Ο άγιος Παΐσιος στο κέντρο με τον Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίους Όρους, Αρχιμ. Γεώργιο και την λοιπή αδελφότητα της Ιεράς Μονής (1978). (Η φωτογραφία παραχωρήθηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιερόθεο στο περιοδικό «Όσιος Γρηγόριος».
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Ο Γέρων Παΐσιος Αγιορείτης
† Αρχιμανδρίτου Γεωργίου
Καθηγουμένου Ι. Μονής Οσίου Γρηγορίου
Ο Γέρων Παΐσιος δεν έχει ανάγκη από τους ιδικούς μας επαίνους ή την ιδική μας παρουσίασι. Με την Χριστομίμητο αγάπη του ανέπαυσε τον Θεόν και τους ανθρώπους και γι’ αυτό πολύς είναι ο επαινός του στην Εκκλησία του Θεού.
Είχε το σπάνιο χάρισμα να αναπαύη ανθρώπους κάθε κατηγορίας, κάθε μορφώσεως και κάθε πνευματικής καταστάσεως. Ενθυμούμαι την περίπτωσι ενός ψυχιάτρου ψυχαναλυτού που πέρασε από την Μονή μας μετά την συνάντησί του με τον Γέροντα.
Όχι μόνο είχε αναπαυθή, αλλά και μου είπε, ότι όσα του είπε ο Γέροντας ήταν η τελευταία λέξις της ψυχιατρικής. Είναι γνωστό ότι ο π. Παΐσιος δεν διάβαζε άλλα βιβλία εκτός από το Ευαγγέλιο και τον Αββά Ισαάκ τον Σύρο.
Για να αναπαύση μία ψυχή δεν εφείδετο χρόνου και κόπου. Κάποτε είχα την απορία, πώς μπόρεσε να θεραπεύση ένα νέο με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Από σεβασμό δεν τον ερωτούσα. Μετά από χρόνια απήντησε στην απορία μου ως εξής:
«Όταν κάποιος έχει ένα πρόβλημα, πρέπει να τον ακούς με προσοχή και όση ώρα σου ομιλεί να μη δείξης ότι κουράστηκες, γιατί τα έχασες όλα. Να, εγώ τον τάδε νέο μία ημέρα τον άκουγα ακίνητος επί εννέα ώρες. Γι’ αυτό έπαθαν τα έντερά μου».
Δεν ήταν η μόνη περίπτωσις που η θυσιαστική αγάπη του π. Παϊσίου θαυματούργησε.
Άλλη φορά, όταν τον ερώτησα για κάποιο δύσκολο πρόβλημα που ως Πνευματικός συναντούσα στην εξομολόγησι, μου είπε:
«Άκουσε πάτερ, όταν κάποιος γίνη Πνευματικός, πρέπει να αποφασίση να πάη στην κόλασι γι’ αυτούς που εξομολογεί. Αλλοιώς να μη γίνεται Πνευματικός. Αλλ’ εγώ σου λέγω ότι εκεί που θα πάη στην κόλασι, θα την κάνη Παράδεισο, γιατί θα έχη την αγάπη».
Φοβερός λόγος, που μόνο ένας θεοφόρος άνθρωπος θα μπορούσε να ειπή.
Είναι γνωστό ότι τα τελευταία τριάντα χρόνια η Παναγία μας εφρόντισε για την επάνδρωσι του Αγίου Όρους. Ο π. Παΐσιος ανήκει στους Γέροντες εκείνους που εβοήθησαν πολλούς νέους να πάρουν την απόφασι να γίνουν μοναχοί. Και ακόμη εβοήθησε πολλούς νέους μοναχούς να ριζώσουν στο Άγιον Όρος και να καρποφορήσουν. Τον νοιώθαμε συμπαραστάτη στον αγώνα μας για την διαποίμανσι των νέων μοναχών μας, αλείπτη πολλών που ηγωνίζοντο κατά του διαβόλου, των παθών και του κόσμου.
Συχνά ο Γέροντας συμβούλευε να έχουμε πνευματική αρχοντιά και φιλότιμο. Αυτές οι αρετές διέκριναν και τον ίδιο, όπως γνωρίζουν όσοι τον είχαν συν αναστραφή.
