου. Δε θα σου δώσω προδοτικό φίλημα σαν τον Ιούδα. Αλλά όπως ο δικαιωμένος ληστής ομολογώ και ικετεύω: Θυμήσου και μένα, Κύριε, στην ουράνια Βασιλεία σου.
Άνθρωπε φρίξε βλέποντας θεοποιό Αίμα, Είναι φωτιά, που καίει κάθε ανάξιο.
Του Θεού με θεοποιεί το Σώμα και με τρέφει, θεώνει το πνεύμα τρέφοντας το νου μου.
Με πόθο σφοδρό μ’ έχεις ελκύσει κοντά σου, Χριστέ μου, και μ’ έχεις αλλοιώσει με τη θεϊκή σου αγάπη. Κατάκαψε με την άϋλη φωτιά σου τις αμαρτίες μου και αξίωσέ με να πλημμυρίσω από τη μοναδική απόλαυση που μας παρέχεις. Έτσι σκιρτώντας από χαρά, να αξιωθώ να ανυμνήσω και να δοξολογήσω, Πανάγαθε Κύριε, τις δυο παρουσίες σου, αυτήν που έγινε και τη μελλοντική.
Στη χαρά και τη λαμπρότητα των αγίων σου, πώς είναι δυνατόν να μπω εγώ ο ανάξιος; Αν τολμήσω να μπω μαζί με τους αξίους στη χαρά του γάμου, τα ρούχα μου (= η όλη ζωή μου) με προδίνουν γιατί δεν είναι ρούχα γάμου, (οι κατάλληλες πράξεις) και οι άγιοι άγγελοί σου θα με πετάξουν δεμένο έξω. Σε παρακαλώ Κύριε, καθάρισε τον ρύπο της ψυχής μου και σαν φιλάνθρωπος, σώσε με.
Δέσποτα φιλάνθρωπε, Κύριε Ιησού Χριστέ, Θεέ μου, η συμμετοχή μου στα άγια μυστήριά σου μην επιτρέψεις να γίνει αφορμή να καταδικαστώ, επειδή είμαι ανάξιος. Αλλά ας γίνει αιτία για τον καθαρισμό και τον αγιασμό της ψυχής και του σώματός μου. Ταυτόχρονα, δώσε μου να προγευτώ μ’ αυτά, τη μελλοντική ζωή και την αιώνια βασιλεία σου. Η ευτυχία μου θα είναι να μένω αφοσιωμένος στο Θεό και να στηρίζω στον Κύριο την ελπίδα της σωτηρίας μου.
Στο Μυστικό σου δείπνο, Υιέ του Θεού, πάρε με σήμερα συνδαιτημόνα…
Διάκονος:
Ελάτε να μεταλάβετε με φόβο Θεού, με πίστη και αγάπη.
Ιερέας:
Κύριε, ο Θεός μας, σώσε και ευλόγησε τον πιστό λαό σου που αποτελεί την ιδιαίτερη κληρονομία σου.
Ψάλτες:
Θα δοξολογώ τον Κύριο πάντοτε, σε κάθε ώρα και στιγμή. Πάντοτε στο στόμα μου θα είναι ο έπαινός Του. Το Σώμα του και το Αίμα του που μας πρόσφερε, είναι ουράνιος Άρτος και ποτήριο ζωής. Ελάτε να δοκιμάσετε οι ίδιοι και θα πεισθείτε ότι ο Κύριος είναι αγαθός και ευεργετικός. Αλληλούϊα. Δοξολογείτε και υμνολογείτε το Θεό.
Ιερέας:
Ας είναι ευλογημένος και δοξασμένος ο Θεός μας.
Πάντοτε, και τώρα και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Διάκονος:
Ας σταθούμε όρθιοι. Αφού αξιωθήκαμε να μεταλάβουμε τα θεία και άγια, τα άχραντα, αθάνατα, επουράνια, ζωοποιά και φρικτά μυστήρια του Χριστού, ας ευχαριστήσουμε όπως αξίζει τον Κύριο.
Ψάλτες:
Δόξα σ’ Εσένα Κύριε. Δόξα σ’ Εσένα.
Διάκονος:
Βοήθησέ μας, σώσε μας, ελέησέ μας και διαφύλαξέ μας, ο Θεός, με την παντοδύναμη χάρη σου.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Διάκονος:
Αφού ζητήσαμε από τον Κύριο να μας χαρίσει ολόκληρο το βράδυ αυτό τέλειο, άγιο, ειρηνικό και χωρίς αμαρτία, ας εμπιστευθούμε καθένας τον εαυτό του και τους άλλους και όλη τη ζωή μας στον Ιησού Χριστό το Θεό μας.
Ψάλτες:
Σ’ Εσένα, Κύριε, (εμπιστευόμαστε όλη την ύπαρξή μας).
Ιερέας:
Σε ευχαριστούμε, Θεέ μας, Σωτήρα μας, για όλα τα αγαθά, που μας έχεις δώσει, κι ακόμα πιο πολύ για τη μετάληψη του αγίου Σώματος και Αίματος του Χριστού σου. Δέξου κι αυτή μας την παράκληση φιλάνθρωπε Δέσποτα. Φύλαξέ μας με ασφάλεια κάτω από τη στοργική σου προστασία. Και αξίωσέ μας μέχρι την τελευταία μας αναπνοή να συμμετέχουμε άξια στα άγιά σου μυστήρια. Για να φωτίζεται και να αγιάζεται η ψυχή και το σώμα μας και να γίνουμε κληρονόμοι της βασιλείας των ουρανών.
