Η Εκκλησία μας καθόρισε μέσα στην κατανυκτική περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να τελείτε σ’ όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, αλλά και στις τρεις πρώτες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, η ακολουθία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, κατά το εσπέρας ή τις πρωινές ώρες.Ένας δε από τους σκοπούς της τελέσεώς της είναι η δυνατότητα της πιο συχνής συμμετοχής του πιστού ανθρώπου στην Θεία Ευχαριστία, βεβαίως εκείνου που έχει προετοιμαστεί καταλλήλως με το μυστήριο της μετανοίας-εξομολογήσεως.
Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός είπε: «ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει, καγώ εν αυτώ»[2]. Με άλλα λόγια: όποιος κοινωνεί των αγίων μυστηρίων αξίως, ενώνεται με τον Ιησού Χριστό. Αυτό σημαίνει: όποιος παίρνει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού με αληθινή μετάνοια, με καθαρή καρδιά, με φόβο Θεού και πίστη, ταυτόχρονα γίνεται ναός και κατοικητήριο του Θεού. Αντίθετα, όποιος κοινωνεί αναξίως, δηλαδή με ακάθαρτη ψυχή, με καρδιά γεμάτη κακία, εκδικητικότητα και μίσος, τότε γίνεται όμοιος με τον Ιούδα τον προδότη και τρόπον τινά ξανασταυρώνει τον Χριστό.
Σε λίγες ημέρες, την Μεγάλη Πέμπτη το πρωί, στην Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, θα σας παρακαλούσα να προσέξετε στο Αποστολικό Ανάγνωσμα, τα λόγια του Αποστόλου Παύλου που μας λέει ότι όποιος κοινωνεί «χωρίς να είναι άξιος, θα είναι ένοχος έναντι του σώματος και του αίματος του Κυρίου… (και τότε) τρώγει και πίνει την καταδίκη του εαυτού του, επειδή δεν διακρίνει το σώμα του Κυρίου. Διά τούτο μεταξύ σας υπάρχουν πολλοί αδύνατοι και άρρωστοι και αρκετοί επέθαναν»[3].
Και οι χριστιανοί των πρώτων αιώνων, καταλαβαίνοντας πόσο μεγάλη σημασία έχουν και τι ψυχική ωφέλεια προσφέρουν τα άγια μυστήρια και ως αποτέλεσμα της βαθειάς πίστης τους και του ιερού πόθου τους να ενωθούν με τον Χριστό, συχνά μεταλάμβαναν. Άραγε πόσοι από τους σημερινούς χριστιανούς έχουν από τα παιδικά τους χρόνια να εκκλησιαστούν, να εξομολογηθούν, να κοινωνήσουν;
Πόσοι πάλι, κοινωνούν με την ανάλογη πνευματική προετοιμασία και δυστυχώς αμέσως μετά ξεχνούν τον Χριστό και τον αγώνα! Τον αγώνα να είμαστε όλοι μας εδώ στην γη ενωμένοι, αγαπημένοι, σαν μια καρδιά και μια ψυχή, με στόχο να αγιαστούμε και να κερδίσουμε την αιώνια ζωή και χαρά, την Βασιλεία του Θεού.
Μετά την Θεία Κοινωνία οφείλουμε να μην προδώσουμε τον Κύριό μας που βρίσκεται μέσα μας: στο σώμα και στην ψυχή μας! Που μας χορηγεί την συγχώρηση των αμαρτιών μας και την αιώνια ζωή. «Μεταλαμβάνει ο δούλος του Θεού… το σώμα και το αίμα του Χριστού, εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον»[4]. Υπάρχει μεγαλύτερη ευλογία από αυτή;
Κατά τον Άγιο Νεκτάριο Πενταπόλεως αυτό είναι ΤΟ ΘΑΥΜΑ: διότι όλο το Σώμα του Χριστού βρίσκεται σε όλο τον άγιο Άρτο και επίσης όλος ο Χριστός σε κάθε μερίδα. Ο δε Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας λέει: «Όταν ο Ιερέας σου μεταδίδει το άγιο Σώμα και το Αίμα του Χριστού, πρόσεχε! Μην αφήνεις τον λογισμό σου να κολλάει σ’ αυτό που βλέπεις, σ’ αυτό που «γίνεται». Άνοιξε τα μάτια της ψυχής σου. Εκείνη τη στιγμή, ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός απλώνει το χέρι Του και ο Ίδιος, με το δικό Του χέρι, σου μεταδίδει το Σώμα Του και το Αίμα Του»[5].
