– Γέροντα, τί μπορεί να κεντήση έναν άνθρωπο που είναι αδιάφορος, για να αρχίση να ζη πνευματικά;
– Πολλά μπορούν να τον κεντήσουν, όταν ο ίδιος θέλη να προχωρήση. Άλλο, αν ο ίδιος δεν θέλη να προχωρήση, απλώς θα γεμίση πληγές από το κέντημα, σαν μερικά βόδια, που τα κεντάς με την βουκέντρα, για να πάνε πιο γρήγορα, αλλά δεν προχωρούν˙ μόνον πληγώνονται από την βουκέντρα και δουλειά πάλι δεν βγάζουν.
– Γέροντα, αν κάποιος έχη καλή διάθεση και τον κεντάς, δεν θα βοηθήση και ο Θεός, ώστε κάτι να κάνη;
– Ναι, θα βοηθήση και ο Θεός, αλλά με ένα κέντημα πρέπει να τρέξη. Αλλιώς κουράζεται κι εκείνος που τον κεντάει. Όταν σκαλώνη κανείς συνέχεια στα ίδια, γιατί δεν θέλη να διορθωθή, είναι πολύ κουραστικό για τον άλλον που προσπαθεί να τον βοηθήση.
Αν δεν μπη στον άνθρωπο η καλή ανησυχία, για να παίρνη στροφές και να δουλεύη πνευματικά, δεν μπορεί να κάνη προκοπή πνευματική˙ μένει τετράγωνη ρόδα και θέλει κάθε τόσο σπρώξιμο. Δίνεις μία, «γκαπ», σταματάει˙ του ξαναδίνεις μια, «γκαπ», πάλι σταματάει. Πώς να πάη έτσι μπροστά; Αν έχη να κάνη μια μακρινή πορεία, γίνεται με σπρώξιμο να την φέρη σε πέρας; Και η πνευματική πορεία είναι μακρινή˙ δεν είναι εκατό ή διακόσια μέτρα, για να τον σπρώξουν και να προχωρήση.
– Γέροντα, πώς προκαλείται η καλή ανησυχία;
– Ας υποθέσουμε ,διαβάζω ένα πνευματικό βιβλίο και μου κάνει εντύπωση κάποιο σημείο. Σταματάω εκεί – σαν να βρίσκω ένα πετράδι και θέλω να δω τί είναι –και το μελετώ. Καθρεφτίζω σ’ αυτό τον εαυτό μου, ρωτάω μετά αν το κατάλαβα σωστά και προσπαθώ να το εφαρμόσω. Στην συνέχεια ρωτάω αν το εφάρμοσα σωστά. Έτσι σιγά-σιγά μαθαίνω να προχωράω σωστά στην πνευματική ζωή. Ποιός μου είχε μιλήσει εμένα για Αββά Ισαάκ; Ένας μπακάλης μου τύλιξε μια φορά μια ρέγκα σε ένα φύλλο από το περιοδικά «Αγιορείτική Βιβλιοθήκη». Όταν την ξετύλιγα ,έπεσε το μάτι μου στο κείμενο που ήταν γραμμένο στο χαρτί. Ήταν από τον Αββά Ισαάκ. Το πήρα, το στέγνωσα στον ήλιο, το διάβασα και με διέλυσε. Με την ανάγνωση αυτήν πέρασα έναν χρόνο˙ το διάβαζα-το ξαναδιάβαζα, κι έτσι αγάπησα τον Αββά Ισαάκ. Αναρωτήθηκα αν υπάρχει βιβλίο. Έψαξα και τρόμαξα να βρω και να πάρω το βιβλίο στα χέρια μου. Κι εσείς τόσα χρόνια διαβάζετε˙ δεν σας κάνει κάτι εντύπωση; Αυτό που σας κάνει εντύπωση να το αντιγράφετε. Αν το αντιγράψετε και το φέρετε συχνά στο νου σας, δεν θα το ξεχάσετε εύκολα και θα το εφαρμόσετε.