Ιερέας: (πιο δυνατά)
(Σου τα ζητάμε όλα αυτά), γιατί Εσύ είσαι η πηγή του αγιασμού και σ’ Ε σένα απευθύνουμε τη δοξολογία μας: Στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Ιερέας:
Ας ετοιμαστούμε να αποχωρήσουμε με ειρήνη.
Διάκονος:
Ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ιερέας:
Κύριε, εξουσιαστή των πάντων, Εσύ με την άπειρη σοφία σου δημιούργησες όλη τη κτίση. Εσύ από πολλή αγάπη και από την ανείπωτη θεία σου πρόνοια, μας αξίωσες να φτάσουμε και σ’ αυτές τις τόσο ιερές μέρες της νηστείας, για να καθαρίσουμε τις ψυχές και τα σώματά μας, να κατορθώσουμε την εγκράτεια στα πάθη μας, και να στερεωθούμε στην ελπίδα της αναστάσεως. Εσύ, μετά από νηστεία σαράντα ημερών του δούλου σου Μωϋσή, έδωσες στα χέρια του τις πλάκες πάνω στις οποίες είχες χαράξει το Νόμο σου. Σε παρακαλούμε, Πανάγαθε Κύριε, χάρισε και σε μας τη δύναμη ν’ αγωνιστούμε τον καλό αγώνα της αρετής. Να ολοκληρώσουμε την πορεία μας στην περίοδο της νηστείας. Να διαφυλάξουμε ακέραιη την πίστη μας. Να συντρίψουμε τα κεφάλια των αοράτων θηρίων που μας πολεμούν, των πνευματικών εχθρών μας, των πονηρών δαιμόνων. Κι ακόμα με τη δική σου δύναμη, να αναδειχθούμε νικητές στον αγώνα κατά της αμαρτίας. Και χωρίς τον κίνδυνο να κατακριθούμε, να φτάσουμε και να προσκυνήσουμε, την αγία σου ανάσταση. Όλα αυτά μπορείς Εσύ να μας τα χαρίσεις, γιατί είναι ευλογημένο και δοξασμένο το πάντιμο και μεγαλοπρεπές όνομά Σου, του Πατέρα, του Υιού και του Αγίου σου Πνεύματος, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Ας είναι ευλογημένο το όνομα του Κυρίου από τώρα και μέχρι τη συντέλεια των αιώνων (τρεις φορές).
Διάκονος:
Ας παρακαλέσουμε θερμά τον Κύριο.
Ψάλτες:
Ελέησέ μας, Κύριε.
Ιερέας:
Η ευλογία του Κυρίου και το έλεός του ας έλθουν σ’ όλους σας με τη δική του θεία χάρη και φιλανθρωπία, κι ας μείνουν πάντοτε μαζί σας. Και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες.
Ψάλτες:
Αμήν.
Ιερέας:
Ας είσαι δοξασμένος Κύριε ο Θεός μας, η ελπίδα μας. Δόξα σ’ Εσένα.
Δοξολογία και τιμή αξίζει να προσφέρεται στον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν. Ελέησέ μας, Κύριε (τρεις φορές). Ευλόγησε δέσποτα άγιε.
Ο Ιησούς Χριστός, ο αληθινός Θεός μας, με τις πρεσβείες της πάναγνης και αμόλυντης υπεραγίας Θεοτόκου, με τη δύναμη που χορηγεί ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός, με την προστασία που μας παρέχουν οι άγιοι άγγελοι, οι ουράνιες και ασώματες πνευματικές δυνάμεις, με τις ικεσίες του τιμημένου και ενδόξου προφήτη, προδρόμου και βαπτιστή Ιωάννη, κι ακόμα με τις πρεσβείες και ικεσίες των αγίων ενδόξων και κοσμοΰμνητων αποστόλων, των αγίων ενδόξων και καλλινίκων μαρτύρων, των οσίων και θεοφόρων πατέρων μας, των αγίων και δικαίων προγόνων του Κυρίου, του Ιωακείμ και της Άννας, των αγίων… που γιορτάζουμε σήμερα τη μνήμη τους, και όλων των αγίων, ας μας ελεήσει και ας μας σώσει σαν αγαθός και φιλάνθρωπος και εύσπλαχνος Θεός.
Με τις ευχές των αγίων Πατέρων μας, Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός μας, ελέησέ μας και σώσε μας.
Ψάλτες:
Αμήν.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. «Χορός» είναι το σύνολο των ψαλτών που βρίσκονται στο αναλόγιο και ψάλλουν όλοι μαζί σαν χορωδία. Στην ερμηνεία το αποδίδουμε με το «Ψάλτες».
2. Η λέξη ΑΜΗΝ βρίσκεται συνήθως στο τέλος μιας εκφωνήσεως και επισφραγίζει μια αλήθεια. Αποδίδεται με το: Αλήθεια, ναι, έτσι είναι. Στην ερμηνεία το αφήνουμε όπως είναι: Αμήν.
3. Αν δεν υπάρχει διάκονος, όλα τα δικά του τα λέει ο ιερέας.
4. Στο σημείο αυτό, πριν από το «Δι’ ευχών» και ενώ ο ιερεύς μοιράζει το αντίδωρο, ο αναγνώστης διαβάζει τους ψαλμούς 33 («Ευλογήσω τον Κύριον…») και 144 (Υψώσω σε ο Θεός μου…).
Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.