Ακολούθως, θα αναφέρουμε δύο σχετικά συγκλονιστικά γεγονότα:
Το πρώτο, μας το διηγείται ο αείμνηστος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Δαβίδ Ευβοίας. Ο αγιασμένος Γέροντας π. Ιάκωβος Τσαλίκης έλεγε: «Κάποτε ήρθε ένα πρόσωπο μορφωμένο να μείνει στο Μοναστήρι και σε γενομένη συζήτηση μαζί του μου είπε ότι προτίθεται να κοινωνήσει στην Θεία Λειτουργία της επόμενης ημέρας. Έβλεπα ότι δεν έπρεπε να κοινωνήσει, γιατί ήταν ανεξομολόγητος και οι αμαρτίες του δεν του επέτρεπαν τη Θεία Κοινωνία. Προσπάθησα στην συζήτηση που είχαμε να του δώσω την ευκαιρία να εξομολογηθεί, αλλά στάθηκε αδύνατον. Όλη τη νύκτα δεν κοιμήθηκα συλλογιζόμενος πως να τον κοινωνήσω, αφού δεν έπρεπε, αλλά και πως να μην τον κοινωνήσω που θα ήταν προσβολή να του αρνηθώ τη Θεία Κοινωνία. Όταν έφτασε η ώρα και προσήλθε αναξίως να κοινωνήσει, κάποιο ενάρετο πρόσωπο είδε μια χρυσή ακτίνα, μια λάμψη να φεύγει από την Αγία Λαβίδα, να περνάει πάνω από τον ώμο του Ιερέα και να πηγαίνει πάνω στο Άγιο Δισκάριο, πάνω στην Αγία Τράπεζα. Ήταν η Αγία Μερίδα που έφυγε και έτσι ο άνθρωπος δεν κοινώνησε φυσικά, που θα ήταν σε κατάκριμα»[6].
Και το δεύτερο γεγονός είναι το εξής: Τον Δεκέμβριο του έτους 2013 μία νεοφώτιστη χριστιανή πήγε σε Πνευματικό-Εξομολόγο, εξαγορεύτηκε τις αμαρτίες της, έλαβε τον κανόνα της και ήταν έτοιμη να προσέλθει στο μυστήριο της Θείας Κοινωνίας. Ήταν να πάει σε κάποια Αγρυπνία για να κοινωνήσει. Είχε λάβει την σχετική άδεια-ευχή του Πνευματικού της, αλλά παρ’ όλα αυτά οι λογισμοί την «κυνηγούσαν» ότι δεν είναι άξια να κοινωνήσει. Τηλεφώνησε στον Πνευματικό της και του είπε ότι δεν θα πάει στην ακολουθία. Εκείνος της είπε: και θα έρθεις και θα κοινωνήσεις. Πήγε στον ναό και σ’ όλη την διάρκεια της αγρυπνίας έκλεγε για τις αμαρτίες της. Τελικά, με πίστη και δάκρυα στα μάτια πλησίασε το Άγιο Ποτήριο. Μετά την Θεία Μετάληψη, στο Αρχονταρίκι, η κοπελιά εκείνη που πριν ήταν μέσα στο κλάμα, τώρα έλαμπε! Έλαμπε το πρόσωπό της. Ήταν γεμάτη φως και χαρά! Και πλησιάζοντας τον ιερέα είπε: “Πάτερ, όταν προσερχόμουν για να κοινωνήσω, έκλαιγα όχι μόνο για την αναξιότητά μου, αλλά γιατί μέσα στην λαβίδα με την οποία κοινωνούσατε τους πιστούς πριν από εμένα, έβλεπα σάρκα και έλεγα πως εγώ η αμαρτωλή θα κοινωνήσω;”[7]