Κάποτε που τον επεσκέφθην στο παλαιό του κελλί του Τιμίου Σταυρού, όταν μετά την συνομιλία μας τον εχαιρέτησα, με συνώδευε για αρκετό διάστημα. Μόλις του είπα ότι πρέπει να μη κοπιάζη και να επιστρέψη στο κελλί του, με εχαιρέτησε και ανεχώρησε. Αν δεν του έλεγα να επιστρέψη, θα με συνώδευε ως το Αντιπροσωπείο μας στις Καρυές.
Θα πρέπει ακόμη να ειπώ ότι το προορατικό χάρισμα εφανέρωνε σπάνια και ποτέ για επίδειξι, αλλά για ωφέλεια των ψυχών.
Σε νέο αδελφό που τον επεσκέφθη και είχε λογισμό κατά του Ηγουμένου, ότι δεν του έκανε κοντό (κολόβιο), πριν ο αδελφός του ειπή τον λογισμό του, ο Γέροντας του είπε: «Ευλογημένε, τι λογισμό έχεις ότι ο Γέροντας δεν σου κάνει κοντό;».
Παρηγορούσε τους νέους μοναχούς, όταν εστενοχωρούντο για κάποιες αδυναμίες τους, όπως την ζήλεια, τις οποίες εχαρακτήριζε ως παιδικά ελαττώματα. Φυσικά τους συμβούλευε ότι έπρεπε να ωριμάσουν και να τα ξεπεράσουν.
Τον π. Παΐσιο εχαρακτήριζε και η πασών των αρετών ανωτέρα, η διάκρισις. Βοηθούσε την κάθε ψυχή να ανακαλύψη την κλίσι της και την από Θεού κλήσι της, για να εύρη την όντως ανάπαυσι.
Η αγάπη του αγκάλιαζε όλο τον κόσμο. Πολλούς ανθρώπους, και μάλιστα νέους, βοήθησε να ζήσουν την χριστιανική ζωή στον κόσμο και στην οικογενειακή ζωή.
Όταν συνομιλούσες με τον Γέροντα, είχες την αίσθησι ότι είσαι στην αγκαλιά του Θεού.
Θα πρέπει ακόμη να τονισθή ότι ο π. Παΐσιος ήταν πολύ ευαίσθητος στα δογματικά ζητήματα. Κάποτε μου έγραψε: «Τα δόγματα δεν μπαίνουν στην ΕΟΚ».
Ακολούθησε και στο σημείο αυτό την οδό όλων των Αγίων Πατέρων που επίστευαν και ωμολογούσαν ότι όχι μόνο η αρετή, αλλά και η ορθοδοξία της πίστεως χρειάζεται για να σωθή ο άνθρωπος.
Την αγία του ζωή επεσφράγισε με τον άγιο θάνατο του. Εδέχθη την οδυνηρή ασθένειά του ως δώρον Θεού και εχαίρετο με την σκέψι ότι και οι εν τω κόσμω Χριστιανοί, που κατατρύχονται από την ίδια ασθένεια, θα παρηγορούνται μαθαίνοντας ότι και οι μοναχοί πάσχουν από αυτήν.
Είχε ξεπεράσει την φιλαυτία. Δεν εστενοχωρείτο για την ιδική του ασθένεια, αλλά και επί κλίνης οδυνηράς ευρισκόμενος εσκέπτετο τους πάσχοντας συνανθρώπους του. Ακόμη και τις τελευταίες ημέρες της ζωής του ενδιεφέρετο για τα προβλήματα των ανθρώπων.
Σε ευσεβές ανδρόγυνο, που τον επεσκέφθη λίγες ημέρες προ της κοιμήσεώς του και που είχε θυγατέρες ανύπανδρες, είπε: «Σας δίδω εντολή να ενδιαφερθήτε για την αποκατάστασι των θυγατέρων σας».
Με την ευχή του η εντολή και επιθυμία του εξεπληρώθη.
Αιωνία σου η μνήμη σεβαστέ Γέροντα.
Σε ευχαριστούμε για όσα μας προσέφερες, μας επαρηγόρησες, εστήριξες, ενουθέτησες με τους λόγους σου και με την βιοτή σου. Εύχου να ακολουθούμε και εμείς τα ίχνη σου, καθώς και συ ακολούθησες πιστά τα ίχνη του Σωτήρος Χριστού.
Άγιον Όρος, 25 Μαρτίου 2004
Το άρθρο του μακαριστού Γέροντα, π. Γεωργίου (Καψάνη) δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Όσιος Γρηγόριος», (ετήσια έκδοση της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, αριθμός 40, έτος 2015, περίοδος β’.