Σε μερικούς λέω ένα-δυο λόγια και αμέσως γυαλίζουν τα μάτια τους. Το σημειώνουν σε ένα τόσο δα χαρτάκι, τα εφαρμόζουν και προχωρούν παραπέρα. «Δίδου σοφώ αφορμήν και σοφώτερος έσται», δεν λέει ο Σολομών; Και άλλοι, αν και έχουν ακούσει ένα σωρό και έχουν βοηθηθή πολύ, δεν κάνουν τίποτε, γιατί δεν μπήκε μέσα τους η καλή ανησυχία. Έρχονται και μου κάνουν απλώς μια έκθεση της καταστάσεώς τους ,χωρίς να έχουν την καλή ανησυχία για να αγωνισθούν. Αυτό είναι μια ρηχή κατάσταση. Απορώ! Δεν προβληματίζονται στην πνευματική ζωή; Δεν έχουν ερωτηματικά;
Από την στιγμή που μπαίνει στον άνθρωπο η καλή ανησυχία, παρατηρεί τι του λείπει, ρωτάει πώς θα το αποκτήση και ωφελείται. Πώς θα μάθη κανείς, άμα δεν ρωτάη; Ταξίδευα μια φορά με ένα ανδρόγυνο που είχαν μαζί τους και το παιδάκι τους. Το παιδάκι σε όλη την διαδρομή δεν άφησε ήσυχο τον πατέρα του με τις ερωτήσεις του. «Μπαμπά ,εκείνο τι είναι; Μπαμπά εκείνο γιατί;». «Πάψε ,τον ζάλισες τον πατέρα σου», του λέει η μάνα. «Άσ’ το το παιδί , λέει εκείνος˙ αν δεν ρωτήση, πώς θα μάθη;». Έτσι και στα πνευματικά.
Για να καταλάβετε πιο καλά πώς εργάζεται πνευματικά αυτός που έχει καλή ανησυχία, θα έπρεπε να ας πω τί θέματα απασχολούν εδώ μια αδελφή. Την βλέπω και την χαίρομαι. Σε κάθε ερώτηση που μου κάνει , από καλή ανησυχία και όχι για να βρισκώμαστε σε συζήτηση, χρειάζεται να γράψω ολόκληρο τετράδιο, για να της απαντήσω. Έχει μεγάλη καλή ανησυχία, πιάνει πολλά, αγωνίζεται πολύ, γι’ αυτό και χαριτώνεται πολύ. Όταν ο άνθρωπος ψάχνη να βρη πού δεν πηγαίνει καλά και προσπαθή να διορθωθή ,ταπεινώνεται ,έρχεται η Χάρις του Θεού και από εκεί και πέρα προχωράη κανονικά.
– Πολλά μπορούν να τον κεντήσουν, όταν ο ίδιος θέλη να προχωρήση. Άλλο, αν ο ίδιος δεν θέλη να προχωρήση, απλώς θα γεμίση πληγές από το κέντημα, σαν μερικά βόδια, που τα κεντάς με την βουκέντρα, για να πάνε πιο γρήγορα, αλλά δεν προχωρούν˙ μόνον πληγώνονται από την βουκέντρα και δουλειά πάλι δεν βγάζουν.
– Γέροντα, αν κάποιος έχη καλή διάθεση και τον κεντάς, δεν θα βοηθήση και ο Θεός, ώστε κάτι να κάνη;
– Ναι, θα βοηθήση και ο Θεός, αλλά με ένα κέντημα πρέπει να τρέξη. Αλλιώς κουράζεται κι εκείνος που τον κεντάει. Όταν σκαλώνη κανείς συνέχεια στα ίδια, γιατί δεν θέλη να διορθωθή, είναι πολύ κουραστικό για τον άλλον που προσπαθεί να τον βοηθήση.
Αν δεν μπη στον άνθρωπο η καλή ανησυχία, για να παίρνη στροφές και να δουλεύη πνευματικά, δεν μπορεί να κάνη προκοπή πνευματική˙ μένει τετράγωνη ρόδα και θέλει κάθε τόσο σπρώξιμο. Δίνεις μία, «γκαπ», σταματάει˙ του ξαναδίνεις μια, «γκαπ», πάλι σταματάει. Πώς να πάη έτσι μπροστά; Αν έχη να κάνη μια μακρινή πορεία, γίνεται με σπρώξιμο να την φέρη σε πέρας; Και η πνευματική πορεία είναι μακρινή˙ δεν είναι εκατό ή διακόσια μέτρα, για να τον σπρώξουν και να προχωρήση.