Η Θεία Κοινωνία είναι Σώμα και Αίμα Χριστού! Αυτό το γεγονός έρχεται να το επιβεβαιώσει με άλλο τρόπο ο Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, ο οποίος μας λέγει τα εξής: «Ο Χριστός, το μοναδικό Φως, με την Θεία Κοινωνία κατεβαίνει από τον ουρανό στη γη και αστράπτει… Τα πάντα γεμίζουν από Θείο Φως! Ναι, είναι αλήθεια, ο Άγιος αυτός Άρτος, δηλαδή το Σώμα του Κυρίου, το οποίο μεταλαμβάνουμε απ’ αυτήν εδώ την Αγία Τράπεζα και το φέρνουμε μέσα μας κατευθυνόμενοι προς τη Θεία Βασιλεία, αυτό το ίδιο Πανάγιο Σώμα του Χριστού μας θα φανεί τότε επάνω στις νεφέλες κατά την Δευτέρα ένδοξη Παρουσία Αυτού. Όλα τα μάτια θα Τον δουν. Και αυτό θα φανερώσει το κάλλος Του σ’ ανατολή και δύση, σαν αστραπή, σε μια στιγμή χρόνου. Μ’ αυτήν την ακτίνα του Θείου Φωτός ζουν οι μακάριοι πιστοί που μεταλαμβάνουν αξίως. Και όταν πεθαίνουν, το Φως δεν αποχωρεί απ’ αυτούς. Διότι το Φως ακολουθεί ακατάπαυστα τους δικαίους. Φτάνουν δε στην αιώνια ζωή λάμποντας μ’ αυτό το ανέσπερο Φως, με το οποίο συνυπήρχαν σε όλο το χρόνο της επί γης ζωής τους»[8].
Με τι ευλάβεια και φόβο Θεού οφείλουμε να πλησιάζουμε στην Ωραία Πύλη!
Μετά τι πρέπει να κάνουμε; Να έχουμε συνεχώς, μνήμη Θεού. Εκείνος που μετανοεί ειλικρινά και προσέρχεται στα Μυστήρια, της ιεράς Εξομολογήσεως και της Θείας Ευχαριστίας, δεν πρέπει μετά μόνο να αρκείται στην αποφυγή της αμαρτίας, αλλά ν’ αναλαμβάνει αδιάκοπο αγώνα εναντίων των παθών του. Σ’ αυτό θα βοηθήσει η εγκάρδια προσευχή, η μελέτη της Αγίας Γραφής, των Αγίων Πατέρων και άλλων πνευματικών βιβλίων, ώστε να φωτιστεί ο νους και έτσι να πετύχει την «τήρηση» των λογισμών.
Όλα τα αμαρτήματα ξεκινούν από τους λογισμούς. Πρώτα θα σκεφθούμε και θα επιθυμήσουμε την αμαρτία και μετά θα την διαπράξουμε. Όταν έχουμε πόλεμο λογισμών, τότε στα όπλα! Στην προσευχή, στην ευχή: Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλό. Και να επικαλούμαστε την γλυκιά μας Μητέρα Παναγία: Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς!
Επιπλέον ακόμη, θα πρέπει να τονίσουμε ότι αφού κοινωνήσουμε, σίγουρα ως άνθρωποι πάλι θα αμαρτήσουμε. Ας μην απογοητευόμαστε γι’ αυτό! Ο Φιλάνθρωπος Θεός βλέπει και θέλει την προσπάθειά μας να μην ξαναπέσουμε. Και αν πέσουμε… να μην νομίσουμε πως χάθηκε το παν! Ας πλησιάσουμε τον Σωτήρα Χριστό όσο πιο γρήγορα μπορούμε, με μετάνοια, με ζήλο, με ταπείνωση. Και τότε το Άγιο Πνεύμα θα ξανα-σκηνώσει μέσα μας.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία που κατέχει την Αλήθεια, είναι η μοναδική «οδός» που μας προσφέρει πρακτικούς τρόπους σωτηρίας. Δεν αρκείται μόνον στην άφεση, αλλά δίνει και την ίαση. Μας παίρνει αμαρτωλούς, ρυπαρούς, ασθενείς και μας καθιστά με τα σωστικά της μυστήρια και τις ιερές ακολουθίες, υγιείς, καθαρούς, αγίους.
Με το Ποτήρι της Ζωής λαμβάνουμε Αθανασία, Αγάπη, Αγιασμό και δύναμη για να συνεχίσουμε την επί γης ζωή μας, με χαμόγελο και αισιοδοξία. Μακάρι όλοι οι άνθρωποι να πιστέψουν και να σωθούν, να κατανοήσουν τα μεγαλεία και τις δωρεές του Θεού! Μακάρι όλοι μας, με την Χάρη του Θεού, «τον αγώνα τον καλόν αγωνίσασθαι, τον δρόμον της νηστείας εκτελέσαι, την πίστην αδιαίρετον τηρήσαι, τας κεφαλάς των αοράτων δρακόντων συνθλάσαι, νικητάς τε της αμαρτίας αναφανήναι και ακατακρίτως φθάσαι προσκυνήσαι και την αγίαν ανάστασιν».[9]
Μακάρι όλοι μας, σ’ αυτές τις άγιες ημέρες που πλησιάζουν να συμπορευθούμε και να συσταυρωθούμε με τον Χριστό μας και να φτάσουμε με υγεία στην ένδοξη Ανάστασή Του προετοιμασμένοι με το μυστήριο της μετανοίας – εξομολογήσεως, ώστε να πλησιάσουμε το Άγιο Ποτήριο ΑΞΙΩΣ, χωρίς να επηρεαστούμε από την κακή συνήθεια αυτών που προσέρχονται απροετοίμαστοι στην Θεία Κοινωνία παρερμηνεύοντας τον Κατηχητικό Λόγο του ιερού Χρυσοστόμου που διαβάζετε στις Εκκλησιές μας το βράδυ της Αναστάσεως.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ, με τον Χριστό στην καρδιά μας, στα σπιτικά μας και στην μαρτυρική μας Χώρα την Ελλάδα!
Πρωτ. Θεοχάρης Καλπάκογλου, Εφημέριος Παλαιοχωρίου, Ι. Μ. Ελευθερουπόλεως
Σημειώσεις:
Το παρόν κείμενο είναι η ομιλία που εκφωνήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίας Λυδίας, στο Κέντρο Εσωτερικής και Εξωτερικής Ιεραποστολής της Αδελφότητος «ΛΥΔΙΑ», στις 1 Απριλίου 2015, στην Ασπροβάλτα.
[2] Ιω 6, 56.
[3] Κορ. Α΄, 27-30.
[4] Από την Θεία Λειτουργία.
[5] Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, Εις το κατά Ματθαίον, Ομιλία 50, γ΄.
[6] Ένας άγιος Γέροντας, ο μακαριστός π. Ιάκωβος. Ηγούμενος της Ι.Μ. Οσίου Δαβίδ Γέροντος. Έκδ. Ιεράς Μονής Οσίου Δαβίδ. Ροδιές Ευβοίας 1993, σ. 79-80.
[7] Προσωπικές σημειώσεις.
[8] Αγ. Νικολάου Καβάσιλα, Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος 4ος , PG 150, 624B.
[9] Οπισθάμβωνος ευχή Θείας Λειτουργίας των Προηγιασμένων.
[2] Ιω 6, 56.
[3] Κορ. Α΄, 27-30.
[4] Από την Θεία Λειτουργία.
[5] Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, Εις το κατά Ματθαίον, Ομιλία 50, γ΄.
[6] Ένας άγιος Γέροντας, ο μακαριστός π. Ιάκωβος. Ηγούμενος της Ι.Μ. Οσίου Δαβίδ Γέροντος. Έκδ. Ιεράς Μονής Οσίου Δαβίδ. Ροδιές Ευβοίας 1993, σ. 79-80.
[7] Προσωπικές σημειώσεις.
[8] Αγ. Νικολάου Καβάσιλα, Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος 4ος , PG 150, 624B.
[9] Οπισθάμβωνος ευχή Θείας Λειτουργίας των Προηγιασμένων.