– Γέροντα, πώς προκαλείται η καλή ανησυχία;
– Ας υποθέσουμε ,διαβάζω ένα πνευματικό βιβλίο και μου κάνει εντύπωση κάποιο σημείο. Σταματάω εκεί – σαν να βρίσκω ένα πετράδι και θέλω να δω τί είναι –και το μελετώ. Καθρεφτίζω σ’ αυτό τον εαυτό μου, ρωτάω μετά αν το κατάλαβα σωστά και προσπαθώ να το εφαρμόσω. Στην συνέχεια ρωτάω αν το εφάρμοσα σωστά. Έτσι σιγά-σιγά μαθαίνω να προχωράω σωστά στην πνευματική ζωή. Ποιός μου είχε μιλήσει εμένα για Αββά Ισαάκ; Ένας μπακάλης μου τύλιξε μια φορά μια ρέγκα σε ένα φύλλο από το περιοδικά «Αγιορείτική Βιβλιοθήκη». Όταν την ξετύλιγα ,έπεσε το μάτι μου στο κείμενο που ήταν γραμμένο στο χαρτί. Ήταν από τον Αββά Ισαάκ. Το πήρα, το στέγνωσα στον ήλιο, το διάβασα και με διέλυσε. Με την ανάγνωση αυτήν πέρασα έναν χρόνο˙ το διάβαζα-το ξαναδιάβαζα, κι έτσι αγάπησα τον Αββά Ισαάκ. Αναρωτήθηκα αν υπάρχει βιβλίο. Έψαξα και τρόμαξα να βρω και να πάρω το βιβλίο στα χέρια μου. Κι εσείς τόσα χρόνια διαβάζετε˙ δεν σας κάνει κάτι εντύπωση; Αυτό που σας κάνει εντύπωση να το αντιγράφετε. Αν το αντιγράψετε και το φέρετε συχνά στο νου σας, δεν θα το ξεχάσετε εύκολα και θα το εφαρμόσετε.
Σε μερικούς λέω ένα-δυο λόγια και αμέσως γυαλίζουν τα μάτια τους. Το σημειώνουν σε ένα τόσο δα χαρτάκι, τα εφαρμόζουν και προχωρούν παραπέρα. «Δίδου σοφώ αφορμήν και σοφώτερος έσται», δεν λέει ο Σολομών; Και άλλοι, αν και έχουν ακούσει ένα σωρό και έχουν βοηθηθή πολύ, δεν κάνουν τίποτε, γιατί δεν μπήκε μέσα τους η καλή ανησυχία. Έρχονται και μου κάνουν απλώς μια έκθεση της καταστάσεώς τους ,χωρίς να έχουν την καλή ανησυχία για να αγωνισθούν. Αυτό είναι μια ρηχή κατάσταση. Απορώ! Δεν προβληματίζονται στην πνευματική ζωή; Δεν έχουν ερωτηματικά;
Από την στιγμή που μπαίνει στον άνθρωπο η καλή ανησυχία, παρατηρεί τι του λείπει, ρωτάει πώς θα το αποκτήση και ωφελείται. Πώς θα μάθη κανείς, άμα δεν ρωτάη; Ταξίδευα μια φορά με ένα ανδρόγυνο που είχαν μαζί τους και το παιδάκι τους. Το παιδάκι σε όλη την διαδρομή δεν άφησε ήσυχο τον πατέρα του με τις ερωτήσεις του. «Μπαμπά ,εκείνο τι είναι; Μπαμπά εκείνο γιατί;». «Πάψε ,τον ζάλισες τον πατέρα σου», του λέει η μάνα. «Άσ’ το το παιδί , λέει εκείνος˙ αν δεν ρωτήση, πώς θα μάθη;». Έτσι και στα πνευματικά.
Για να καταλάβετε πιο καλά πώς εργάζεται πνευματικά αυτός που έχει καλή ανησυχία, θα έπρεπε να ας πω τί θέματα απασχολούν εδώ μια αδελφή. Την βλέπω και την χαίρομαι. Σε κάθε ερώτηση που μου κάνει , από καλή ανησυχία και όχι για να βρισκώμαστε σε συζήτηση, χρειάζεται να γράψω ολόκληρο τετράδιο, για να της απαντήσω. Έχει μεγάλη καλή ανησυχία, πιάνει πολλά, αγωνίζεται πολύ, γι’ αυτό και χαριτώνεται πολύ. Όταν ο άνθρωπος ψάχνη να βρη πού δεν πηγαίνει καλά και προσπαθή να διορθωθή ,ταπεινώνεται ,έρχεται η Χάρις του Θεού και από εκεί και πέρα προχωράη κανονικά.
Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΆΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
